Σαν σήμερα το 1964: Η 100ή παράσταση της Αρχοντορεμπέτισσας

Στις 14 Φεβρουαρίου 1964 δόθηκε η 100ή παράσταση της επιθεώρησης Αρχοντορεμπέτισσα που παιζόταν στο θέατρο Ακροπόλ από τις 13 Δεκεμβρίου 1964. Την επιθεώρηση είχαν γράψει ο Γιώργος Γιαννακόπουλος, ο Κώστας Νικολαΐδης και ο Γιώργος Οικονομίδης σε μουσική του Λυκούργου Μαρκέα. Χορογράφος της ήταν ο Γιάννης Φλερύ και σκηνοθέτης της ο Γιώργος Θεοδοσιάδης. 

Η φίρμα του θιάσου ήταν: Ο Γιώργος Οικονομίδης παρουσιάζει τον Μουσικό Θίασο Ρένας Βλαχοπούλου-Καίτης Μπελίντα-Θανάση Βέγγου-Γιώργου Δάνη" (για την υπογραφή των συμβολαίων τα είπαμε σε ένα καλοκαιρινό "Σαν σήμερα")...

Οι συντελεστές του έργου: η σκηνογράφος Ριακόνι, πρώτη-πρώτη
στο πρόγραμμα και στη διπλανή σελίδα οι συγγραφείς Γιώργος
Γιαννακόπουλος, Κώστας Νικολαΐδης, ο συνθέτης Λυκούργος
Μαρκέας και ο σκηνοθέτης Γιώργος Θεοδοσιάδης

Και ακολουθούν οι φωτογραφίες των θιασαρχών...
Και αξίζει τον κόπο να δούμε τις φωτογραφίες και των υπόλοιπων
στελεχών του θιάσου, με τη σειρά που παρουσιάζονται στο πρόγραμμα
της Αρχοντορεμπέτισσας

Δύο κριτικές της Αρχοντορεμπέτισσας έχω εντοπίσει ως τώρα και είναι και οι δύο θετικές. Όπως είναι ίσως αναμενόμενο περισσότερες απαιτήσεις φαίνεται πως είχε ο Στάθης Δρομάζος στην Αυγή ενώ ο Αχιλλέας Μαμάκης στο Έθνος (13-1-1964) φαίνεται πως ήταν κάπως πιο... ολιγαρκής. 

Μετά τη θιασαρχική ομάδα οι τρεις "δευτεραγωνίστριες".
Οι ανερχόμενες Νινή Τζάνετ και Σούλη Σαμπάχ
και η βετεράνα Νανά Σκιαδά...

Ο Μαμάκης θεωρεί πως πρόκειται για μια επιθεώρηση "εξυπνογραμμένη και καλοβαλμένη" που "κερδίζει απ' την σκηνοθεσία του Γιώργου Θεοδοσιάδη". Ο Δρομάζος όμως πιστεύει ότι η δουλειά του Θεοδοσιάδη θα είχε φανεί αν υπήρχε ενιαία φόρμα στην επιθεώρηση. Αντίθετα, η Αρχοντορεμπέτισσα ακολουθεί την πεπατημένη: "το σκετς, το χορευτικό, τα τραγούδια που αρχίζουν από την Μπελίντα και τελειώνουν στην Μαρινέλλα. Συνδυασμός όλων των ασυνδέτων". Ο Δρομάζος πιστεύει ότι η επιθεώρηση θα "ξαναγίνει το μεγάλο λαϊκό θέαμα" αν "προσαρμόσει τη φόρμα της στις σημερινές απαιτήσεις". 

Διάλειμμα από το πρόγραμμα για να δούμε τρεις διαφημίσεις.
Οι δύο της Αρχοντορεμπέτισσας (η μία αποκλειστικά για το ζεύγος
Καζαντζίδης-Μαρινέλλα) και μία για τη νέα ταινία του Θανάση
Βέγγου που ήταν πλέον πρωταγωνιστής στο ελληνικό σινεμά
και έτσι προβιβάστηκε και σε συν-θιασάρχη της επιθεώρησης

Ο Στέλιος Καζαντζίδης και η Μαρινέλλα διαφημίστηκαν ως ένα από τα μεγάλα ατού του έργου. Είχαν δική τους ξεχωριστή διαφήμιση στις εφημερίδες και η φωτογραφία τους ήταν ένθετη στο πρόγραμμα (δυστυχώς αυτή η ένθετη σελίδα δεν διασώθηκε...). Σύμφωνα με τη σελίδα της διανομής στο πρόγραμμα, η εμφάνισή τους μαζί με ένα χορευτικό του ζεύγους Φλερύ-Άλμα, καταλάμβανε ολόκληρο το δεύτερο μέρος της Αρχοντορεμπέτισσας. Πάντως ο Δρομάζος σημειώνει για τη μουσική της παράστασης: "μετά την 'εισβολή' του Θεοδωράκη-Χατζιδάκι στο ελαφρό τραγούδι, η μουσική της επιθεώρησης περνά μόνιμη κρίση. Και η παρουσία Μπελίντας, Μάριον Σίβα και Μαρινέλλας Καζαντζίδη σε τελείως διαφορετικό ύφος έδινε περισσότερο την εντύπωση του διαλέγετε και παίρνετε"--και επιπλέον, είχε και η Ρένα Βλαχοπούλου τραγουδιστική εμφάνιση, το "Γουλιά γουλιά":

Φαίνεται πως ήπια λίγο πιο πολύ

και μου φαίνονται όλοι άνθρωποι καλοί.

Έχω ένα γλυκό μεθύσι μα δεν πίνω παραπάνω,

έτσι έχω συνηθίσει για να ξέρω και τι κάνω.

Πού και πού λιγάκι πίνω, αχ και σας ομολογώ

πως με πίνει πρώτα εκείνο κι έπειτα το πίνω εγώ.

Και γουλιά-γουλιά, ξέχασα τι λέω

και παραμιλώ και γελώ και κλαίω.

Τ' άσπρα μου μαλλιά μαύρα γίναν πάλι

κι έκλεισα το χθες μέσα στο μπουκάλι.

Ακολουθούσαν οι φωτογραφίες του Σταύρου Παράβα
και του Κώστα Μποζώνη

Και ένα τραγούδι της Μάριον Σίβα αφορούσε το ποτό:

Φέρ'τε κι άλλο, φέρ'τε κι άλλο,

φέρ'τε μου να πιω κρασί

και ποτήρι πιο μεγάλο

για να πιούμε εγώ κι εσύ.

Και έπειτα οι φωτογραφίες δυο χαρακτηριστικών
ηθοποιών του ελαφρού μουσικού θεάτρου:
Κάκια Κοντοπούλου και Στέλλα Στρατηγού

Ενώ η Καίτη Μπελίντα, πιστή στο ρεπερτόριο των δραματικών τραγουδιών που είχε καθιερώσει επί 15 σχεδόν χρόνια, τραγουδούσε "Στο σταυροδρόμι που φτάσαμε", ένα σταυροδρόμι που αρχικά οδηγούσε στην αγάπη και το καλοκαίρι μα στο τέλος:

Στο σταυροδρόμι που 'ρθαμε, κουράστηκες; Ποιος ξέρει;

Σε κάποιον άλλον γέλασες και μ' άφησες το χέρι.

Στο δίστρατο που ήρθαμε πιασμένοι απ' το χέρι

πάω μόνη στο φθινόπωρο κι εσύ στο καλοκαίρι...

Και ακολουθούν οι σουμπρέτες Νίτσα Μαρούδα
και Μπέλα Τζέσκα

Και στην επόμενη σελίδα Πέτρος Πανταζής
και Βασίλης Μαλούχος

Ας  περάσουμε όμως στη σατιρική πλευρά της Αρχοντορεμπέτισσας. Και οι δύο κριτικοί έμειναν ικανοποιημένοι με την πολιτική και κοινωνική σάτιρα του έργου. Ο Μαμάκης τη βρήκε "δηκτική" και ο Δρομάζος "αδιάπτωτη" και "σε πλήρη ανταπόκριση με τα αισθήματα του κοινού. Ο Καραμανλής, η δικτατορία, ο πολιτισμός του Τέξας ήταν ο συνεχής στόχος ενός καυτού σατιρικού λόγου, που τιμά τους συγγραφείς τόσο από άποψη βέλους όσο και από άποψη ύφους. Τα χειροκροτήματα του κοινού ανέβαιναν κάθε λίγο απάνω στη σκηνή για να συγχαρούν τον λόγο και τους ηθοποιούς που τον ενσάρκωναν".

Στο σαλόνι του προγράμματος φυσικά η διανομή της παράστσης

Ωστόσο, μολονότι η Αρχοντορεμπέτισσα "είχε 'ψωμί', δεν έδωσε στο κοινό τη δυνατότητα να χορτάσει τους καλούς ηθοποιούς" γράφει ο Δρομάζος. καθώς χρησιμοποιούσε "με το σταγονόμετρο" όλα τα καλά στελέχη του θιάσου. 

Φιλήμων Μεθυμάκης (δούλεψε αρκετά με τη Ρένα Βλαχοπούλου)
και Αντώνης Κουφουδάκης

Κάποια νούμερα ξεχώριζαν. Το "Πόθεν έσχες;" που αποτελούσε ένα "κατηγορητήριο κατά των δολοφόνων του Τέξας [σημείωση του Rena Fan: ο Κέννεντυ είχε δολοφονηθεί τρεις εβδομάδες πριν την πρεμιέρα του έργου], δοσμένο από τον Δάνη, ήταν ένα υπέροχο νούμερο. Για τον ηθοποιό αυτόν, που η ευρηματικότητά του, η υποκριτική του, η πλαστικότητά του, ο φίνος λόγος του, η κίνησή του, είναι κάτι σπάνιο για το ελεύθερο θέατρο" γράφει ο Δρομάζος που θεωρεί ότι οποιοδήποτε επίθετο κι αν χρησιμοποιήσει για τον ηθοποιό, θα τον αδικήσει: "Ο Δάνης μπορεί μέσα σ' ένα λεπτό να βγάλει από το κοινό το γέλιο και τη συγκίνηση".

Η Έλλη Κωνσταντίνου και ο... Λόρδος Κέλβιν
(όχι, δεν έπαιζε στην παράσταση...)

Σχετικό θέμα είχε και το σόλο της Νινής Τζάνετ "Άλλος για το Τέξας" το οποίο, γράφει ο Δρομάζος, "τιμά τον ανθρωπισμό του λαού μας. Βγαλμένο από τον αποτροπιασμό προς το έγκλημα του Ντάλλας, 'έκανε σκόνη' κυριολεκτικά τον αμερικανικό πολιτισμό των γκάνκστερ".

 

Στον κόσμο δεν ξανάγινε μια τέτοια πολιτεία,

φιλόξενη, φιλήσυχη, γεμάτη γοητεία,

τραγούδια καουμπόικα κι αγάπη και κιθάρες,

καβγάδες, λεβεντόπαιδα, τρομάρες και λαχτάρες.

Τέξας, Τέξας, χώρα μαγική,

όποιος θα πάει μια φορά, για πάντα μένει εκεί.

Όμορφη πόλη, ληστών αποκούμπι

χατζάρα πιστόλι, και ζήτω ο Ρούμπι.

Ρούμπι, θέλω να χορεύεις

κι όσους θες να ξεπαστρεύεις,

να σε βλέπει η αστυνομία και να κάνει τουμπεκί.

Νινή Τζάνετ (με το κοστούμι του νούμερου
"Άλλος για το Τέξας") και Γιώργος Οικονομίδης
στην Αρχοντορεμπέτισσα 
(Απογευματινή, 13-1-1964)

Η Σούλη Σαμπάχ, στο πρώτο νούμερο μετά την έναρξη και τον πρόλογο του Οικονομίδη που είχε τίτλο "Μελωδικές αφιερώσεις" πραγματοποιούσε μία "πασίχαρη εμφάνιση". Ξεχώριζαν επίσης τα "Μετεκλογικά μοιρολόγια" με την Κάκια Κοντοπούλου, τη Στέλλα Στρατηγού και τον "περίφημο τυπίστα" Κώστα Μποζώνη. Αντίθετα, "Οι νυχτερίδες" (Μάριον Σίβα, Νανά Σκιαδά, Π. Πανταζής) ήταν μια "πολύ ξεπερασμένη αλητογραφία, απ' την οποία δεν έλειπε και η φιλανθρωπία με τη μορφή της χυδαιότητας"...

Αντώνιος (Θανάσης Βέγγος)
και Κλεοπάτρα (Σταύρος Παράβας)
στην Αρχοντορεμπέτισσα.
Κρίμα που η φωτογραφία (από την
Απογευματινή, 19-12-1963) δεν είναι πιο καθαρή 

Σπαρταριστό πρέπει να ήταν το νούμερο "Οι εραστές του Νείλου" στο οποίο ο Θανάσης Βέγγος και ο Σταύρος Παράβας σατίριζαν την ταινία Αντώνιος και Κλεοπάτρα ερμηνεύοντας, αντίστοιχα, τους δύο ρόλους. Ο Δρομάζος γράφει πως ήταν "ένα από τα ωραιότερα μπουφόνικα νούμερα της επιθεωρησιακής σκηνής" στο οποίο ήταν και οι δύο "αμίμητοι" και έδωσαν "το πιο πηγαίο γέλιο στο κοινό". Όσο για το νούμερο της Ρένας Βλαχοπούλου "Το ημερολόγιο μιας τρελής" (ήταν πρόσφατη η επιτυχία του Δημήτρη Χορν στο Ημερολόγιο ενός τρελού) διαβάζουμε πως εκτελέστηκε "με μπρίο" (Μαμάκης) από τη Ρένα, η οποία "με τον δικό της χαρακτηριστικό τρόπο έδωσε μια έξοχη κοινωνική σάτιρα" (Δρομάζος)--κρίμα που δεν έχουμε πιο πολλές λεπτομέρειες για το κείμενο...

Επιστροφή στο πρόγραμμα της Αρχοντορεμπέτισσας: 
Ο Γιάννης Μάλλας που εκτελούσε χρέη κομπέρ
στο σόλο της Ρένας "Το ημερολόγιο μιας τρελής"

Ο Δρομάζος γράφει επίσης πως οι συγγραφείς έδωσαν ιδιαίτερη προσοχή, "ίσως για πρώτη φορά σε επιθεώρηση", στο φινάλε του έργου που είχε τίτλο "Όνειρο χειμερινής νυκτός" και θέμα του την ανόρθωση της παιδείας. Το χιούμορ του ήταν "πηγαίο και καλοκάγαθο" και όλος ο θίασος έδινε "απλόχερα το γέλιο στο κοινό". Από τους υπόλοιπους ηθοποιούς, ξεχώρισαν, σύμφωνα με τον Δρομάζο,  η Νίτσα Μαρούδα, ο Φιλήμων Μεθυμάκης και ο Βασίλης Μαλούχος και, σύμφωνα με το Μαμάκη, η Νανά Σκιαδά και η Μπέλα Τζέσκα.

Ο Ανδρέας Λιναρδάτος και ο Γιώργος Συρίγος
που ήταν υπεύθυνος για τη ζωγραφική εκτέλεση
των σκηνικών

Όσο για την παρουσία του Γιώργου Οικονομίδη; Ο Μαμάκης επισημαίνει "τον ανεξάντλητον οίστρο του" και ο Δρομάζος γράφει πως "έδωσε κάποιον αέρα με την παρουσία του. Δεν πρέπει, όμως, να ξεχνά ότι είναι καλός κονφερασιέ και όχι νουμερίστας. Και τα περισσότερα αστεία του, πασίγνωστα ήδη, δεν είχαν τη δυνατότητα να φρεσκαρισθούν".  

Ο Μιχάλης Μεταξάς (χορευτής της επιθεώρησης και των
μιούζικαλ του Δαλιανίδη--είναι ο πέμπτος του 5-Salonica
στο Κάτι να καίει) και οι Χάρης Στίνης,
Δημήτρης Βερώνης και Σάκης Μαρκ...

...και το γυναικείο μπαλέτο που τόσο κακή 
εντύπωση έκανε στον Στάθη Δρομάζο...

Τέλος, για τα χορευτικά διαβάζουμε στην Αυγή ότι "περί μπαλλέτου βέβαια δεν γίνεται λόγος", αλλά ο Γιάννης Φλερύ και η Λίντα Άλμα ("ευγένεια, χάρη, άκρα ευαισθησία, χορευτική λεπτότητα και ομιλία") εκτελούν χορογραφίες αξιώσεων και δίνουν τον καλύτερό τους εαυτό. Ο Δρομάζος απορεί μάλιστα γιατί η Λυρική Σκηνή αφήνει ανεκμετάλλευτους τέτοιους καλλιτέχνες. Για τα σκηνικά της Ριακόνι, τέλος, διαβάζουμε ότι "παίζουν ανάμεσα σε πετυχημένα αφαιρετικά πλαίσια, τα μόνα που υπηρετούν το θέατρο, και στον ογκώδη αιφνιδιασμό".

Από Τα Νέα, 21-12-1963

Στη διάρκεια της σεζόν ο Οικονομίδης μηχανεύτηκε διάφορα τεχνάσματα για να κρατήσει αμείωτο το ενδιαφέρον του κοινού που καλούνταν να πληρώσει ένα τσουχτερό για την εποχή εισιτήριο (40 δραχμές--μέχρι και ο ίδιος ο Οικονομίδης εξέφρασε την αμηχανία του για την "αναγκαία" αύξηση της τιμής με επιστολή του στις εφημερίδες!). Μέχρι και γκάλοπ οργάνωσε για να σφυγμομετρήσει τις πολιτικές προτιμήσεις του κοινού--νικήτρια αποδείχτηκε η Ένωση Κέντρου. 

Στην προτελευταία σελίδα του προγράμματος τρεις ακόμα
κοπέλες της μουσικής σκηνής: Άννα Ψαλτάκη, Νίκη Περδικλώνη
και Ανδριάνα Πένέτου

Παρά το ακριβό εισιτήριο, το Ακροπόλ ερχόταν επικεφαλής όλων των θεάτρων στον πίνακα των εισπράξεων και φυσικά μέρος της επιτυχίας οφειλόταν και στην εμφάνιση του Καζαντζίδη και της Μαρινέλλας. Οι δυο τους όμως κάποια στιγμή ήρθαν σε ρήξη με τον Μπουρνέλλη και αποχώρησαν από τον θίασο. Ενώ γράφτηκε στον Τύπο ότι υπήρχε σκέψη να αντικατασταθούν από τον Πάνο Γαβαλά και τη Ρία Κούρτη, τελικά φαίνεται πως τα βρήκαν με τον επιχειρηματία και επέστρεψαν στο Ακροπόλ...

"Και η ΜΑΡΙΟΝ ΣΙΒΑ" στην τελευταία σελίδα 
του προγράμματος μαζί με τους στίχους
των δύο τραγουδιών που ερμήνευε στην Αρχοντορεμπέτισσα,
"Φέρ'τε κι άλλο" και "Και τριγυρνώ"

Και έτσι ο θίασος ετοιμάστηκε για την πανηγυρική 100ή παράσταση της 14ης Φεβρουαρίου (δύο μέρες πριν τις εκλογές της 16ης Φεβρουαρίου, τις τελευταίες πριν τη Δικτατορία, στις οποίες κέρδισε πανηγυρικά η Ένωση Κέντρου), ωστόσο η παράσταση έχασε λίγο από τη λάμψη της καθώς αρρώστησαν τα δύο πρώτα ονόματα, ο Γιώργος Οικονομίδης και η Ρένα Βλαχοπούλου! Η Ρένα αντικαταστάθηκε στο "Ημερολόγιο μιας τρελής" από τη Μάριον Σίβα. Διαβάζουμε στη στήλη "Αδιακρισίες" των Νέων:

Κάθιδρος βγήκε χθες απ' την σκηνή η Μάριον Σίβα, όταν χρειάσθηκε τελευταία στιγμή να αντικαταστήση τη Ρένα Βλαχοπούλου στο σόλο της λόγω αιφνιδίας γρίππης της δημοφιλούς καλλιτέχνιδος. "Τέτοιο καλλιτεχνικό ντουζ πρώτη φορά έκανα", είπε η Σίβα, σφουγγίζοντας το πρόσωπό της.

Τα Νέα, 15-2-1965

Η Αρχοντορεμπέτισσα παίχτηκε για έναν μήνα ακόμα και στη συνέχεια έδωσε τη θέση της στην επιθεώρηση Κύπρος Γιοκ. Αυτά όμως σε επόμενο "Σαν σήμερα"...

Η παρούσα ανάρτηση, όπως και όλα τα κείμενα που δημοσιεύονται στο ιστολόγιο αυτό, είναι αποτέλεσμα προσωπικής έρευνας. Είναι υποχρεωτική η ρητή αναφορά στο ιστολόγιο, όταν χρησιμοποιείται υλικό από τις αναρτήσεις του.