 |
| Το πρόγραμμα του Β' Φεστιβάλ Ελαφρού Τραγουδιού του ΕΙΡ από το αρχείο του θεατρικού κριτικού Αλκ. Μαργαρίτη που φυλάσσεται στο Τμήμα Παραστατικών Τεχνών του ΕΛΙΑ/ΜΙΕΤ |
 |
| Το περιοδικό Φαντασία παρουσίασε κάποια από τα αστέρια του Β' Φεστιβάλ Ελαφρού Τραγουδιού στο εξώφυλλό του |
 |
| "Το πρώτο χελιδόνι" τραγούδησε στο Β' Φεστιβάλ Ελαφρού Τραγουδιού η Ρένα Βλαχοπούλου με τον Γιάννη Βογιατζή. Μουσική: Γεράσιμος Λαβράνος, στίχοι: Γιώργος Οικονομίδης. Το τραγούδι απέσπασε το βραβείο στίχων (αν και για πολύ καιρό "κυκλοφορούσε" η λανθασμένη πληροφορία ότι το τραγούδι είχε πάρει το δεύτερο βραβείο (πιθανότατα επειδή έτσι αναγραφόταν στο δεύτερο LP της Ρένας που κυκλοφόρησε το 1989-90) Η σελίδα του τραγουδιού στο πρόγραμμα της βραδιάς που υπάρχει στο αρχείο του θεατρικού κριτικού Αλκ. Μαργαρίτη (Τμήμα Παραστατικών Τεχνών του ΕΛΙΑ/ΜΙΕΤ) |
Σήμερα το πρωί, στις τρεις, αν αγαπάτε το Θεό, ο ραδιοφωνικός σταθμός του Εθνικού Προγράμματος μάς είπε "Καληνύχτα σας"! Δεν φταίει όμως ο σπήκερ. Η επιτροπή του φεστιβάλ ελαφρού τραγουδιού έβγαλε την απόφασί της στις δυόμισυ το πρωί.
Ιδού τα αποτελέσματα:
Πρώτο βραβείο: Στον Μάνο Χατζιδάκι, εξ ίσου για τα τραγούδια του "Το κυπαρισσάκι" και "Η τιμωρία".
Δεύτερο βραβείο: Στον Σπήλιο Μεντή για το τραγουδάκι του "Καλοκαιράκι"
Τρίτο βραβείο: Στο τραγούδι "Καλή αντάμωσι", για τη μουσική του Νίκυ Γιάκοβλεφ και τους στίχους του Πυθαγόρα.
Τέταρτο βραβείο: Στον συνθέτη Τάκη Μωράκη και την στιχουργό Ρ. Ζαλοκώστα, για το τραγούδι τους "Ήταν κάποιο λούνα παρκ".
Αυτά τα 4 πρώτα τραγούδια η επιτροπή τα διάλεξε από τα 15, που μόνη της ξεδιάλεξε από τα 492, που υπεβλήθησαν στον διαγωνισμό.
Τα 15 καλύτερα, όπως τα χαρακτήρισε, ακούστηκαν, χθες βράδυ, στο Αθλητικό Περίπτερο του Ιπποδρόμου, σε ειδική κοσμική εκδήλωσι συνυφασμένη με τον χορό του προσωπικού του Ε.Ι.Ρ., που αναμεταδόθη από το ραδιόφωνο, είναι τα εξής με τη σειρά που παρουσιάστηκαν. (Πριν από τα αποτελέσματα ο Ντίνος Ηλιόπουλος και η Μαρία Καλουτά, που παρουσίασαν το πρόγραμμα, είχανε λόγους να τα αναγγείλουν ξερά. Εμείς βάζουμε μια σταλιά σάλτσα με την άδεια των μαγείρων):
1) "Το παλιό δρομάκι". Μια συμπαθητική χορωδιακή κανταδούλα του Γιάννη Σπάρτακου σε στίχους του Αλ. Λιδωρίκη που απέδωσε ικανοποιητικά το φινετσάτο Τρίο Καντσόνε υπό την διεύθυνσι του Τ. Αποστολάκου. Πήρε, ευτυχώς, έναν έπαινο.
2) "Μια σταγόνα". Χαρακτηριστική μελωδία του Νίκου Γκιζελή πάνω σε στίχους του Γιώργου Ματαράγκα. Το τραγούδησε συμπαθητικά η Γιοβάννα και το διηύθυνε ο Αλ. Γεωργιάδης.
3) "Ήταν κάποιο λούνα παρκ". Ελαφρά περιγραφική και νοσταλγική μουσική του Τ. Μωράκη με πρωτότυπους στίχους της Ρ. Ζαλοκώστα. Το ερμήνευσε η Νάντια Κωνσταντοπούλου. Πήρε το τέταρτο βραβείο.
4) "Μαργαριτάρι". Όμορφη μελωδία του Γιάννη Καστριώτη, σε στίχους του Κ. Πρετεντέρη. Η Γιούλα Παναγιώτου, που το τραγούδησε, έκανε εξαιρετική εντύπωσι.
5) "Καλή αντάμωσι". Από τους καλύτερους ελαφρούς μουσικούς χαρακτήρες του Νίκυ Γιάκοβλεφ. Μια ακόμη ερμηνευτική επιτυχία της Μαίρης Λω. Το άξιζε το τρίτο βραβείο που πήρε.
6) "Ο Καραγκιόζης". Μια καινούργια έμπνευσι του Αλ. Σπάθη, επάνω σε στίχους της Ρ. Ζαλοκώστα. Η Νάνα Μούσχουρη και το Τρίο Καντσόνε την παρουσίασαν τόσο όμορφα. Είναι περίεργο γιατί δεν το ξεχώρισε η επιτροπή.
7) "Πρωτομαγιά". Εκλεκτή ελαφρά σύνθεσις του Αλ. Γεωργιάδη σε στίχους του Χρ. Μάνεση. Ο Γιάννης Βογιατζής το τραγούδησε προσεκτικά. Άλλοι όμως δεν το πρόσεξαν.
8) "Η αγάπη μας". Μια λαϊκή μελωδία του Μίμη Πλέσσα, που. λίγο έλειψε να επικρατήση. Η Τζένη Βάνου την τραγούδησε με στίχους του Κ. Πρετεντέρη. Ο συνθέτης δεν προσήλθε να λάβη τον έπαινο της επιτροπής. Το ίδιο έκαναν ο Σπάρτακος και ο Λαβράνος. "Φαίνεται πως δεν θέλουν να έλθουν" είπε ο πρόεδρος και βιαστικά συνέχισε το πρόγραμμά του χωρίς να τους περιμένη.
9) "Θυμήσου κι εσύ" του Γ. Ρουτσιάνη. Καινούργιος αυτός ο συνθέτης. Η επιτροπή των καλωσόρισε με ειδικό έπαινο. Οι στίχοι οφείλονται στον Ε. Αμπραδανέλλο. Η εκτέλεσις έγινε από το Τρίο Καντσόνε. [Δεν ξέρω γιατί ο Μαλλούχος δίνει τόσο λανθασμένες πληροφορίες εδώ: η μουσική του τραγουδιού ανήκε στη Λιάνα Ρουσσιάνου-Σαρακίνη και οι στίχοι στην Έλλη Αμπραβανέλ. Στο τραγούδι απονεμήθηκε τιμητικό έπαθλο πρώτης εμφάνισης (4.000 δρχ.).]
10) "Η τιμωρία" του Μάνου Χατζηδάκι. Εξισώθη, όπως είπαμε, με το "Κυπαρισσάκι". Πήρε μαζί του το πρώτο βραβείο. Και την "Τιμωρία" την τραγούδησε η Νάνα Μούσχουρη.
11) "Σε είδα κάποιο μεσημέρι". Ένα εκφραστικό τραγούδι του Λ. Μαρκέα και του Θ. Σοφού. Την ώρα που το τραγουδούσε ο Τ. Μαρούδας η νίκη του ήταν βεβαία. Κατόπιν σαν να ξεχάστηκε...
12) "Καλοκαιράκι". Το πιο χαριτωμένο ελληνικό τραγουδάκι της βραδιάς. Συγχαρητήρια στον Λαυριώτη συνθέτη του και στην τραγουδίστρια Γιοβάννα, που το χόρεψε κυριολεκτικά στ' αυτιά μας. Δεύτερο βραβείο.
13) "Ήταν κάτι ασήμαντο". Η τραγουδίστρια Νάντια Κωνσταντοπούλου έγραψε τους στίχους. Στο τραγούδι την βοήθησε το Τρίο Μπελ Κάντο. Μουσική: Τ. Μωράκη.
14) "Το πρώτο χελιδόνι". Ο Λαβράνος έδωσε ένα εντυπωσιακό παρών στο φεστιβάλ με στίχους του Γ. Οικονομίδη και ερμηνευτάς την Ρένα Βλαχοπούλου και τον Γιάννη Βογιατζή. Πήρε έπαινο. Η επιτροπή ξεχώρισε και τον στιχουργό. Φαίνεται όμως καθαρά ότι πιο θριαμβευτικές επιτυχίες περιμένουν τον νεαρό συνθέτη.
15) "Το κυπαρισσάκι". Μια νέα επιτυχία του λατερνομάγου Χατζιδάκι, στο ψιθυριστό στυλ της Μούσχουρη, που μιλάει στην ψυχή του κοσμάκη. Ο ακροατής είναι πάλι έτοιμος να δακρύση όταν η Μούσχουρη ξεσπάει:
Κυπαρισσάκι αψηλό
είναι το παλληκάρι π' αγαπώ.
Είν' αψηλό, τόσ' αψηλό
που έχει αγκαλιά τον ουρανό.
Υ.Γ. Κι ένας δικός μας έπαινος: Στην ορχήστρα Λεβ-Κανακάκη που ξεπέρασε σε μπρίο την μεγάλη ελαφρά ορχήστρα του Ε.Ι.Ρ.
Αθηναϊκή, 4-7-1960
 |
| Η Ρένα Βλαχοπούλου και ο Γιάννης Βογιατζής τραγουδούν "Το πρώτο χελιδόνι" των Γεράσιμου Λαβράνου-Γιώργου Οικονομίδη στο Β' Φεστιβάλ Ελαφρού Τραγουδιού του ΕΙΡ |
 |
| Η Μαίρη Λω κι η Ρένα Βλαχοπούλου λίγο μετά την απονομή των βραβείων του Β' Φεστιβάλ Ελαφρού Τραγουδιού του ΕΙΡ (3-7-1960) |
Η πολεμική ατμόσφαιρα που ακολούθησε τις βραβεύσεις κορυφώθηκε τις αμέσως επόμενες μέρες: κάποιες εμπρηστικές δηλώσεις του Μάνου Χατζιδάκι για τους συνθέτες του ελαφρού τραγουδιού για τους οποίους υποστήριξε πως δεν γνωρίζουν μουσική πλην ελαχίστων εξαιρέσεων. Όταν του επισημάνθηκε ότι κάτι τέτοιο δεν μπορεί να ισχύει για τον Αττίκ ή τον Χαιρόπουλο, ο Χατζιδάκις απάντησε: "...τα καλά τραγούδια του Χαιρόπουλου και του Αττίκ τραγουδήθηκαν αρκετά και όχι από λίγους. Προσωπικά εγώ ο ίδιος σ' αυτά τα τραγούδια δεν βλέπω παρά μια αισθηματολογία 'διακριτικού τύπου' θα έλεγα. Δεν παραδέχομαι παρά μια ελάσσονα διάθεσι που ξεφεύγει από τα αληθινά λαϊκά βιώματα. Γι' αυτό και παραμένουν 'τραγούδια για λίγους' όπως αυτάρεσκα τιτλοφορούνται" ("καρφί" για τον Χαιρόπουλο που στις παρτιτούρες των τραγουδιών του υπήρχε η φράση "Τραγούδια για λίγους"). Ο Γιώργος Παπαστεφάνου θυμάται την αντίδραση του Τάκη Μωράκη:"Αυτός δεν είναι ικανός ούτε ένα τραγούδι του Αττίκ να ενορχηστρώσει!". Και σαν απάντηση ο Χατζιδάκις παρουσίασε σε συναυλία του ΕΙΡ το "Έχετε δίκιο, ας αλλάξουμε ομιλία" με τον Γιάννη Βογιατζή (η εκδοχή αυτή ηχογραφήθηκε επίσης στους ραδιοθαλάμους του ΕΙΡ)...
Το "Πρώτο χελιδόνι" με τη Ρένα Βλαχοπούλου και τον Γιάννη Βογιατζή έχει φτάσει στις μέρες μας σε δύο εκδοχές. Η πρώτη ηχογραφήθηκε στο ΕΙΡ--και συμπεριλήφθηκε πολλά χρόνια αργότερα στο τριπλό CD με τα τραγούδια των τριών πρώτων φεστιβάλ ελαφρού τραγουδιού--και περιλαμβάνει εναλλαγές του ρυθμού (αργό και πιο γρήγορο βαλς): υποθέτω πως έτσι τραγουδήθηκε τη βραδιά του φεστιβάλ.
Η δεύτερη είναι η δισκογραφημένη εκδοχή (κυκλοφόρησε, όπως και τα υπόλοιπα τραγούδια του φεστιβάλ, σε δίσκους 45 στροφών δυο μέρες μετά το φεστιβάλ, υποθέτω όμως πως αυτοί οι δίσκοι είχαν ηχογραφηθεί λίγο νωρίτερα): ο ρυθμός είναι σταθερός, οπότε το τραγούδι μπορεί και να χορευτεί. Νομίζω πως προτιμώ αυτή την εκδοχή. Ο συνδυασμός των φωνών της Ρένας Βλαχοπούλου και του Γιάννη Βογιατζή είναι εξαιρετικός.
Η Ρένα Βλαχοπούλου ηχογράφησε στους ραδιοθαλάμους του ΕΙΡ άλλο ένα τραγούδι του φεστιβάλ του 1960: το "Σε είδα κάποιο μεσημέρι" (και αυτό έχει κυκλοφορήσει σε CD).
Ωστόσο, ο Τάκης Μωράκης αποκάλυψε λίγες μέρες μετά το φεστιβάλ στον Σταμάτη Φιλιππούλη (Εμπρός, 9-7-1960) πως ένα ακόμα τραγούδι του, που κυκλοφόρησε εκείνη τη χρονιά σε δίσκο με τη φωνή της Ρένας, είχε υποβληθεί επίσης στο Β' Φεστιβάλ Ελαφρού Τραγουδιού, αλλά δεν προκρίθηκε στον τελικό: "Ο κλήδονας" (ή "Η νύχτα του Άη-Γιάννη") σε στίχους της Ρέττης Ζαλοκώστα.
 |
| Η στιχουργός Ρέττη Ζαλοκώστα |
Ο Μωράκης πίστευε πως αν το τραγούδι είχε προκριθεί, θα έπαιρνε το πρώτο βραβείο "γιατί ήταν ένα καθαρά ελληνικό τραγούδι με πρωτότυπο στίχο". Ο Μωράκης απέδωσε την "αποτυχία" του στο γεγονός ότι τα περισσότερα μέλη της κριτικής επιτροπής του φεστιβάλ δεν ήξεραν τίποτα από μουσική...
Αντίθετα, απόλυτα ικανοποιημένος από την κρίση της επιτροπής έμεινε ο Σπήλιος Μεντής, "όχι, όπως θα νομίση κανείς, διότι βραβεύθηκα σαν πρόσωπο, αλλά γιατί εβραβεύθη η ελληνική παρουσία η αδικημένη και περιφρονημένη (Σ.Σ. Ως γνωστόν, το 'Καλοκαιράκι' είναι γραμμένο σε γνήσιο Καλαματιανό). Νομίζω ότι έχομε ένα τόπο με παράδοσι που δεν πρέπει να τον περιφρονούμε, αγνοώντας τις ελληνικές ρίζες [Σημείωση του Rena Fan: δεν είναι περίεργο λοιπόν που ο Μεντής ήταν τόσο καλός φίλος της Δανάης Στρατηγοπούλου!...] και μιμούμενοι τα 'μάμπο' και τα 'ροκ' των ξένων χωρών". Ο Μεντής ρωτήθηκε για την "εθνικότητα" της μουσικής του Χατζιδάκι: "Αντιπροσωπεύει την Ελλάδα;" Απάντησε:
Η μουσική του μου αρέσει και τον αναγνωρίζω σαν πληθωρικό ταλέντο. Όμως δεν βασίζεται στην Ελληνική Παράδοσι, στο δημοτικό τραγούδι. Τα θέματα είναι παρμένα από τα ρεμπέτικα που κάθε άλλο παρά μουσική της χώρας μας είναι. Εδημιούργησε όμως ένα νέο είδος τραγουδιού βασισμένο σε λαϊκό αίσθημα.
--Τέλος, νομίζετε ότι δεν προϋπήρξε ελαφρά ελληνική μουσική;
--Όχι φυσικά. Από τον Χατζηαποστόλου και τον Σακελλαρίδη μέχρι τον Αττίκ, τον Χαιρόπουλο, τον Γιαννίδη, τον Σουγιούλ, τον Μωράκη, κ.ά. υπάρχει μια σειρά ολόκληρη εμψυχωτών του ελληνικού τραγουδιού που έμαθε τον κόσμο ν' ακούη μουσική ποιόητος...
Και πριν κλείσω την ανάρτηση για το Β' Φεστιβάλ Ελαφρού Τραγουδιού του ΕΙΡ, ένα σατιρικό νούμερο για τη βραδιά από τη ραδιοφωνική επιθεώρηση Νυχτοπερπατήματα των Κώστα Πρετεντέρη-Γιώργου Κατσαρού που μεταδόθηκε λίγες μέρες μετά το φεστιβάλ. Ο κομπέρ Δημήτρης Νικολαΐδης μιλά για το φεστιβάλ με δύο κοσμικούς τύπους, την έξοχη Νανά Σκιαδά και τον μπριόζο Τάκη Μηλιάδη: ο Πρετεντέρης παρωδεί μελωδίες που ακούστηκαν στο φεστιβάλ αλλά και άλλες μελωδίες της χρονιάς εκείνης για να σατιρίσει τη βαριά φορολογία, τον Πύρρο Σπηρομήλιο που ήταν απόστρατος του Πολεμικού Ναυτικού, τον Κώστα Χατζηχρήστο που καθιέρωσε ακριβό εισιτήριο για την επιθεώρηση Φέρρυ Μπωτ στο θέατρο Παρκ εκείνο το καλοκαίρι, τον Ωνάση και την Κάλλας. Στην εισαγωγή προσέξτε την αναφορά στον Λουκίνο Βισκόντι, τη Ρόμι Σνάιντερ και τον Αλέν Ντελόν. Είχαν φτάσει στην Αθήνα λίγο πριν το φεστιβάλ, αλλά δεν έμειναν στην πρωτεύουσα, πήγαν στην Επίδαυρο να απολαύσουν την Κατίνα Παξινού στις Φοίνισσες και τη Μήδεια...
Η παρούσα ανάρτηση, όπως και όλα τα κείμενα που δημοσιεύονται στο ιστολόγιο αυτό, είναι αποτέλεσμα προσωπικής έρευνας. Είναι υποχρεωτική η ρητή αναφορά στο ιστολόγιο, όταν χρησιμοποιείται υλικό από τις αναρτήσεις του.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου