Πρωτοχρονιά...

Τα Χριστούγεννα ταξιδέψαμε σαράντα χρόνια πίσω και είδαμε πώς πέρασε η Ρένα Βλαχοπούλου τα Χριστούγεννα του 1968. Σήμερα θα δούμε με τη βοήθεια μιας φωτογραφίας τι έκανε η Ρένα λίγες μέρες μετά, την Πρωτοχρονιά του 1969... Δεν θα δούμε βέβαια κάτι ιδιαίτερα πρωτότυπο:

Την Πρωτοχρονιά του 1969 λοιπόν η Ρένα Βλαχοπούλου έκοβε τη βασιλόπιτα του θεάτρου «Ακροπόλ» μαζί με τον επιχειρηματία του, τον θρυλικό Βασίλη Μπουρνέλη. Εκείνη τη σεζόν, 1968-69, παρουσιάστηκαν δυο επιθεωρήσεις στο θέατρο «Ακροπόλ»: Άλλος για κούρεμα και Η γυναίκα του ’69 στις οποίες πρωταγωνιστούσαν οι Ρένα Βλαχοπούλου, Γιώργος Κωνσταντίνου, Μάρθα Καραγιάννη και οι δύο Γιάννηδες Βογιατζήδες, ο δημοφιλής κωμικός και ο δημοφιλής τραγουδιστής...

Το κόψιμο της βασιλόπιτας είναι μια παλιά παράδοση στα αθηναϊκά θέατρα. Παλιότερα, πριν το 1950, τα θέατρα έπαιζαν το βράδυ της παραμονής της Πρωτοχρονιάς και η βασιλόπιτα κοβόταν επί σκηνής, παρουσία του κοινού. Αργότερα όμως βελτιώθηκαν οι συνθήκες του επαγγέλματος των ηθοποιών και η παράσταση της παραμονής κόπηκε. Έτσι οι ηθοποιοί βρίσκονταν στα πόστα τους την πρώτη μέρα του χρόνου, συνήθως για δύο παραστάσεις, και κόβουν κάποια στιγμή και τη βασιλόπιτά τους, γύρω από την οποία φυσικά φωτογραφίζονται... Ωστόσο, ακόμα κι όταν καθιερώθηκε η αργία της Παραμονής της Πρωτοχρονιάς, η Ρένα Βλαχοπούλου έκανε πολλές φορές ρεβεγιόν μακριά από το σπίτι της. Για να δούμε ένα από αυτά τα ρεβεγιόν θα πάμε πενήντα χρόνια πίσω.

Στην παραμονή της Πρωτοχρονιάς του 1959. Η Ρένα Βλαχοπούλου πραγματοποιεί μια έκτακτη εμφάνιση στο ρεβεγιόν που διοργανώνει το ξενοδοχείο «Μεγάλη Βρετανία». Το φωτογραφικό ντοκουμέντο δεν χρειάζεται περισσότερα σχόλια... Στη δεκαετία του '50 αλλά και του '60, η Ρένα είναι πρώτο όνομα στα νυχτερινά κέντρα της Αθήνας και φυσικά πολλοί Αθηναίοι και Αθηναίες επιλέγουν να κάνουν ρεβεγιόν μαζί της!

Ας πάμε όμως ακόμα πιο πίσω, αλλά ας μείνουμε στην ίδια γειτονιά, πέριξ της «Μεγάλης Βρετανίας». Τι συνέβη εκεί γύρω στις 31 Δεκεμβρίου 1955; Μας πληροφορούν τα Νέα της 2ας Ιανουαρίου 1956:

Οι πρωταγωνισταί της νέας εγχρώμου Ελληνικής ταινίας «Πρωτευουσιάνικες
περιπέτειες» Ρένα Βλαχοπούλου και Στέφανος Στρατηγός προσέφερον προχθές,
παραμονήν του Νέου Έτους, δώρα στους αστυφύλακες της Τροχαίας. Στη φωτογραφία οι
δύο καλλιτέχνες ενώ χαιρετούν ένα τροχονόμο απέναντι από το ξενοδοχείο της
«Μεγάλης Βρεταννίας».

Αυτό που δεν διευκρίνιζε ο συντάκτης των Νέων είναι ότι δεν επρόκειτο (απλώς;) για ένα διαφημιστικό κόλπο: η προσφορά των δώρων στον αστυφύλακα ήταν μέρος της ταινίας! Δίχως να έχει κάποια ιδιαίτερη σχέση με την υπόθεση της ταινίας, υπάρχει αυτή η χαριτωμένη σεκάνς με γοητευτικές εικόνες της Παραμονής Πρωτοχρονιάς στην Αθήνα του 1955... Γονείς, γιαγιάδες, παππούδες και παιδάκια να διαλέγουν δώρα στις υπαίθριες αγορές της πόλης... Αντίστοιχες εικόνες μπορεί να δει κανείς και στη συγκινητική Κάλπικη λίρα του Γιώργου Τζαβέλλα που είχε γυριστεί ένα χρόνο νωρίτερα, ωστόσο οι Πρωτεουσιάνικες Περιπέτειες κερδίζουν πόντους (αν και λιγότερο καλή ταινία, σαφώς), επειδή είναι έγχρωμες και αποτυπώνουν καλύτερα το εορταστικό κλίμα της πρωτεύουσας. Χαρείτε λοιπόν την Αθήνα της 31ης Δεκεμβρίου του 1955 και αυτό το ξεχασμένο πια έθιμο της προσφοράς δώρων στους τροχονόμους (με όποιους συνειρμούς σας γεννούν τα πρόσφατα γεγονότα...)




Υπενθυμίζω ότι οι Πρωτεουσιάνικες Περιπέτειες είναι η δεύτερη έγχρωμη ελληνική ταινία μεγάλου μήκους, αλλά είναι η πρώτη με σύγχρονο θέμα και έχει μεγάλη αξία για το ελληνικό σινεμά και επειδή διασώζει τις έγχρωμες κινούμενες εικόνες της Ελλάδας του ’50 και επειδή φιλοξενεί μια λιγότερο γνωστή εικόνα της Ρένας Βλαχοπούλου που πραγματοποιούσε με αυτή την ταινία το ντεμπούτο της στο ελληνικό (αλλά όχι και στο παγκόσμιο...) σινεμά... Για την ταινία αυτή θα έχουμε να πούμε πολλά το 2009...

Προς το παρόν όμως, ακούγοντας τη Ρένα στο γλυκό τραγούδι του Μίμη Πλέσσα "Φεύγουν τα χρόνια" από την ταινία Ραντεβού στον αέρα του Γιάννη Δαλιανίδη (που έχει γενέθλια σήμερα, χρόνια του πολλά!), εύχομαι καλή χρονιά σε όλους και όλες, Υγεία και ειρήνη—παντού...

Ημερολόγια με Ρένα!

Χρονιά της Ρένας Βλαχοπούλου το 2009—αν κρίνουμε από τα ημερολόγια που κυκλοφόρησαν στην αγορά τις τελευταίες εβδομάδες: η Ρένα φιγουράρει στα εξώφυλλα δύο ημερολογίων γραφείου... Το ένα από αυτά μάλιστα είναι αφιερωμένο στη Ρένα Βλαχοπούλου—κατά το ήμισυ. Γιατί το άλλο μισό του είναι αφιερωμένο στον Ντίνο Ηλιόπουλο.

Την παράδοση των ημερολογίων με θέματα από τον ελληνικό κινηματογράφο ξεκίνησαν οι εκδόσεις Καστανιώτη τον Δεκέμβριο του 1992. Στο εξώφυλλο του πρώτο ημερολογίου που εξέδωσαν τότε με ατάκες από αγαπημένες ταινίες του παλιού ελληνικού σινεμά είχε κεντρική θέση η Ρένα Βλαχοπούλου σε μια πόζα από τη Χαρτοπαίχτρα. Από τότε σχεδόν κάθε χρόνο φωτογραφίες ή/και ατάκες από ταινίες της Ρένας γέμιζαν κάποιες από τις σελίδες των ημερολογίων του Καστανιώτη—κάποιες φορές και το εξώφυλλο. Φέτος όμως, η Ρένα έχει πρωταγωνιστικό ρόλο στο ημερολόγιο του 2009 που τιτλοφορείται Η τρελή σαραντάρα κι ο ατσίδας και είναι γεμάτο με φωτογραφίες και ατάκες από ταινίες της αιώνιας σαραντάρας Ρένας Βλαχοπούλου και του αιώνιου ατσίδα Ντίνου Ηλιόπουλου.

Την επιμέλεια αυτού του ημερολογίου είχε ο Βασίλης Σπηλιόπουλος, ο οποίος σημειώνει μεταξύ άλλων στον πρόλογό του:

Τρεις ταινίες κάνανε μαζί στη χρυσή περίοδο της ελληνικής κωμωδίας. Μα
γιατί
μόνο τρεις;
Αυτή γλωσσού, σαρωτική, εκρηκτική... Αυτός cool,
δειλός,
ντελικάτος...
(...)
Τα χρόνια περνάνε... τους βλέπεις, τους
ξαναβλέπεις
και αναρωτιέσαι. Γιατί μόνο τρεις; Πώς τους άφησαν ο
Σακελλάριος, ο Δημόπουλος
να τους ξεφύγουν;

Έχει δίκιο ο Σπηλιόπουλος. Γιατί να τους χαιρόμαστε μαζί μόνο στις τρεις ταινίες του Γιάννη Δαλιανίδη (Μερικοί το προτιμούν κρύο, Κάτι να καίει, Φωνάζει ο κλέφτης); Βέβαια, υπήρξε και μια τέταρτη συνάντησή τους, όταν προσπάθησαν να νεκραναστήσουν την ελληνική κωμωδία με τις Φανταρίνες το 1979, αλλά το αποτέλεσμα δεν ήταν το ίδιο εκρηκτικό (και υπάρχει επίσης μαγνητοσκοπημένη η δεύτερη και τελευταία θεατρική τους συνάντηση στους Τελευταίους ΠΑΣΟΚράτορες του θέατρου «Καλουτά», 1988-89, αλλά εκεί πια το κείμενο πάσχει πολύ και οι τεχνικές συνθήκες της μαγνητοσκόπησης είναι άθλιες...)

Χάρη λοιπόν στις εκδόσεις Καστανιώτη, όλο το 2009 «θα είναι μαζί, εναλλάς ο Ντίνος κι η Ρένα, ξανά και ξανά, από βδομάδα σε βδομάδα, από ταινία σε ταινία... Κι όχι μόνο τρεις, περισσότερες, πολύ περισσότερες...»

Το καλαίσθητο ημερολόγιο-λεύκωμα του «Καστανιώτη» είναι γεμάτο από φωτογραφίες της Ρένας, και κάποιες από αυτές δεν δημοσιεύονται πολύ συχνά. Θα είναι σίγουρα μια καλή παρέα για το 2009.

Καλή παρέα είναι όμως και το ημερολόγιο του 2009 που εξέδωσαν οι «Μοντέρνοι Καιροί» του Κ. Γιαννίκου: και πάλι η Ρένα Βλαχοπούλου στο εξώφυλλο, μαζί με τον Διονύση Παπαγιαννόπουλο αυτή τη φορά, από την ταινία Φωνάζει ο κλέφτης. Αυτή η έκδοση περιέχει αποκλειστικά αφίσες του ελληνικού κινηματογράφου από τη συλλογή του Παντελή Παλιεράκη. Πρόκειται δηλαδή για το ίδιο υλικό που θα βρει κανείς και στην έκδοση με τις Αφίσες του ελληνικού κινηματογράφου που παρουσίασε το blog πριν από λίγο καιρό. Αν δεν προμηθευτήκατε εκείνη, μπορείτε να προμηθευτείτε αυτήν, ωστόσο εκείνη έχει περισσότερο υλικό.

Να πω, ακόμα, ότι Ρένα Βλαχοπούλου θα βρείτε σε δυο ακόμα ημερολόγια του 2009 που εξέδωσαν οι εκδόσεις Σιούτρης (που έχουν επίσης παράδοση στην έκδοση ημερολογίων με θέματα και φωτογραφίες από τον παλιό λαϊκό κινηματογράφο). Πρόκειται για το ημερολόγιο τοίχου Κορίτσια για φίλημα που αφιερώνει τους 12 μήνες του 2009 σε 12 κορίτσια του ελληνικού σινεμά, για την ακρίβεια σε 11 συν μία ωραίες του ελληνικού σινεμά (η μία είναι η μοναδική Γεωργία Βασιλειάδου...) Σ’ αυτό το ημερολόγιο μήνας Ρένας Βλαχοπούλου είναι ο Οκτώβριος... Από τις ίδιες εκδόσεις κυκλοφορεί και ένα μικρότερο ημερολόγιο με τίτλο Ρε πού πάμε, που φιλοξενεί τη Ρένα και στο εξώφυλλο αλλά και στη σελίδα του Αυγούστου...

Ε, ναι, το 2009 θα είναι η χρονιά της! Ελπίζω και η δική μας!

Χριστούγεννα...

Σαράντα χρόνια πίσω θα ταξιδέψουμε με τη σημερινή ανάρτηση: στα Χριστούγεννα του 1968. Με τη βοήθεια ενός ρεπορτάζ της Μαρίας Παπαδοπούλου που δημιοσιεύτηκε στο Έθνος στις 26 Δεκεμβρίου 1968 με τίτλο «Χριστούγεννα και αστέρια: Πώς έζησαν την «άγια μέρα» πρωταγωνισταί και ηθοποιοί». Ας διαβάσουμε τον πρόλογο:

Παράξενα Χριστούγεννα τα φετεινά: 25 Δεκεμβρίου 1968: Ο Άνθρωπος ταξιδεύει στον διαστημικό χώρο και πατάει το νεκρό ασημένιο αστέρι των ερωτευμένων. Μαζί με τον χρόνο, που σβύνει, πεθαίνει άλλος ένας μύθος, ένα ακόμη κομματάκι ρωμανιστμού, καθώς γεννιέται μια νέα εποχή. Λένε πως βρισκόμαστε στην αρχή μιας καινούριας Αναγεννήσεως. Ωστόσο, ο κόσμος μας είναι πάντα δεμένος στο άρμα των άλυτων προβλημάτων, στο κύκλωμα της γήινης μικροχαράς. Γιορτάζει ένα άλλο «ρεβεγιόν» με χάρτινα λαμπερά αστέρια, ψεύτικα ασήμια, παιδικά στολίδια την ίδια ώρα που το «Απόλλων 8» θα πλησιάζει το φεγγάρι και στην Βηθλεέμ σχηματίστηκε—λένε τα ξένα πρακτορεία—ένα τεράστιο Ουράνιο Τόξο. Κάτω από τον βαθυγάλανο νυκτερινό ουρανό της Αθήνας, τα δικά μας αστέρια της φήμης και της επιτυχίας γιώρτασαν, σε μικρές ή μεγάλες ομάδες, το πατροπαράδοτο ελληνικό «ρεβεγιόν» απλά, οικογενειακά.

Στο ρεπορτάζ διαβάζουμε για το ρεβεγιόν της εγκυμονούσας Τζένης Καρέζη και του Κώστα Καζάκου, για τα δώρα που δέχτηκε η Έλλη Λαμπέτη, τις σκέψεις και τις ευχές της επίσης εγκυμονούσας Αλίκης Βουγιουκλάκη, της Μάρως Κοντού, της Μαίρης Χρονοπούλου, της Άννας Φόνσου, του Κώστα Βουτσά και, φυσικά, της Ρένας Βλαχοπούλου. Ας διαβάσουμε τη σχετική παράγραφο:

Η Ρένα Βλαχοπούλου πέρασε σπίτι της τα Χριστούγενα. Νιόνυμφη—φέτος παντρεύθηκε—με τον άνδρα της, λίγους φίλους και λίγο χαρτάκι. [Σημείωση του Rena Fan: αυτό είναι λάθος, ο γάμος της Ρένας και του Γιώργου Λαφαζάνη έγινε την προηγούμενη χρονιά, τον Σεπτέμβριο του 1967] Είναι μελαγχολική και δηλώνει: τα Χριστούγεννα δεν την πείθουν ότι μπορούν να την ξανανοιώσουν ψυχικά. Η Τηλεόρασις έπαιξε χθες την πρώτη της ταινία, το πρώτο έγχρωμο μιούζικαλ, όπου η Ρένα υποδύεται μια κοπέλλα από την Κέρκυρα. Την χάρηκε ο κόσμος, την χαίρεται πάντα. Είναι το άστρο, που λάμπει, σε πείσμα της μελαγχολίας της.

Η Ρένα Βλαχοπούλου στην πρώτη της ταινία Πρωτευουσιάνικες Περιπέτειες (1956) που προβλήθηκε για πρώτη φορά από την ασπρόμαυρη τηλεόραση τα Χριστούγεννα του 1968.

Σαν σήμερα λοιπόν, Χριστούγεννα του 1968, η ελληνική τηλεόραση μετέδωσε για πρώτη φορά την πρώτη ταινία της Ρένας, τις έγχρωμες Πρωτευουσιάνικες Περιπέτειες που, βέβαια, το ελληνικό τηλεοπτικό κοινό τις χάρηκε τότε ασπρόμαυρες. Στην ταινία αυτή θα επιστρέψουμε την Παραμονή της Πρωτοχρονιάς. Ας μείνουμε τώρα στη μελαγχολία της Ρένα μας, μια μελαγχολία που δεν έλειπε από την καθημερινότητά της, από ό,τι λένε οι μαρτυρίες, παρά την κεφάτη περσόνα των ρόλων της. Την ίδια εκείνη χρονιά το 1968, ακούστηκε για πρώτη φορά στην Αμερική ένα τραγούδι που η Ρένα Βλαχοπούλου αγάπησε πολύ και μετέφερε με αυτό τη μελαγχολία της στη σκηνή 34 χρόνια αργότερα. Αυτό το τραγούδι θα μοιραστώ σήμερα μαζί σας μέσα από ένα χριστουγεννιάτικο τηλεοπτικό πρόγραμμα του 1993. Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.

Η Ρένα Βλαχοπούλου και η Τέτα Ντούζου σε χριστουγεννιάτικο ντεκόρ. Από την τηλεοπτική σειρά του ΑΝΤ1 Μάλιστα, Κύριε (Δεκέμβρης 1992)

Τον Ιούλιο του 1992, στην εκπομπή του ΑΝΤ1 Απόψε με τον Τέρενς Κουίκ, ο γνωστός δημοσιογράφος κάνει την τελευταία του ερώτηση στη Ρένα Βλαχοπούλου: «Αν ο πρωθυπουργός σου έλεγε "Ρένα, πες μου ένα τραγούδι", ποιο θα ήταν αυτό;» Η Ρένα σκέφτεται λίγο και αρχίζει να τραγουδάει τη γνωστή επιτυχία του Louis Armstrong (που έγραψαν ο Bob Thiele—με το ψευδώνυμο George Douglas—και ο George David Weiss):
I see trees of green, red roses, too,
I see them grow for me and you.
And I say to myself
“What a wonderful world”
Και αμέσως προσθέτει: «Βέβαια, έτσι που εγινε ο κόσμος μας θα πρέπει να του πω: “What a terrible world” γιατί έτσι τον καταντήσανε».

Λίγες μέρες μετά, η Ρένα Βλαχοπούλου συμφώνησε να εμφανιστεί τον χειμώνα του 1992-93 στην παράσταση του θεάτρου «Ακροπόλ» που θα γιόρταζε τα 100 χρόνια της Επιθεώρησης (και τελικά τιτλοφορήθηκε, μετά τη νίκη της Βούλας Πατουλίδου στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Βαρκελώνης, Για την Ελλάδα ρε γαμώτο, έχουμε αναφερθεί και στο παρελθόν στην παράσταση αυτή εδώ). Δεν γνωρίζω αν ήταν ιδέα της Ρένας Βλαχοπούλου ή των άλλων συντελεστών του «Ακροπόλ», το τραγούδι αυτό πάντως εντάχθηκε στην παράσταση.

Στο πρώτο μέρος (και αφού είχε ήδη εμφανιστεί στην έναρξη του έργου και στο βασικό της νούμερο), με το τραγούδι αυτό η Ρένα αναβίωνε τον θεσμό της τραγουδίστριας της επιθεώρησης. Αρχικά κατέβαινε μια οθόνη που πρόβαλε υποτίθεται απόσπασμα από κάποιο τηλεοπτικό δελτίο ειδήσεων με δυσάρεστα νέα και αμέσως εμφανιζόταν η Ρένα για να πει: «Δυστυχώς, όλο δυσάρεστες ειδήσεις ακούμε πλέον και δεν ξέρω αν αυτό θα αλλάξει. Θα ήθελα λοιπόν να σας πω ένα τραγούδι για τον όμορφο κόσμο μας». Και, ενώ στην οθόνη πίσω της συνέχιζαν να εναλλάσσονται όμορφες και άσχημες εικόνες του κόσμου μας, η Ρένα τραγουδούσε το τραγούδι αυτό: έλεγε όμως μόνο την πρώτη στροφή στα αγγλικά, μετά συνέχιζε με ελληνικούς στίχους του Άγγελου Πυριόχου.

Τότε που ο ουρανός ήταν σκεπή
και η βροχή μια μουσική
που τα βήματα αν βρεις
σ’ όμορφο κόσμο θα μπεις.
Μα χάθηκε το χρώμα από τον ουρανό
κι οι νότες σ’ άλλο τόνο
τις παίζω και πονώ.
Και ρωτώ γιατί
σ’ ένα κλουβί
είναι κλειστό το «σ’ αγαπώ».
Ρίξε μια ματιά
παντού μοναξιά
Κλαμμένα παιδιά
παιχνίδια η φωτιά.
Και πώς να κοιμηθώ
σ’ αυτόν τον κόσμο που ζω.

Ήταν μια συγκινητική στιγμή της παράστασης (που είχε βέβαια αρκετές συγκινητικές στιγμές στο δεύτερο μέρος της, στο αφιέρωμα στα 100 χρόνια Επιθεώρησης) κι η ίδια η Ρένα δάκρυζε κάθε βράδυ στο τέλος του τραγουδιού (ίσως δάκρυ θεατρίνας, ίσως δάκρυ ανθρώπου, ίσως και τα δυο). Δυστυχώς, όταν, λίγους μήνες μετά το τέλος των παραστάσεων, ο ΑΝΤ1 πρόβαλε την επιθεώρηση αυτή, θεώρησε περιττή αυτή τη σκηνή και την έκοψε (προβλήθηκε μόνο η κάθοδος της οθόνης)! Ευτυχώς όμως, έναν χρόνο αργότερα, τον Δεκέμβρη του 1993, ο σταθμός επανόρθωσε. Πρόβαλε ένα χριστουγεννιάτικο αφιέρωμα στον δίσκο της Αλέξιας Η Αλέξια τραγουδάει τα κλασικά στον οποίο η Ρένα τραγουδάει ντουέτο με τη νεαρή τραγουδίστρια το «Έχω απόψε ραντεβού». Στο αφιέρωμα αυτό, εκτός από το video clip του «ραντεβού», η Ρένα μας χάρισε και τον «Όμορφο κόσμο» ως «ένα τραγούδι που αγαπά ιδιαίτερα», όπως το παρουσίασε ο Μ. Δελαπόρτας. Από αυτήν την εκπομπή λοιπόν το video clip που ακολουθεί.

Λίγους μήνες αργότερα, ο Μ. Δελαπόρτας αποφάσισε να εντάξει την ηχογράφηση αυτή στον προσωπικό του δίσκο Όλα τα παιδιά του κόσμου τα έσοδα του οποίου προσφέρθηκαν από τους συντελεστές του στα παιδιά με μεσογειακή αναιμία και το παραπάνω βίντεο έγινε το επίσημο video clip που παίχτηκε αρκετές φορές σε διάφορους—μικρούς κυρίως—τηλεοπτικούς σταθμούς.

Ιδιόχειρη αφιέρωση του τραγουδιού «Όμορφος κόσμος» από τη Ρένα Βλαχοπούλου «σε όλα τα παιδιά του κόσμου» (από το εξώφυλλο του δίσκου Όλα τα παιδιά του κόσμου, 1994)

Τα φετινά Χριστούγεννα, με όσα συνέβησαν και συμβαίνουν, νομίζω πως συμμερίζομαι τη χριστουγεννιάτικη μελαγχολία της Ρένας Βλαχοπούλου του 1968 και την πίκρα που έβγαινε από το χριστουγεννιάτικο τραγούδι της το 1993. Παρόλα αυτά, εύχομαι σε όλους και όλες χρόνια πολλά και καλά. Και διατηρώ μια μικρή ελπίδα ότι μπορεί κάτι να γίνει και αυτός ο κόσμος να ομορφύνει και πάλι...

Το πολεμικό τραγούδι της Ρένας Βλαχοπούλου κυκλοφορεί σε CD!

Αυτό κι αν είναι χριστουγεννιάτικο δώρο! Μπορεί η συλλεκτική έκδοση της Οδού Ονείρων που θα περιείχε το φιλμάκι της παράστασης με τη Ρένα Βλαχοπούλου και τον Μάνο Χατζιδάκι να μην κυκλοφόρησε ακόμα (είχε ανακοινωθεί ότι θα κυκλοφορήσει τον Οκτώβριο, αλλά ποιος ξέρει πού σκάλωσε η υπόθεση), ωστόσο η MINOS-EMI μας έκανε ένα άλλο εξίσου σημαντικό δώρο. Πριν από λιγες μέρες κυκλοφόρησαν, σε επιμέλεια Μ. Δελαπόρτα, δυο κασετίνες (με τέσσερα CD η καθεμιά) με τίτλο Μέρες Ραδιοφώνου. Αν και η φωτογραφία της Ρένας Βλαχοπούλου βρίσκεται στο εξώφυλλο της δεύτερης κασετίνας που περιέχει ελαφρά τραγούδια της δεκαετίας του '50, σημαντικότερη είναι η πρώτη κασετίνα που καλύπτει τη δεκαετία του '40 και περιέχει και δύο από τα τραγούδια που πρόλαβε να ηχογραφήσει η Ρένα Βλαχοπούλου σε δίσκους 78 στροφών το 1941 λίγο πριν μπουν οι Γερμανοί στην Αθήνα και κλείσει το εργοστάσιο δίσκων.

Τα τραγούδια που περιέχονται στην κασετίνα αυτή είναι αφενός η θρυλική "Κονσίτα" των Τάσου Βάμπαρη-Κρέωνα Ρηγόπουλου, που εδώ στο blog ακούμε ήδη από το καλοκαίρι χάρη στον φίλο blogger desmich (ο οποίος "ενημερώνει" διαρκώς το blog του με κλασικές ηχογραφήσεις ελαφρών τραγουδιών) και αφετέρου το "Όταν θα 'ρθεις", το πολεμικό τραγούδι των Κώστα Γιαννίδη-Μίμη Τραϊφόρου που ερμήνευε η Ρένα Βλαχοπούλου στη βραχύβια πολεμική επιθεώρηση του θεάτρου "Μοντιάλ" Πολεμική Αθήνα (διαβάστε τη σχετική ανάρτηση εδώ). Πρόκειται για ένα ανεκτίμητο δώρο για όσους/όσες αγαπούν τη Ρένα Βλαχοπούλου και αναζητούν απεγνωσμένα τις 6 ηχογραφήσεις που έκανε στα χρόνια του '40. Με την έκδοση αυτή αποκτούμε επισήμως τις 2 από αυτές ενώ γεννιούνται αυτόματα ελπίδες ότι θα ακούσουμε άλλη μία, δηλαδή το flip side της "Κονσίτας", που είναι, σύμφωνα με τον Οδηγό της ελληνικής δισκογραφίας του Διονύση Μανιάτη, το τραγούδι "Χωρισμένοι κι αν ζούμε" που τραγουδούν μαζί η Ρένα Βλαχοπούλου και η Σούλα Καραγιώργη!

Όσο για τη δεύτερη κασετίνα, όπου ακούγονται οι ηχογραφήσεις της δεκαετίας του '50, περιλαμβάνει τέσσερα τραγούδια της Ρένας (που περιέχονται και σε άλλες συλλογές): "Ομόνοια Πλας", "Σατράπη μου", Κάποιος, κάπου, κάποτε", "Έχω απόψε ένα κέφι τρελό". Γενικά, και οι δυο συλλογές περιλαμβάνουν τραγούδια που στην πλειοψηφία τους έχουν κυκλοφορήσει ήδη σε CD (τα περισσότερα από αυτά και στη συλλογή της εφημερίας Το Βήμα που επιμελήθηκε ο Σιδερής Πρίντεζης), ενώ, δυστυχώς, δεν αναφέρονται οι χρονολογίες ηχογράφησης των τραγουδιών ούτε κάποια άλλα στοιχεία πέρα από τα ονόματα των δημιουργών τους. Ωστόσο αυτά τα δυο σπάνια τραγούδια της Ρένας είναι πραγματικό απόκτημα για το κοινό της και τα 35 ευρώ για την πρώτη κασετίνα αξίζουν δίχως συζήτηση... Η ερμηνεία της Ρένας Βλαχοπούλου στο πολεμικό της τραγούδι "Όταν θα 'ρθεις" είναι υπέροχη. Στο άκουσμα των πρώτων λέξεων "Δεν το πίστευα" την έκπληξη και την αμφιβολία ("Αυτή είναι η Ρένα;") διαδέχεται η σιγουριά ("Ναι, αυτή είναι!") όταν τραγουδά τη λέξη "καλέ μου" και τραβάει το "ε" με τον δικό της χαρακτηριστικό τρόπο.

Καταλαβαίνετε λοιπόν τι θα ακούγεται στο blog αυτό τον Οκτώβριο του 2009!

...είμαι ο αστυνόμος...

Πριν από ογδόντα περίπου χρόνια ένα παιδάκι τραγουδούσε πάνω σ' ένα τραπέζι:
"...είμαι ο αστυνόμος
ο ζωντανός ο νόμος
χωρίς εμένα η τάξη
διασαλεύεται..."

Ποια τάξη; Ποιος νόμος;

Από σήμερα ένα παιδί δεν θα ξανατραγουδήσει ποτέ.

"Αφίσες από τον ελληνικό κινηματογράφο" από το αρχείο του Π. Παλιεράκη

Μια ακόμα, σχετικά πρόσφατη, έκδοση που ενδιαφέρει τους φίλους και τις φίλες του ελληνικού κινηματογράφου και φυσικά και αυτό το μπλογκ σας παρουσιάζω σήμερα. Πρόκειται για το λεύκωμα Αφίσες από τον ελληνικό κινηματογράφο που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Μοντέρνοι καιροί» του Κ. Γιαννίκου και περιέχει κινηματογραφικές αφίσες από το αρχείο του Παντελή Παλιεράκη.

Ο Παντελής Παλιεράκης ήταν αρχικά αστυνομικός αλλά γρήγορα τον κέρδισε ο κινηματογράφος. Δούλεψε για τριάντα χρόνια ως φροντιστής σε πάρα πολλές ταινίες. Οι περισσότερες από αυτές ήταν παραγωγές της Φίνος Φιλμ.Τις αναμνήσεις του από αυτή τη «θητεία» στον Φίνο τις κατέγραψε με τη βοήθεια του Αλκίνοου Μπουνιά στο βιβλίο 30 χρόνια πίσω από την κάμερα της Φίνος Φιλμ που εκδόθηκε το 1983 από τις εκδόσεις Σμυρνιωτάκη (και επανεκδόθηκε στα μέσα της δεκαετίας του ’90 με εμπλουτισμένο φωτογραφικό υλικό και έναν πρόλογο του Ιάσονα Τριανταφυλλίδη).

Στο βιβλίο εκείνο διηγείται πολλά ενδιαφέροντα παρασκήνια από τα γυρίσματα ταινιών με όλα τα μεγάλα και λιγότερο μεγάλα αστέρια του ελληνικού σινεμά. Υπάρχει φυσικά και ένα κεφαλαιάκι αφιερωμένο στη Ρένα Βλαχοπούλου, στο οποίο ο Παλιεράκης θυμάται ότι συνήθως όταν πήγαινε να την πάρει από το σπίτι της για να την πάει στο γύρισμα, συναντούσει μια Βλαχοπούλου υπό κατεδάφισιν («Ωρέ πού με πάτε εμένα τη γρια;»). Ωστόσο, μόλις έμπαινε στο πλατώ, η Ρένα μεταμορφωνόταν σε αυτό που όλοι/ες γνωρίσαμε και αγαπήσαμε. Επίσης ο Παλιεράκης θυμάται ότι η Ρένα έχανε πολύ συχνά την πίπα της και αναστάτωνε όλο το συνεργείο για να της τη βρούνε («Ωρέ τη χρυσή μου την πίπα, βρείτε την!»), διαφορετικά ήταν ικανή να σταματήσει το γύρισμα. Ο Παλιεράκης διηγείται πως ήταν μια πλαστική πίπα και όταν την έβρισκαν της έλεγε «Πλαστική είναι, Ρένα μου, γιατί τη λες χρυσή;» και εκείνη απαντούσε «Ωρέ έτσι το είπα, για να μου τη βρείτε». (Ωστόσο η ίδια η Ρένα είχε δηλώσει στον Νίκο Χατζηνικολάου ότι δεν ήταν πλαστική, απεναντίας ήταν μια ακριβή πίπα Ronson…)

Η Ρένα Βλαχοπούλου χαρούμενη που βρήκε τη χρυσή της πίπα...

Κάποιες φορές ο Παλιεράκης εμφανίστηκε και μπροστά στην κάμερα, παίζοντας μικρούς, χαρακτηριστικούς ρόλους, όταν δεν υπήρχε άλλος διαθέσιμος ηθοποιός. Για παράδειγμα, είναι ο σωφέρ της Αλίκης Βουγιουκλάκη στην ταινία Το ξύλο βγήκε από τον παράδεισο (με τη Βουγιουκλάκη τον συνδέει ένα άσχημο περιστατικό: σύμφωνα με αφηγήσεις του ιδίου, η πρωταγωνίστρια έσβησε κάποτε το τσιγάρο της στο πρόσωπό του, πράγμα που φυσικά η Βουγιουκλάκη διέψευσε επανειλημμένα).

Ο Παλιεράκης εμφανίζεται όμως και μαζί με τη Ρένα Βλαχοπούλου. Στη θρυλική Χαρτοπαίχτρα ο ηθοποιός που επρόκειτο να υποδυθεί τον αστυνομικό που συλλαμβάνει την παρέα της χαρτοπαίχτρας και τους οδηγεί στο Τμήμα, αρνούνταν να φερθεί βίαια στη Ρένα Βλαχοπούλου. «Βρε δεν είμαι η Βλαχοπούλου τώρα, ηθοποιός είμαι», του έλεγε εκείνη, αλλά εκείνος δεν μπορούσε να τη σπρώξει όσο δυνατά ήθελε ο σκηνοθέτης Γιάννης Δαλιανίδης. Την κατάσταση έσωσε ο Παλιεράκης που ανέλαβε και έπαιξε τον ρόλο του βίαιου αστυνομικού. Τον έπαιξε μάλιστα τόσο πειστικά που, όπως φαίνεται και στην ταινία, η Βλαχοπούλου μάλλον δυσανασχέτησε πραγματικά με το σπρώξιμο...

Ας επανέλθουμε όμως στην πρόσφατη έκδοση με τις αφίσες του ελληνικού κινηματογράφου που καλύπτουν το διάστημα 1950-1985. Σ’ αυτή θα βρείτε αφίσεις από ταινίες της Φίνος Φιλμ κυρίως, αλλά και άλλων ελληνικών εταιριών (κωμωδίες, δράματα, αλλά και κάποιες ταινίες σεξ). Είναι μια ευκαιρία να κάνετε ένα γοητευτικό ταξίδι στον χρόνο και να δείτε τις διαφημιστικές τεχνικές των κινηματογραφικών εταιριών και βέβαια πώς αυτές εξελίσσονται μέσα σ’ αυτά τα χρόνια που καλύπτει η έκδοση.

Σε ό,τι αφορά τη μούσα μας, Ρένα Βλαχοπούλου, υπάρχουν συνολικά δέκα αφίσες από τις εξής ταινίες της: Μερικοί το προτιμούν κρύο, Ένα κορίτσι για δύο, Χαρτοπαίχτρα, Κορίτσια για φίλημα, Ραντεβού στον αέρα, Φωνάζει ο κλέφτης, Βουλευτίνα Η Ρένα είναι οφ-σάιντ, Να η ευκαιρία και Παριζιάνα (μάλιστα πρόκειται για μια από τις πρώτες αφίσες που τυπώθηκαν για την Παριζιάνα και έχει τον αρχικό τίτλο της ταινίας που ήταν Παριζιάνα απ’ τα Τρίκαλα—στο αρχείο του Rena Fan υπάρχουν συνολικά τέσσερις αφίσες με αυτόν τον τίτλο...)

Οι εκδόσεις «Μοντέρνοι καιροί» χρησιμοποίησαν το υλικό αυτού του βιβλίου (που δημιουργήθηκε με τη συμβολή του Αλέξανδρου Παλιεράκη, γιου του Παντελή) και για ένα ημερολόγιο του 2009 που εκδόθηκε πριν από λίγες μέρες, αλλά με αυτό θα ασχοληθούμε σε μελλοντική ανάρτηση... Τέλος, μια από τις αφίσες αυτές συνοδεύει κάθε εβδομάδα το τηλεοπτικό περιοδικό TiVo (την έκδοση που προσφέρει DVD ελληνικών ταινιών), οπότε έχουμε την ευκαιρία να έχουμε κάποιες από αυτές και σε ελαφρώς μεγαλύτερο μέγεθος και σε χαρτόνι.