Στις 4 Ιουνίου 1966, στο θέατρο Μετροπόλιταν, δόθηκε από τον θίασο Ρένας Βλαχοπούλου-Γιώργου Κωνσταντίνου-Γιάννη Βογιατζή η πρεμιέρα της επιθεώρησης Ο γάιδαρος του Χότζα που έγραψαν ο Κώστας Νικολαΐδης και ο Ηλίας Λυμπερόπουλος με μουσική του Γιώργου Μουζάκη. Το καλοκαίρι εκείνο ο Βασίλης Μπουρνέλλης είχε αποφασίσει να παραχωρήσει το Θέατρο του Εθνικού Κήπου (στο οποίο τα δύο προηγούμενα καλοκαίρια εμφανιζόταν η Ρένα) στον θίασο Αλίκης Βουγιουκλάκη-Δημήτρη Παπαμιχαήλ που θριάμβευε τον προηγούμενο χειμώνα στο Ρεξ με το έργο του Αλ. Σακελλάριου Η κόρη μου η σοσιαλίστρια--μια παραγωγή του Τάκη Μακρίδη. Έτσι, σαν ένα είδος (άτυπης;) συμφωνίας ο Μπουρνέλλης πήρε την πρωταγωνίστρια του Μακρίδη και του... παραχώρησε την πρωταγωνίστριά του Ρένα Βλαχοπούλου (φυσικά η Ρένα ήταν παλιά γνώριμη του Μακρίδη και των επιχειρήσεών του).
 |
| Η γελοιογραφία στο εξώφυλλο του προγράμματος της επιθεώρησης Ο γάιδαρος του Χότζα δίνει μια ιδέα για τα πολιτικά τεκταινόμενα της περιόδου... |
Ο γάιδαρος του Χότζα πήρε το όνομά του από το ομότιτλο φινάλε του έργου που απαρτιζόταν από τρεις εικόνες: "Το χαρέμι", "Το αχούρι", "Το παζάρι". Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Φάνη Κλεάνθη στα Νέα, τους βασικούς ρόλους ερμήνευαν ο Γιάννης Βογιατζής (ο Μέγας Βεζύρης Στεφάναγας--πρωθυπουργός ήταν τότε ο Στέφανος Στεφανόπουλος), ο Γιώργος Κωνσταντίνου (ο Ναστρεδίν Χότζας), η Ρένα Βλαχοπούλου (η Χότζαινα-Ψωροκώσταινα), ο Μπάμπης Ανθόπουλος (ο... γάιδαρος) και ο Χρήστος Δοξαράς (ο Μέγας Κατής).
 |
| Οι ηθοποιοί στις δοκιμές του φινάλε της επιθεώρησης Ο γάιδαρος του Χότζα: Γιάννης Βογιατζής, Χρήστος Δοξαράς (;), Ρένα Βλαχοπούλου, Στέλιος Σαρρής, Γιώργος Κωνσταντίνου και Μπάμπης Ανθόπουλος (χωρίς το κεφάλι του γαϊδάρου...) |
Το βασικό νούμερο της Ρένας είχε τίτλο "Οι μόδες της Μαντάμ Ρενέ". Την πλαισίωναν οι Χ. Δοξαράς, Σ. Σαμαράς, Μ. Δεμίρης, Θ. Κατακουζηνός, Γ. Πάλλης, Α. Πιπινέλλη. Η Ρένα είχε έναν οίκο μόδας και εμφάνιζε διάφορα μοντέλα. Μεταξύ άλλων παρουσιαζόταν ως Κατίνα Παξινού-Εκάβη και Άννα Συνοδινού-Λυσιστράτη (πόσες φορές φλέρταρε τελικά με τον ρόλο...). Προς το τέλος Ιουνίου προστέθηκε στο έργο και το νούμερο "Ράλλυ αντίκα" με τη Ρένα και τις Ντόρα Κωστίδου και Ρία Δελούτση (δεν εντόπισα δυστυχώς περισσότερα στοιχεία). Στο δεύτερο μέρος της παράστασης, ένα μεγάλο σατιρικό και μουσικό σκετς με τίτλο "Τουρισμός και συρτάκι" που διαδραματιζόταν στην Κέρκυρα, η Ρένα εμφανιζόταν ως διευθύντρια ενός τουριστικού γραφείου (περίπου όπως και στα Κορίτσια για φίλημα...). Ο Γιώργος Κωνσταντίνου υποδυόταν έναν αριστερό δάσκαλο, ο Γιάννης Βογιατζής έναν σκληροπυρηνικό νωματάρχη και ο Μπάμπης Ανθόπουλος έναν κεντρώο δήμαρχο. Στους υπόλοιπους ρόλους εμφανίζονταν η Κατερίνα Γώγου, η Σάσα Καστούρα, η Ελένη Σταυροπούλου και ο Θανάσης Παπαδόπουλος. Το σκετς έκλεινε με το τραγούδι "Θέλω φιόρο μου συρτάκι"--η εμμονή στο συρτάκι σχετιζόταν με την επιτυχία του "Σήκω χόρεψε συρτάκι" του Γιώργου Ζαμπέτα που ακουγόταν στην Κόρη μου τη σοσιαλίστρια (και έγινε μάλιστα και τίτλος επιθεώρησης που παιζόταν εκείνο το καλοκαίρι στο θέατρο Μπουρνέλλη).
 |
| Μακέτα του Γιώργου Ανεμογιάννη για το σκετς "Τουρισμός και συρτάκι" της επιθεώρησης Ο γάιδαρος του Χότζα Από την ιστοσελίδα του Θεατρικού Αρχείου του Γιώργου Ανεμογιάννη |
Ας δούμε όμως και τα υπόλοιπα νούμερα της επιθεώρησης Ο γάιδαρος του χότζα. Μετά την έναρξη εμφανίζονταν οι Αλέκος Τζανετάκος, Ντόρα Κωστίδου και Σ. Καστούρα στο "Επιχείρησις Αρετή" που σατίριζε τις προσπάθειες της αστυνομίας να "καθαρίσει" την Αθήνα από την "περιφερόμενη αμαρτία". Ακολουθούσε το σόλο της Νινής Τζάνετ "Η κυρία άνευ" στο οποίο σατιρίζονταν τα πολλά "άνευ" της εποχής. "Η τηλεόραση του Τηλέμαχου" ήταν ένα σκετς με τον Γιάννη Βογιατζή και νεότερους ηθοποιούς του θιάσου και αμέσως μετά ο Γιώργος Κωνσταντίνου στο σόλο του "Συρτάκι ντανς" (να το πάλι το συρτάκι...) εξηγούσε πώς χορεύουν τον χορό αυτόν οι Έλληνες αλλά και οι ξένοι πολιτικοί. Το "Την την την τηνέιτζερς" ήταν μια σάτιρα της νεολαίας της εποχής με τις Κ. Γώγου, Ε. Σταυροπούλου και τους Γ. Μαρίνο, Σ. Σαμαρά και Μ. Δεμίρη. Το νούμερο "Οι βουδισταί προσεύχονται" (με τους Γ. Κωνσταντίνου, Γ. Βογιατζή, Μπ. Ανθόπουλο, Χ. Δοξαρά, Σ. Σαμαρά) παρουσίαζε τους ρωμιούς βουδιστές να προσεύχονται μπροστά στο άγαλμα του Βούδα-Στέφανου Στεφανόπουλου.
 |
| Μακέτα του Γιώργου Ανεμογιάννη για το νούμερο "Οι βουδισταί προσεύχονται" Από την ιστοσελίδα του Θεατρικού Αρχείου του Γιώργου Ανεμογιάννη |
"Το παράλογο θέατρο Ελλάς" ήταν ένα ντουέτο των Γ. Κωνσταντίνου και Γ. Βογιατζή που υποδύονταν δυο Ρωμιούς που έχουν αποχαυνωθεί από τα τόσα παράλογα της εποχής και λένε τους δικούς τους παραλογισμούς. Στον Γάιδαρο του Χότζα εμφανιζόταν και ο έτερος Γιάννης Βογιατζής, ο δημοφιλέστατος τραγουδιστής που ερμήνευε, μεταξύ άλλων, το "Ποιος δρόμος σ' έχει πάρει". Τραγουδούσε επίσης η Έλσα Λάμπο. Ο Φώτης Μεταξόπουλος (που είχε επίσης σκηνοθετήσει την παράσταση), η Νάντια Φοντάνα, το μπαλέτο τους αλλά και το αγγλικό μπαλέτο "Σέξυ Σιξ" παρουσίαζαν ένα χορευτικό με τον τίτλο "Σειρήνες".
 |
| Μακέτα του Γιώργου Ανεμογιάννη για την επιθεώρηση Ο γάιδαρος του Χότζα Από την ιστοσελίδα του Θεατρικού Αρχείου του Γιώργου Ανεμογιάννη |
Δυο κριτικές εντόπισα για το έργο (γράφτηκαν και οι δυο μετά την επίσημη πρεμιέρα που δόθηκε στις 10 Ιουνίου). Η πρώτη, που μιλάει αρκετά για τα κείμενα, είναι του Στάθη Δρομάζου και δημοσιεύτηκε στην Αυγή. Κατά την... προσφιλή μου συνήθεια την παρουσιάζω ολόκληρη!
Πρέπει να συνεννοηθούμε από την αρχή. Χωρίς η επιθεώρηση να είναι πρωτότυπη, εκτός από το νούμερο "Ο γάιδαρος του Χότζα" έχει πάρα πολλά καλά κομμάτια. Αλλά σάτιρα με το αξίωμα "και η πίττα ολόκληρη και το σκυλί χορτάτο" δε γίνεται. Ενώ δηλ. διαρκώς βρίσκεται επί σκηνής η αποστασία με όλα της τα κουσούρια και διασκεδάζει το θεατή, διαπράττει δύο κεφαλαιώδη λάθη. Αν έλειπε δηλ. η--ας μας επιτραπεί η λέξη--αηδής τραγουδιστική νοσταλγία για τον Καραμανλή στο νούμερο "Η κυρία άνευ", που αποτελεί προφανή προσπάθεια εξετάσεων προς την "εθνικοφροσύνη", κι αν έλειπε επίσης η προσπάθεια να μας βάλει η επιθεώρηση "πολιτική γραμμή" με την επίκληση της... Ελλάδας [σημείωση του Rena Fan: προφανώς διά στόματος Ψωροκώσταινας-Ρένας Βλαχοπούλου] να συμφιλιωθούν Παπανδρέου, Καραμανλής για να τη σώσουν (!), η επιθεώρηση θα βρισκότανε μέσα στο σ κ ο π ό της σάτιρας. Και δεν υπάρχει σάτιρα χωρίς σκοπό, γιατί αλλοιώς πρόκειται περί του "όποιον πάρει ο χάρος". Είμαστε υποχρεωμένοι να προειδοποιήσουμε το κοινό ότι μαζί μ' αυτά που θα γελάσει θα υποστεί και τη νοσταλγία του Καραμανλή και τη "σώφρονα" λύση του ελληνικού προβλήματος που ανακάλυψαν οι συγγραφείς--τους βαρύνει αποκλειστικά--της ενώσεως του "εθνικόφρονου" κόσμου. Στ' αλήθεια, τις τους ήρθε; Τόσο υποτιμούν τη νοημοσύνη του κοινού και τόσο την προσβάλλουν;
Κατά τα άλλα η αποστασία ακούει τα εξ αμάξης. Εδώ φαίνεται ότι οι συγγραφείς είναι γνήσιοι, ενώ στα δυο προηγούμενα θέλουν να δείξουν "καλή διαγωγή". Οι "Ανευ" και η "Επιχείρηση Αρετή" δίνουν διαρκώς αφορμή. Στην "Επιχείρηση Αρετή" συλλαμβάνονται όλοι οι α ν ώ μ α λ ο ι [Σημείωση του Rena Fan: δεν θα μπορούσαμε μάλλον να έχουμε απαίτηση εκείνη την εποχή από τον κριτικό ή τους συγγραφείς να είναι πολιτικώς ορθοί...], εκτός από την α ν ώ μ α λ η κυβέρνηση. Οι ιουλιανοί αποκαλούνται π α ρ α β ά τ ε ς και για την αποστασία τους πέσανε φλουριά--και τι φλουριά! Φλουριά Κωνσταντινάτα. Η αλήθεια και η σάτιρα σκορπίσανε πραγματική σατιρική... ευωχία στο κοινό. Μαζί με την πολιτική σάτιρα, η σάτιρα ηθών και το χ ο ν τ ρ ό αστείο--πόσο της πάει της επιθεώρησης--ζωντανεύανε ένα κείμενο που δεν πολυπροσέχουν συνήθως οι επιθεωρησιακοί μας συγγραφείς.
Πριν αναφέρουμε μερικά νούμερα πρέπει και πάλι να ειδοποιήσουμε το θεατή ότι θα δει ω ρ α ι ό τ α τ ο επιθεωρησιακό μπαλλέτο (Σέξυ Σιξ), σπάνιο για την επιθεωρησιακή σκηνή. Θα δει έναν απαράμιλλο Γιώργο Κωνσταντίνου, ένα θαυμάσιο ντουέτο Κωνσταντίνου-Βογιατζή και την πρωτοτυπία της βραδυάς--αυτή μάλιστα είναι πρωτοτυπία--να χορεύουν ο τραγουδιστής Γιάν. Βογιατζής με το χορευτή Φ. Μεταξόπουλο και να τραγουδούν ο χορευτής Φ. Μεταξόπουλος με τον τραγουδιστή Γιάννη Βογιατζή.
Η έναρξη με το λίκνισμα του μπαλλέτου ωραία και εντυπωσιακή. Στο αποτέλεσμα της έναρξης βοηθήσανε η Κ. Γώγου, Ελένη Σταυροπούλου, Γ. Μαρίνος. Έξυπνος ο Α. Τζανετάκος στην "Επιχείρηση Αρετή" και επιθεωρησιακή η Ν. Κωστίδου. Η Νινή Τζάνετ μπριόζα και λαμπερή στην "Κυρία Άνευ" απέδωσε το πιο προσεγμένο κείμενο της βραδυάς, όπου η ρίμα χαριτωμένη και απρόοπτη, καραδοκούσε παντού. Σ' αυτό το νούμερο διέπραξε μαζί με τους συγγραφείς και την κακόγουστη--ακόμα--καραμανλική νοσταλγία. Στο "Συρτάκι ντανς" ο Γ. Κωνσταντίνου απέδωσε με υποκριτική ποιότητα, με εύστροφη μιμική και με κίνηση καλλιτεχνικά ευλύγιστη ένα ωραίο αντιαμερικανικό νούμερο--Ντε Γκωλ-Αμερική--και μια πετυχημένη σάτιρα.
"Οι βουδιστές προσεύχονται" καλό πολιτικό νούμερο. Στο κακόγουστο "Τηνέιτζερς" η Κ. Γώγου είχε έντονη επιθεωρησιακή παρουσία. Στις "Μόδες της μαντάμ Ρενέ" "έδρασε" πάλι η Ρ. Βλαχοπούλου με διακωμώδηση ηθών και παρωδία Παξινού και Συνοδινού. Το "Παράλογο θέατρο Ελλάς" ήταν η επιτυχία του Γ. Κωνσταντίνου-Γιάννη Βογιατζή. Κείμενο καλογραμμένο και δοσμένο σε ωραία επιθεωρησιακή φόρμα. Το "Γάιδαρο του Χότζα" ο σκηνοθέτης τον δίδαξε στα σοβαρά. Γιατί; Ενώ είχε τόσο αληθινό χιούμορ νοθεύτηκε με την "εθνική" ενότητα Καραμανλή-Παπανδρέου. Καλός εδώ ο Χ. Δοξαράς στον Κατή. Στο "Τουρισμός και συρτάκι" έγινε προσπάθεια σάτιρας προς τ' αριστερά, δεξιά, κέντρον. Η σάτιρα για την αριστερά στηρίχτηκε στην υπερβολή ενός λεξιλογίου πομπώδους, ανύπαρκτου και ήταν φανερός ο βιασμός του θέματος. Ο ενωμοτάρχης όμως ως εκπρόσωπος της δεξιάς ιδεολογίας ήταν σπαρταριστός. Για το Φ. Μεταξόπουλο και το μπαλλέτο τα είπαμε.
Τα τραγούδια του Γιάννη Βογιατζή (από τους καλύτερους του είδους) ήταν παρακάτω από την ωραία του φωνή εκτός από το τελευταίο. Το τραγούδι της Έλσας Λάμπο, αν και έφερνε τρυφερό αέρα παλιού αθηναϊκού τραγουδιού, ήταν τελείως έξω από τη σημερινή ψυχολογία του κοινού. Μουσική σκηνογραφίες, κοστούμια, συνηθισμένα πράγματα της επιθεώρησης, χωρίς τίποτα το ιδιαίτερο.
 |
| Ο Μέγας Βεζύρης Στεφάναγας Γιάννης Βογιατζής, η Βεζυροπούλα-Χότζαινα-Ψωροκώσταινα Ρένα Βλαχοπούλου και ο Χότζας Γιώργος Κωνσταντίνου στο φινάλε της επιθεώρησης Ο γάιδαρος του Χότζα Φωτογραφία από την έκδοση του Θ. Κρίτα Θέατρο '66 |
Αντίθετα, η κριτική του Έθνους στέκεται κυρίως στις ερμηνείες. Την κριτική υπογράφει "Ο Θεατής"--όσο ζούσε ο Αχιλλέας Μαμάκης, κρυβόταν εκείνος πίσω από το ψευδώνυμο αυτό. Το 1966 όμως δεν ξέρω ποιος κρυβόταν...
Δεν αφίνει παραπονεμένο τον θεατήν η επιθεώρησις του "Μεντιτερράνεαν" (sic!). Είναι ευχάριστη, έξυπνη, καλοβαλμένη. Διεκπεραιώνεται και εδώ--όπως και στο θερινό Μπουρνέλλη--κυρίως από δύο ηθοποιούς της πρόζας, τον Γιώργο Κωνσταντίνου και τον Γιάννη Βογιατζή, και την πολύ γνωστή "ντιζέζ" Ρένα Βλαχοπούλου, που ασχολείται τώρα περισσότερο με την πρόζα παρά με το τραγούδι.
Ο Γιώργος Κωνσταντίνου, που μέσα σε λίγα χρόνια επεβλήθη σαν ένας από τους καλύτερους κωμικούς, βρίσκει, φαίνεται, πως δεν βλάπτουν την σταδιοδρομία του οι θερινές διακοπές στη λεωφόρο Αλεξάνδρας. Κι όχι μόνο παίζει, αλλά και διαθέτει αξιόλογη φωνή, χωρίς, βέβαια, να είναι αρσενική Κάλλας.
Ο Γιάννης Βογιατζής, που κυκλοφορεί άνετα ανάμεσα στις δυο μορφές του ελαφρού θεάτρου και χαρακτήρισε γραφικά, τον περασμένο χειμώνα, τον πατέρα της "Σοσιαλίστριας κόρης" του Αλέκου Σακελλάριου, δεν ευνοείται πολύ απ' την χρησιμοποίησί του στην επιθεώρησι του "Μεντιτερράνεαν".
Αντίθετα, στην Ρένα Βλαχοπούλου παρέχονται ευκαιρίες ν' αξιοποιή τα υποκριτικά και ωδικά προσόντα της και, με την βοήθεια της κερκυραϊκής φινέτσας της, να παίρνη το Κοινό με το μέρος της.
Γύρω από τους τρεις κορυφαίους, ένα πλήθος νέων ηθοποιών, με άνιση μεταξύ τους απόδοσι, φιλοτιμείται να εξυπηρετήση, όσο μπορεί καλύτερα, το είδος, στο οποίον έχει αφιερωθή.
Ο συμπαθής "ντιζέρ" Γιάννης Βογιατζής (ξάδελφος του ηθοποιού αν δεν κάνω λάθος) αναπτύσσει αποδοτικά την ικανότητά του να θίγη τις ευαίσθητες χορδές. Στην ίδια προσπάθεια διακρίνεται κι η Έλσα Λάμπο.
Καλά ρυθμισμένο το χορευτικό του Φώτη Μεταξόπουλου με την συνδρομή του αγγλικού μπαλλέτου "Σέξυ Σιξ", που δεν κάνει ιδιαιτέρως αισθητή την παρουσία του.
Ο μαέστρος Γιώργος Μουζάκης, που έχει κερδίσει επάξια τα εξάμηνά του στην Επιθεώρησι, προσθέτει καινούργιες επιτυχίες τις παλιές.
Μια παρατήρησις: Δεν είναι σωστό τα λόγια των ηθοποιών να μη χάνωνται μέσα στον ορυμαγδό των πνευστών και των κρουστών οργάνων που τα καλύπτει; Μια διακριτική υπόκρουσις εγχόρδων θα ήταν ό,τι πρέπει.
Ο Γιώργος Ανεμογιάννης ντύνει την επιθεώρησι με φιλόκαλες σκηνογραφίες και φανταχτερά κοστούμια.
Ο θεατής χορταίνει πολιτική σάτιρα, αρκετά πνευματώδη και, σε μερικά σημεία, ελευθερόστομη, που διαιρεί τους θεατάς στα χειροκροτήματα αλλά τους ενώνει στην ιλαρότητα.
Ο Θεατής
Έθνος, 16-6-1966
 |
| Ρένα Βλαχοπούλου, Μπάμπης Ανθόπουλος, Γιώργος Κωνσταντίνου στην πασαρέλα, μπροστά από την αρχήστρα, στις δοκιμές του φινάλε της επιθεώρησης Ο γάιδαρος του Χότζα |
Παρά τα καλά λόγια των κριτικών, το Μετροπόλιταν--όπως και το Μπουρνέλλη, αλλά αντίθετα από το Βέμπο (Τσίρκο η Ελλάς) και το Παρκ (Άλλος για υπουργείο) άλλαξε έργο προς το τέλος Αυγούστου: ανέβασε την επιθεώρηση Σκούπα και φαράσι,για την οποία μιλήσαμε το περσινό καλοκαίρι, όταν το "Σαν σήμερα" βρισκόταν ακόμα στην αρχή του...
 |
| Η Ρένα Βλαχοπούλου, στην πασαρέλα του θεάτρου Μετροπόλιταν, κρατάει την ουρά του γαϊδάρου Μπάμπη Ανθόπουλου στις δοκιμές του φινάλε της επιθεώρησης Ο γάιδαρος του Χότζα |
Η παρούσα ανάρτηση, όπως και όλα τα κείμενα που δημοσιεύονται στο ιστολόγιο αυτό, είναι αποτέλεσμα προσωπικής έρευνας. Είναι υποχρεωτική η ρητή αναφορά στο ιστολόγιο, όταν χρησιμοποιείται υλικό από τις αναρτήσεις του.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου