Αυλαία για την Μπεάτα Ασημακοπούλου

Όταν έγραφα προχτές το κείμενο για το Πάσχα του 1944 και αναφερόμουν στον δημοφιλή κονφερασιέ και ποιητή Ορέστη Λάσκο, δεν φανταζόμουν ότι την επόμενη μέρα θα με απασχολούσε η σύζυγός του, η Μπεάτα Ασημακοπούλου, που πέθανε χτες σε ηλικία 77 χρόνων και κηδεύεται σήμερα.

Η Μπεάτα Ασημακοπούλου στην ταινία
Στουρνάρα 288 (φωτογραφία από το blog
Senile Decay)

Η Μπεάτα Ασημακοπούλου ήταν μια γυναίκα με αριστοκρατική φυσιογνωμία και αυτήν την αριστοκρατική ευγένεια εξέπεμπε σε όλες τις εμφανίσεις της. Ήταν κοπελίτσα ακόμα, στα πρώτα της βήματα στο θέατρο, και της εμπιστεύονταν ρόλους ντάμας, ώριμης γυναίκας--χαρακτηριστική περίπτωση είναι η εμφάνισή της στο θεατρικό έργο Στουρνάρα 288 των Μίμη Τραϊφόρου-Μήτσου Βασιλειάδη, στο οποίο, αν και ήταν μικρότερη από τριάντα ετών, έπαιξε τον ρόλο της μητέρας του κακομαθημένου πλουσιόπαιδού. Τον ρόλο αυτόν, για τον οποίον απέσπασε θετικές κριτικές από τους θεατρικούς κριτικούς, κράτησε και στην κινηματογραφική διασκευή του έργου. Είναι, νομίζω, πειστικότατη ως πλούσια χαρτοπαίχτρα κυρία της αριστοκρατίας που ζει στον κόσμο της και δεν ενδιαφέρεται για τα ουσιαστικά προβλήματα της οικογένειάς της.



Σύμφωνα με το Λεξικό Ελλήνων Ηθοποιών του Θεόδωρου Έξαρχου (εκδόσεις Δωδώνη), η Μπεάτα Ασημακοπούλου σπούδασε θέατρο κοντά στον Τάκη Μουζενίδη και πραγματοποίησε την πρώτη της εμφάνιση, σπουδάστρια ακόμα, στο έργο Ρωμαίος και Ιουλιέτα, το 1954 με τον θίασο του Νίκου Χατζίσκου. Την επόμενη χρονιά πραγματοποιεί την πρώτη της επαγγελματική εμφάνιση με τον περιοδεύοντα θίασο του δασκάλου της, στη γαλλική μουσική κωμωδία Δημόσια σκάνδαλα. Στη συνέχεια συνεργάστηκε με πολλούς αθηναϊκούς θιάσους πρόζας (Μίμη Φωτόπουλου, Νίκου Σταυρίδη, Αλέκου Αλεξανδράκη, Λάμπρου Κωνσταντάρα, Τζένης Καρέζη, Άγγελου Αντωνόπουλου) αλλά και μουσικούς θιάσους (στα θέατρα Ακροπόλ, Περοκέ και Βέμπο--με τον θίασο της Σοφίας Βέμπο συνεργάστηκε αρκετά στα πρώτα χρόνια της καριέρας της, στα έργα Στουρνάρα 288, Εν πλω, Όταν γυρίζουν τα χελιδόνια). Η Μπεάτα Ασημακοπούλου συμμετείχε στην περίφημη παράσταση του θιάσου Κάκιας Αναλυτή-Κώστα Ρηγόπουλου Αγάπη μου Ουά-Ουά που παιζόταν για πέντε χρόνια ενώ η ίδια είχε ένα σπάνιο θεατρικό ρεκόρ: συμμετείχε στα πέντε ανεβάσματα του έργου Κρατικές υποθέσεις του Λουί Βερνέιγ (πρώτο ανέβασμα το 1962, τελευταίο το 1988!) στο οποίο έπαιζε πάντα τον ρόλο της κυρίας Ράσσελ (το 1962 ήταν φυσικά πολύ νεότερη από ό,τι απαιτούσε ο ρόλος)...

Το 1960 παντρεύτηκε τον ποιητή, κονφερασιέ και σκηνοθέτη Ορέστη Λάσκο, με τον οποίο γύρισε τις περισσότερες από τις 30 περίπου ταινίες της. Συμμετείχε ακόμα σε βιντεοταινίες και σε τηλεοπτικές σειρές. Όπως γράφει εύστοχα η εκλεκτή συν-blogger Χρονοστιβάδα, είχε μονίμως ένα "σοβαρό, αποστασιοποιημένο, σχεδόν δωρικό στυλ παιξίματος". Αυτό ίσως την αδικούσε κάποιες φορές (ειδικά όταν οι σκηνοθέτες δεν ήξεραν να το εκμεταλλευτούν σωστά), αλλά τελικά της χάρισε την αθανασία καθώς έγραψε μ' αυτό τη δική της ιστορία ως μια ξεχωριστή φιγούρα του ελληνικού κινηματογράφου.

Από αυτό το blog όμως θέλω να ταξιδέψουμε στα πρώτα χρόνια της καριέρας της Μπεάτας Ασημακοπούλου, στη δεύτερη επαγγελματική της εμφάνιση στην Αθήνα, στο θέατρο "Ακροπόλ", όπου συναντήθηκε με τη Ρένα Βλαχοπούλου. Τη χειμερινή σεζόν 1955-56, την πρώτη σεζόν που λειτούργησε ως χειμερινό θεάτρο το "Ακροπόλ", ο Βασίλης Μπουρνέλλης συγκέντρωσε μερικά από τα μεγαλύτερα ονόματα της επιθεώρησης. Από γυναίκες, η Νανά Σκιαδά, η Ρένα Βλαχοπούλου, η Σπεράντζα Βρανά, η Γεωργία Βασιλειάδου, η Καλή Καλό. Από άντρες, ο Βασίλης Αυλωνίτης, ο Ορέστης Μακρής, ο Κυριάκος Μαυρέας. Και πόσα ακόμα "μικρά" ονόματα που "μεγάλωσαν αργότερα" (Νίκος Ρίζος, Ρένα και Στέλλα Στρατηγού). Ξεφυλλίζω το πρόγραμμα και στέκομαι σε μια σελίδα με τέτοια "μικρά" ονόματα:



Βλέπουμε τη Ζωή Φυτούση, την Άννα Μαντζουράνη, τον Παύλο Πατάκα (μετέπειτα σύζυγο της Σπεράντζας Βρανά), την Έλσα Λαμπροπούλου (μετέπειτα Έλσα Ρίζου) και, τέλος, η... Μπέμπα Ασημακοπούλου. Έτσι τη φώναζαν στα πρώτα της βήματα (το κανονικό της όνομα ήταν Ευδοκία).



Πηγαίνω στη σελίδα της διανομής της πρώτης επιθεώρησης εκείνης της σεζόν που έγραψε η τριάδα Γ. Ασημακόπουλος, Β. Σπυρόπουλος, Π. Παπαδούκας, με μουσική του Γιώργου Μουζάκη, και είχε τον τίτλο Τζώννηδες και Κάου-μπόυ.



Βλέπουμε ότι η νεαρή... Μπέμπα εμφανίζεται σε τρία νούμερα (και προφανώς και στο φινάλε του έργου, μαζί με όλον τον θίασο). Σε ένα από αυτά συμμετέχει στο κόρο που τραγουδάει στη νεαρή Νέλλυ που είχε ξετρελάνει τότε τον Περόν (στον ρόλο της Νέλλυς η... Γεωργία Βασιλειάδου. Τότε στα προγράμματα των επιθεωρήσεων δημοσιεύονταν αποσπάσματα από τα τραγούδια του έργου. Έτσι διαβάζουμε το τραγούδι της Νέλλυς:



Στο δεύτερο έργο της σεζόν, την επιθεώρηση Άσπρο, μαύρο και ζερό που έγραψαν οι ίδιοι συγγραφείς με μουσική, αυτή τη φορά, του Μίμη Πλέσσα, η νεαρή Μπέμπα Ασημακοπούλου αναλαμβάνει να καλωσορίσει το κοινό, τραγουδώντας στην έναρξη του έργου τους παρακάτω στίχους:




Στα χρόνια του '80, η Μπεάτα Ασημακοπούλου διατηρούσε τη δική της μπουτίκ ρούχων (μπουτίκ "Μπεάτα") στην οδό Φωκίωνος Νέγρη. Εκεί περνούσε τα πρωινά της συντροφιά με τον σπουδαίο σύζυγό της (για τον οποίο φυσικά αξίζει να γράψω μια ολόκληρη ανάρτηση κάποια άλλη στιγμή...). Ο Ορέστης Λάσκος, σχεδόν 25 χρόνια μεγαλύτερός της, πέθανε το 1992 και ο χαμός του την κλόνισε. Είχε βέβαια συντροφιά τον γιο της Βασίλη (που έγινε ιδιαίτερα γνωστός αρκετά χρόνια αργότερα χάρη στη συμμετοχή του σε ένα τηλεπαιχνίδι reality). Στα χρόνια που ακολούθησαν η Μπεάτα έκανε κάποιες σποραδικές εμφανίσεις στην τηλεόραση και το θέατρο. Η πιο αξιοσημείωτη από αυτές ήταν στο έργο Anorexia Nervosa που ανέβασε ο Χρήστος Ευθυμίου.


Η Μπεάτα Ασημακοπούλου, ο Ανδρέας Μπάρκουλης,
η Σοφία Βέμπο, ο Νίκος Σταυρίδης και η Άννα Φόνσου
στο έργο Όταν γυρίζουν τα χελιδόνια (θέατρο Βέμπο, 1959)

Η ευγενική και αγέρωχη Μπεάτα Ασημακοπούλου νικήθηκε τελικά προχτές από τον καρκίνο που τη βασάνισε αρκετά χρόνια. Την αποχαιρετούμε σήμερα, με αυτές τις αναμνήσεις από τα πρώτα της θεατρικά βήματα, και της ευχόμαστε καλό ταξίδι...

Πάσχα του 1944

Θα σας ταξιδέψω (και) σήμερα πίσω στον χρόνο: 65 χρόνια πριν, στο τελευταίο κατοχικό Πάσχα, που γιορτάστηκε στις 16 Απριλίου 1944.

Είναι οι τελευταίοι μήνες της γερμανικής κατοχής και οι κατακτητές, γνωρίζοντας πως χάνουν τον πόλεμο, δείχνουν το πιο σκληρό τους πρόσωπο σε ολόκληρη την Ελλάδα με μανία που χειροτερεύει με τα διάφορα κατορθώματα της Εθνικής Αντίστασης. Λίγες εβδομάδες πριν το ΕΑΜ έχει ιδρύσει την Πολιτική Επιτροπή Εθνικής Απελευθέρωσης, τη γνωστή και ως Κυβέρνηση του Βουνού. Ο πληθωρισμός βρίσκεται στα ύψη. Οι κάτοικοι των πόλεων δεν πεθαίνουν στους δρόμους από την πείνα, ωστόσο τα τρόφιμα εξακολουθούν να είναι δυσεύρετα.

Κι όμως. Το θέατρο στην πρωτεύουσα δεν έχει πάψει ούτε στιγμή να σφύζει από ζωή. Δείτε τη στήλη θεαμάτων από την εφημερίδα Ελεύθερον Βήμα της 26^ης Απριλίου 1944:

Δεκατρία θέατρα σε τέτοιες εποχές δεν είναι μικρός αριθμός. Εμάς, σήμερα, μας αφορά το θέατρο ΚΑΠΡΙΣ. Ένα καινούριο θέατρο, όσο και βραχύβιο: πρωτοεμφανίστηκε στον θεατρικό χάρτη το Πάσχα του 1944. Βρισκόταν στον αριθμό 12 της οδού Πανεπιστημίου και ίσως επρόκειτο για τη μετονομασία κάποιου κινηματογράφου που μετατράπηκε σε θέατρο από κάποιον πανέξυπνο επιχειρηματία που θέλησε να εκμεταλλευτεί την απήχηση της βασίλισσας της τζας Ρένας Βλαχοπούλου.

Εξώφυλλο του κατοχικού περιοδικού Ράδιο-Τραγούδι,
τεύχος Ιανουαρίου 1943 με σκίτσο της Ρένας
Βλαχοπούλου στο εξώφυλλο...

Στο θέατρο ΚΑΠΡΙΣ λοιπόν δίνεται την Κυριακή του Πάσχα η πρεμιέρα της επιθεώρησης Ανθισμένες Πασχαλιές στην οποία, σύμφωνα με τον τύπο της εποχής, εμφανίζονται η Ρένα Βλαχοπούλου, ο Ορέστης Λάσκος, το Τρίο Βάμπαρη, η Φωφώ Χαρμπή, ο Πιέρο Λοβάτι, ο Φραγκίσκος Μανέλλης, ο Μαγκρέλ και 15 πρωταγωνιστές. Επικεφαλής της ορχήστρας τζαζ ο Τάκης Μωράκης. Στα δημοσιεύματα της εποχής δεν γίνεται αναφορά σε άλλους συντελεστές, παρά μόνο στους συγγραφείς της επιθεώρησης που είναι η τριάδα Γιώργος Ασημακόπουλος, Βασίλης Σπυρόπουλος και Παναγιώτης Παπαδούκας. Πρόκειται για μια από τις πρώτες συνεργασίες των τριών συγγραφέων και η πρώτη συνεργασία τους με τη Ρένα Βλαχοπούλου: η θρυλική τριάδα θα χαρίσει στη Ρένα πολλές επιτυχίες στα επόμενα 25 χρόνια—ας αναφέρουμε, ενδεικτικά, τα τραγούδια «Ομόνοια Πλας» και «Καλημέρα ζωή».

Από τη σύνθεση του θιάσου—ένας δημοφιλής κονφερασιέ (Λάσκος), τρία τραγουδιστικά νούμερα (Βλαχοπούλου, Λοβάτι, Τρίο Βάμπαρη), ένας λαϊκός κωμικός (Μανέλλης)—καταλαβαίνουμε ότι πρόκειται μάλλον για ένα βαριετέ που στήνεται, όπως είπαμε, κυρίως για να εκμεταλλευτεί την επιτυχία της Ρένας (δεν είναι τυχαίο το ότι είναι το πρώτο όνομα στις διαφημίσεις). Τη σεζόν εκείνη (1943-44) η Ρένα έχει χαλάσει κόσμο στο θέατρο «Μοντιάλ» συντροφιά, φυσικά, με τον Γιάννη Σπάρτακο (η συνεργασία τους είχε ξεκινήσει την προηγούμενη χειμερινή σεζόν, στο θέατρο «Πάνθεον»): το δημοφιλέστατο ντουέτο πρωτοστατεί στις επιθεωρήσεις που ανεβαίνουν εκεί. Τον Μάρτιο όμως το «Μοντιάλ» στεγάζει πλέον θίασο πρόζας και το ντουέτο Βλαχοπούλου-Σπάρτακος αρχίζει παραστάσεις στο θρυλικό Σινέ News (το σημερινό «Αστορ») της οδού Σταδίου όπου δίνουν μίνι συναυλίες αμέσως μετά την προβολή των ταινιών (συνήθως επίκαιρα, εξ ου και το News…). Λόγω της κοσμοσυρροής μάλιστα δίνουν τρεις παραστάσεις τη μέρα (αρχίζοντας από τις 10 το πρωί!).

Μετά από όλη αυτή την επιτυχία είναι φυσικό η Ρένα Βλαχοπούλου να είναι περιζήτητη. Έτσι, παράλληλα με τις εμφανίσεις στο Σινέ News, αρχίζει από το Πάσχα να εμφανίζεται και στο νέο θέατρο «Καπρίς», όπου συνεργάζεται για πρώτη φορά και με τον Τάκη Μωράκη. Ο Τάκης Μωράκης ήταν από τους πρώτους που ανακάλυψαν την αξία της νεαρής Κερκυραίας όταν ακόμα βρισκόταν στην Κέρκυρα, ακούγοντάς τη να τραγουδά κάπου στο νησί. Δυστυχώς δεν έχω ακόμα ανακαλύψει ποια τραγούδια του ερμήνευε η Ρένα στις Ανθισμένες πασχαλιές (η έρευνα φυσικά συνεχίζεται!), ωστόσο οι παραστάσεις του έργου αυτού κράτησαν λιγότερο και από ό,τι συνηθιζόταν τότε: οι κατοχικές επιθεωρήσεις είχαν συνήθως ένα μήνα ζωής, αλλά αυτό το έργο κατέβηκε 18 μέρες μετά, στις 2 Μαΐου. Την επόμενη μέρα ο θίασος του «Καπρίς» παρουσίασε την επιθεώρηση Αρλούμπες του δημοσιογράφου Ιωάννη Φερμάνογλου, σε μουσική και πάλι Τάκη Μωράκη (ο Φερμάνογλου, για την ιστορία, υπέγραφε αρκετά τραγούδια που έγραφε και του χάριζε η Δανάη Στρατηγοπούλου: το πιο φημισμένο από αυτά ήταν το «Τι είναι αυτό που το λένε αγάπη» που μελοποίησε ο Τάκης Μωράκης και τραγούδησαν πολλές σημαντικές φωνές του ελαφρού τραγουδιού—ανάμεσά τους και η Ρένα Βλαχοπούλου, με τη συνοδεία της ορχήστρας του ΕΙΡ, ηχογράφηση που έχει κυκλοφορήσει ευρέως τα τελευταία χρόνια σε βινύλιο και CD). Η νέα επιθεώρηση αποδείχτηκε ακόμα πιο βραχύβια και «άντεξε» δύο μόλις εβδομάδες. Ίσως αυτό να οφειλόταν στο έργο, ίσως στον «αδύναμο» θίασο, ίσως στις δύσκολες μέρες που ζούσε η θεατρική Αθήνα μαζί με όλη την υπόλοιπη Ελλάδα.

Πάντως, λίγες μέρες μετά, η Ρένα Βλαχοπούλου ξεκίνησε τις εμφανίσεις της στο θέατρο «Ερμής» της οδού Καρόλου (εκεί που βρίσκεται σήμερα το θέατρο «Βέμπο») ως η βασική τραγουδίστρια ενός μεγάλου θιάσου με πολλά γερά ονόματα που ωστόσο αναγκάστηκε να παρουσιάσει 5 έργα μέσα σ’ ένα καλοκαίρι, το τελευταίο κατοχικό καλοκαίρι, ενώ το θέατρο «Καπρίς» μάλλον εξαφανίστηκε για πάντα από τον θεατρικό χάρτη... Θα άξιζε πάντως να γίνει κάποια στιγμή μια ουσιαστική μελέτη, με όσα στοιχεία μπορούν να συγκεντρωθούν από τη σκοτεινή αυτή περίοδο, για να δούμε τι είδους κοινό συγκέντρωναν όλες εκείνες οι παραστάσεις που ηρωικά ο κόσμος του θεάτρου κατάφερνε να ανεβάζει εκείνα τα δίσεκτα χρόνια.

Με αυτές τις άγνωστες στιγμές του θεατρικού χτες και τις ξεθωριασμένες εικόνες ενός παράξενου Πάσχα, σας εύχομαι χρόνια πολλά και καλά. Να χαίρεστε τους δικούς σας ανθρώπους και να χαρίζετε αγάπη.

Αεράκι...

Θυμήθηκα πάλι απόψε τη φωνή του Μάνου Χατζιδάκι: "Σ' αυτόν τον δρόμο γεννιούνται και πεθαίνουν τα όνειρα τόσων παιδιών, ίσαμε τη στιγμή που η αναπνοή τους θα ενωθεί με τ’ ανοιξιάτικο αεράκι του Επιταφίου και θα χαθεί"...

"Τα ετερώνυμα έλκονται": μια σπάνια ραδιοφωνική ηχογράφηση με Βλαχοπούλου-Φωτόπουλο-Ηλιόπουλο!

Ένα ακόμα δώρο θα μας κάνει ο παραγωγός του Δεύτερου Προγράμματος της ΕΡΑ Σιδερής Πρίντεζης: το ερχόμενο Σάββατο, 11 Απριλίου, από τη δίωρη ζώνη 70 χρόνια Ελληνική Ραδιοφωνία (που ακολουθεί την εκπομπή του Σ. Πρίντεζη Πάμε σαν άλλοτε) θα μεταδοθεί η μουσική κωμωδία του Βαγγέλη Λυκιαρδόπουλου Τα ετερώνυμα έλκονται στην οποία πρωταγωνιστούν ο Ντίνος Ηλιόπουλος, ο Μίμης Φωτόπουλος και η Ρένα Βλαχοπούλου!

Πρόκειται για μια σπάνια ηχογράφηση του 1954 στην οποία ακούγονται ακόμα ο Χρήστος Τσαγανέας, η Νίτσα Τσαγανέα και η Νάντια Χωραφά. Η κωμωδία αυτή, που σκηνοθέτησε ο Ίων Νταϊφάς, δεν έχει ακουστεί ολόκληρη εδώ και πολλά χρόνια (ένα απόσπασμά της μεταδόθηκε το 1993 από την εορταστική εκπομπή Ο καινούριος χρόνος μέσα από το παλιό ραδιόφωνο καθώς επίσης και λίγα χρόνια μετά από τις Θεατρικές Ερμηνείες που επιμελείται η Αιμιλία Κτενά για το Τρίτο Πρόγραμμα). Η ηχογράφηση αυτή παρουσιάζει ενδιαφέρον για αρκετούς λόγους.

Πρώτα από όλα πρόκειται για μια πρώιμη καταγραφή του υποκριτικού ταλέντου της Ρένας Βλαχοπούλου. Το 1954 είναι η χρονιά στην οποία κάνει το υποκριτικό της ντεμπούτο (με το νούμερο "Κάνε μου τέτοια" στο πλευρό του Νίκου Σταυρίδη, στο θέατρο "Βέμπο"). Φαίνεται λοιπόν πως αυτή η ηχογράφηση είναι η πρώτη καταγραφή ερμηνείας της ηθοποιού Ρένας Βλαχοπούλου που έχει φτάσει στις μέρες μας (η ταινία Πρωτευουσιάνικες Περιπέτειες γυρίστηκε την επόμενη χρονιά). Είναι ιδιαίτερα γοητευτικό να ακούει κανείς την κάπως άγουρη υποκριτικά Ρένα Βλαχοπούλου σε αυτό το έργο. Επιπλέον, φαίνεται πως η κωμωδία Τα ετερώνυμα έλκονται είναι μια από τις σπάνιες ραδιοφωνικές ηχογραφήσεις της Ρένας ως ηθοποιού. Παρόλο που είχε ήδη ξεκινήσει τη λαμπρή καριέρα της στην υποκριτική, φαίνεται πως δεν της πήγαινε και τόσο το ραδιόφωνο ως μέσο έκφρασης--κυρίως, πιστεύω, επειδή το χειμαρρώδες υποκριτικό της ύφος δεν μπορούσε να εκφραστεί μέσα από ρόλους που θα 'πρεπε να διαβάσει από το χαρτί μπροστά στο μικρόφωνο του ΕΙΡ. Έτσι, αν και υπάρχουν πολλά τραγούδια με τη φωνή της που ηχογραφήθηκαν στους ραδιοθαλάμους του Ζαππείου με τη συνοδεία της ορχήστρας του ΕΙΡ στα χρόνια του '50 και του '60 (τα διαμάντια που μας χαρίζει κάθε τόσο ο κ. Πρίντεζης από τις εκπομπές του), φαίνεται πως είναι πολύ λιγότερες οι θεατρικές της ερμηνείες (εκτός κι αν ο κ. Πρίντεζης μας εκπλήξει με τα αποτελέσματα των... ανασκαφών του στο αρχείο του ΕΙΡ). Στις δεκαπέντε περίπου ραδιοφωνικές επιθεωρήσεις που εγώ έχω ακούσει από το αρχείο του ΕΙΡ παρελαύνουν όλοι οι άσσοι του μουσικού θεάτρου εκτός από τη Ρένα Βλαχοπούλου (ας μην ξεχνάμε, ωστόσο, το εξαιρετικό Τρίτο στεφάνι του Κώστα Ταχτσή).

Τέλος, η ηχογράφηση αυτή αποτελεί τη μοναδική καταγραφή της συνεργασίας της Ρένας Βλαχοπούλου με τον αξέχαστο Μίμη Φωτόπουλο. Το ντουέτο Ντίνος Ηλιόπουλος-Ρένα Βλαχοπούλου έχει συναντηθεί δυο φορές στο θέατρο και τέσσερις φορές στον κινηματογράφο. Ωστόσο, το ντουέτο Ρένα Βλαχοπούλου-Μίμης Φωτόπουλος έχει συναντηθεί μόνο στο θέατρο, τη σεζόν 1979-80 στο "Κοτοπούλη-Ρεξ", αρχικά στη μουσική κωμωδία των Γιώργου Σκούρτη και Γιώργου Κατσαρού Λυσιστράτη '79, μια πολυδάπανη παραγωγή που, παρά την παρουσία πολλών καλών ηθοποιών (Μπέτυ Βαλάση, Βασίλης Μπουγιουκλάκης, Νίκος Παπαναστασίου, Ανέστης Βλάχος) και συντελεστών (Γιώργος Ανεμογιάννης, Γιάννης Φλερύ) και τη σκηνοθεσία του Γιάννη Δαλιανίδη, δεν ευτύχησε από πολλές απόψεις και έδωσε στο μέσο της σεζόν τη θέση της στην επιθεώρηση Φάτους πριν μας φάνε. Δεν γνωρίζω αν υπάρχουν (ερασιτεχνικές ή μη) ηχογραφήσεις από αυτά τα δυο έργα, υπάρχει όμως αυτή η ραδιοφωνική μουσική κωμωδία που διασώζει για πάντα τη συνύπαρξη του Μίμης Φωτόπουλου και της Ρένας Βλαχοπούλου που μάλιστα σμίγουν ως ανδρόγυνο!

Η Ρένα Βλαχοπούλου, ο Μίμης Φωτόπουλος και όλος ο θίασος
του έργου των Γ. Σκούρτη-Γ. Κατσαρού Λυσιστράτη '79
(θέατρο Κοτοπούλη-Ρεξ. Η φωτογραφία προέρχεται από την
ιστοσελίδα του ηθοποιού Μιχάλη Δεσύλλα που συμμετείχε στην παράσταση).

Ας πούμε λοιπόν λίγα λόγια για την υπόθεση του έργου. Πρόκειται για την ιστορία δυο φίλων, του πράου Αργύρη (Μίμη Φωτόπουλος) και του ζόρικου Πελοπίδα (Ντίνος Ηλιόπουλος), οι οποίοι πιστεύοντας στη θεωρία "Τα ετερώνυμα έλκονται και τα ομώνυμα απωθούνται" παντρεύονται, αντίστοιχα, τη νευρική, τεμπέλα και σατράπισσα Μάχη (Ρένα Βλαχοπούλου) και την ήσυχη, λιγομίλητη και γλυκομίλητη Ευτυχία (Νάντια Χωραφά). Η θεωρία όμως αποδεικνύεται πως δεν ισχύει στην πράξη και έτσι τα δυο ζευγάρια παίρνουν διαζύγιο και παντρεύονται... αντίστροφα: σμίγει δηλαδή ο ζόρικος Πελοπίδας με τη σατράπισσα Μάχη και ο ήρεμος Αργύρης με τη γλυκιά Ευτυχία. Και πάλι φαίνεται όμως πως τα πράγματα δεν λειτουργούν...

Η κωμωδία του Βαγγέλη Λυκιαρδόπουλου δεν διεκδικεί βέβαια δάφνες πρωτοτυπίας ή αριστουργηματικού έργου. Είναι ωστόσο χαριτωμένη, οι διάλογοι αρκετά πνευματώδεις, οι ηθοποιοί κεφάτοι και ορεξάτοι, και υπάρχουν φυσικά και πολύ γλυκά τραγούδια του Βαγγέλη Λυκιαρδόπουλου που τραγουδούν η Ρένα Βλαχοπούλου (η μόνη τραγουδίστρια του "θιάσου") αλλά και οι άλλοι ηθοποιοί. Ο Βαγγέλης Λυκιαρδόπουλος, άλλωστε, έμεινε στην ιστορία του ελαφρού τραγουδιού κυρίως ως συνθέτης και πιανίστας (δικό του είναι το εξαιρετικό "Για σένα" που τραγούδησε πρώτη η Σοφία Βέμπο και ξανατραγούδησε η Μαρινέλλα είκοσι χρόνια μετά, αλλά και το αρχοντορεμπέτικο "Άλα της" ("Άλα της, κάπελα ηρέμησε, ώπα της, τα ποτήρια γέμισε"). Δούλεψε όμως πολύ στο ΕΙΡ όπου παρουσίασε μουσική για ραδιοφωνικές επιθεωρήσεις αλλά επιπλέον και μερικές μουσικές κωμωδίες, για τις οποίες έγραψε και το λιμπρέτο. Εκτός από Τα ετερώνυμα έλκονται δικά του ραδιοφωνικά έργα είναι το Όποιος αγαπά ζηλεύει, στο οποίο πρωταγωνιστούν και πάλι ο Μίμης Φωτόπουλος και ο Ντίνος Ηλιόπουλος (και δόθηκε σε CD με τη Ραδιοτηλεόραση πριν από ένα μήνα περίπου) αλλά και τα έργα Ερωτικές καντρίλλιες και Η φτώχεια θέλει καλοπέραση στα οποία πρωταγωνιστεί μόνον ο Ντίνος Ηλιόπουλος.



Ας συντονιστούμε λοιπόν στο Δεύτερο Πρόγραμμα, το ερχόμενο Σάββατο, στις 7μμ., για να ακούσουμε αυτή τη σπάνια ηχογράφηση της Ρένας Βλαχοπούλου από το αρχείο της Ελληνικής Ραδιοφωνίας. Επίσης, αυτό το Σάββατο, εκτός από Τα ετερώνυμα έλκονται, ο κ. Πρίντεζης μεταδίδει τρία διηγήματα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη που διαβάζει η αξέχαστη Σαπφώ Νοταρά (οι ηχογραφήσεις τους έγιναν γύρω στο 1980). Νομίζω πως με τον πλούτο που υπάρχει στο αρχείο της η ΕΡΤ θα έπρεπε να αφιερώσει όχι απλώς ένα δίωρο, αλλά μια ολόκληρη συχνότητα στις αναμεταδόσεις εκπομπών από τις παλιές μαγνητοταινίες. Και επειδή φυσικά αυτό δεν πρόκειται να γίνει, ας ελπίσουμε ότι κάποια στιγμή όλος αυτός ο θησαυρός θα είναι διαθέσιμος μέσα από το διαδίκτυο. Η προσπάθεια αυτή έχει ξεκινήσει, αλλά σίγουρα θα αργήσει να ολοκληρωθεί. Μέχρι τότε θα αναμένουμε τη ραδιοφωνική σκαπάνη του Σιδερή Πρίντεζη...

Κουίζ!

Τι κοινό έχουν οι παρακάτω ταινίες της Ρένας Βλαχοπούλου;

Κορίτσια για φίλημα
(σκηνοθεσία: Γιάννης Δαλιανίδης, παραγωγή: Φίνος Φιλμ, 1964-65)

Η θεία μου η χίπισσα
(σκηνοθεσία: Αλέκος Σακελλάριος, παραγωγή: Φίνος Φιλμ, 1970-71)

Μια Ελληνίδα στο χαρέμι
(σκηνοθεσία: Γιάννης Δαλιανίδης, παραγωγή: Φίνος Φιλμ, 1970-71)

Ρένα, τα ρέστα σου
(σκηνοθεσία: Αλέκος Σακελλάριος, παραγωγή: Φέστιβαλ Φιλμ, 1985-86)

Οι νικητές/νικήτριες που θα απαντήσουν σωστά εντός 24ώρου, θα λάβουν μια carte postale...