Κυριακή 6 Ιουνίου 2021

Σαν σήμερα το 1959: Σαμπάνια και ρετσίνα

Στις 6 Ιουνίου 1959 διαβάζουμε στη θεατρική στήλη των Νέων ένα ρεπορτάζ για την πρεμιέρα της επιθεώρησης Σαμπάνια και ρετσίνα που είχε δοθεί το προηγούμενο βράδυ στο θέατρο Μετροπόλιταν της Λεωφόρου Αλεξάνδρας.
Εξαιρετική επιτυχία εσημείωσε χθες το βράδυ στο "Μετροπόλιταν" η πρεμιέρα της επιθεωρήσεως των Γ. Γιαννακόπουλου, Κ. Νικολαΐδη, Γ. Οικονομίδη "Σαμπάνια και ρετσίνα" που παρουσιάσθηκε από τον θίασο Κώστα Χατζηχρήστου, με μουσική Αλ. Σπάθη και σκηνογραφίες Μάριου Αγγελόπουλου.
Η επιθεώρησις είναι γραμμένη με κέφι, έχει ανεβασθή με πλούτο και αποδίδεται με μπρίο από τους ερμηνευτάς της. Η Ρένα Βλαχοπούλου και η Καλή Καλό ήταν άφθαστες σε μπρίο, ο Κώστας Χατζηχρήστος περίφημος και όλοι οι άλλοι ηθοποιοί λαμπροί. Το κοινόν τους εχειροκρότησε ζωηρότατα και τους ανεκάλεσε επανειλημμένως στη σκηνή, όπως και τους συγγραφείς της ωραίας επιτυχίας που, ασφαλώς, θα καλύψη όλο το καλοκαίρι το πρόγραμμα του "Μετροπόλιταν".
Τα Νέα, 6-6-1959 


Την επόμενη μέρα η Εστία δημοσίευσε μια σύντομη--ανυπόγραφη όπως συνέβαινε συνήθως για τα έργα του ελαφρού μουσικού θεάτρου--κριτική για την παράσταση.
Εις το νέον θέατρον "Μετροπόλιταν" (τέως Λυρική Σκηνή) ο θίασος Κ. Χατζηχρήστου παρουσιάζει την επιθεώρησιν των Γ. Γιαννακοπούλου, Κ. Νικολαΐδη και Γ. Οικονομίδη "Σαμπάνια και ρετσίνα". Τα πνευματώδη σκετς, τα ωραία σκηνικά του κ. Μ. Αγγελοπούλου, τα τραγούδια της Ρένας Βλαχοπούλου και ο χορός του ζεύγους Άλμα-Φλερύ απαρτίζουν ένα ευχάριστον σύνολον.
Από τα καλύτερα νούμερα είναι η "Μπουγάδα με νότες" με την Ρένα Βλαχοπούλου, τα "Υπό το βλέμμα του Βούδα" και "Ο Ηλίας του Τετάρτου" με τον Χατζηχρήστον, τα "Βάσανα της Πολυκατοικίας" με την Καλή Καλό και το χορευτικόν "Αγάπες και Λιμάνια" με τους Φλερύ και Άλμα.
Εστία, 7-6-1959

Η Νάντα Τζάκα, η Άννυ Ραζή, η Μπέλα Τζέσκα και η Μπέμπη Κούλα
πλαισιώνουν τη Ρένα Βλαχοπούλου στο νούμερο
"Μπουγάδα με νότες"
της επιθεώρησης
Σαμπάνια και Ρετσίνα

Επειδή η προηγούμενη φωτογραφία αδικεί τις τέσσερις κοπέλες
του μουσικού θεάτρου (τη Ρένα την ξέρετε καλά άλλωστε)
δείτε τα πρόσωπά τους στις φωτογραφίες το προγράμματος.
Βλέπετε επίσης τη νεαρή τότε Άννα Μαντζουράνη και τον Τάκη Χριστοφορίδη
που ξεχώρισε ο Γ. Σταύρου στην κριτική που ακολουθεί.

Μια εκτενέστερη κριτική του Γεράσιμου Σταύρου δημοσίευσε η Αυγή δυο μέρες αργότερα.
Πολλές ανισότητες έχει η επιθεώρηση των κ.κ. Γ. Γιαννακόπουλου, Κ. Νικολαΐδη και Γ. Οικονομίδη "Σαμπάνια και Ρετσίνα" που εγκαινίασε τις παραστάσεις του θιάσου του κ. Κώστα Χατζηχρήστου στο θέατρο "Μετροπόλιταν" της λεωφόρου Αλεξάνδρας. Αρχίζει καλά κι απότομα βουλιάζει σε ασημαντολογίες.
Υπάρχουν τρεις-τέσσερις σκηνές έξυπνες, καλοβαλμένες, με πολύ χιούμορ όπως το "σόλο" του κ. Χατζηχρήστου για την "Ομόνοια Πλαζ" [Σημείωση του Rena Fan: αναφορά στο καινούριο συντριβάνι της Ομόνοιας που άλλωστε ήταν η αφορμή και για τον τίτλο μιας άλλης επιθεώρησης: Ομόνοια Πλατς Πλουτς στο θέατρο Περοκέ], "Οι δράκοι" (ενισχυμένοι από το μπρίο του κ. Τάκη Χριστοφορίδη), το "Ατένε" με την κ. Καλή Καλό και τον κ. Χατζηχρήστο, τα "κουτσομπολιά" για τα θεατρικά μας πράγματα.

Τα υπόλοιπα όμως νούμερα ή τραινάρουν και θέλουν γενναίες περικοπές ή πρέπει ν' αντικατασταθούν.
Γενικά οι συγγραφείς άφησαν ανεκμετάλλευτα ή αγνόησαν ένα σωρό φλέγοντα θέματα από την κοινωνική και πολιτική ζωή, με αποτέλεσμα να παρελαύνουν ολόκληρες σκηνές αδιάφορες από κάθε άποψη.
Κάτι χειρότερο από άστοχο ήταν το φινάλε της πρώτης πράξης "Μαριονέττες". Στην καλύτερη περίπτωση θα πρέπει να θεωρηθή αφελής η προσπάθεια να συνταυτιστεί ο σοσιαλιστικός κόσμος με τις γκαγκστερικές επιδιώξεις των ιμπεριαλιστών της Γουώλλ Στρητ. Αυτή η δήθεν "αντικειμενικότητα" ουσιαστικά δικαιώνει τα θηρία του αμερικανικού χρηματιστηρίου που έχουν κάθε συμφέρον να εξομοιώνονται με τους ηγέτες του σοσιαλισμού--για να πιστέψουν τα θύματά τους πως ό,τι και να κάνουν δεν υπάρχει σωτηρία. Και να υποταχτούν στο "μοιραίο"...
Από τους ηθοποιούς η κ. Καλή Καλό παρουσιάστηκε ανανεωμένη, γεμάτη ζωντάνια και κέφι, αν και το "σόλο" της για τα "βάσανα των πολυκατοικιών" ήταν ατυχές. Και ο λαμπρός ηθοποιός κ. Γ. Δάνης δεν αξιοποιήθηκε όσο έπρεπε. Το ίδιο και η κ. Ρένα Βλαχοπούλου. Το θαυμάσιο χορευτικό ζευγάρι Λίντα Άλμα-Γιάννης Φλερύ δεν είχε αυτή τη φορά πρωτότυπες εμπνεύσεις--επιβάλλεται ωστόσο με τις εμφανίσεις του. Όσο για τη μουσική του κ. Σπάθη, μας φάνηκε πρόχειρη, αν όχι ανύπαρκτη.
Το συγκρότημα του "Μετροπόλιταν" με τη συμβολή του σκηνογράφου κ. Μάριου Αγγελόπουλου φρόντισε να παρουσιάσει τη "Σαμπάνια και Ρετσίνα" σ' ένα πολιτισμένο πλαίσιο. Καλόγουστες οι σκηνογραφίες, ωραία τα κοστούμια. Κι ο ίδιος ο θιασάρχης έχει ανεξάντλητο κέφι, η παρουσία του στη σκηνή προκαλεί άμεσα το ενδιαφέρον. Χρειάζονται όμως τολμηρές επεμβάσεις στο κείμενο--έστω "εκ των υστέρων"--για να καρποφορήσει ανάλογα η φιλοδοξία του συγκροτήματος να διασκεδάσει το κοινό... 
Γ. Σταύρου
Η Αυγή, 9-6-1959

Οι συγγραφείς, ο συνθέτης και ο σκηνογράφος. Οι ίδιοι συγγραφείς
είχαν υπογράψει τη μεγάλη επιτυχία του προηγούμενου καλοκαιριού,
την επιθεώρηση
Γρανίτα και χωνάκι(, λαός και Κολωνάκι)
που ανέβηκε στο θέατρο Ριάλτο με τον Κώστα Χατζηχρήστο, τον Νίκο Σταυρίδη
και την Καίτη Ντιριντάουα (θα μας απασχολήσει στο μέλλον)

Η κριτική αυτή φαίνεται πως ενόχλησε ιδιαίτερα τους συγγραφείς, ιδίως τον Γιώργο Γιαννακόπουλο, που αποφάσισε να στείλει μια απρόσμενα ειρωνική επιστολή στην εφημερίδα Αθηναϊκή, της οποίας ήταν συνεργάτης. Την αναδημοσιεύω ολόκληρη, παρά τις αναπόφευκτες επαναλήψεις, για να έχουμε μια εικόνα των θεατρικών ηθών της εποχής...
Αγαπητή "Αθηναϊκή",
Ο διάσημος θεατρικός κριτικός κ. Γ. Σταύρου, τον οποίον διεκδικούν πεισμόνως αι εγκυρότεραι εφημερίδες της υφηλίου, όπως η "Μοντ" και οι "Τάιμς"--τόσον οι Λονδίνειοι, όσον και της Νέας Υόρκης--αλλά θυσιαζόμενος εξακολουθεί να παρέχη γενναιοφρόνως τας πολυτίμους υπηρεσίας του εις την "Αυγήν", κατεδέχθη να ασχοληθή με την επιθεώρησιν "Σαμπάνια και ρετσίνα" εις την συγγραφήν της οποίας είμαι, ως γνωστόν, συνυπεύθυνος.
Και εν αρχή της βαρυγδούπου κριτικής του, ο διεθνούς φήμης κ. Γ. Σ. ομιλεί περί "αποτόμου βουλιάγματος εις ασημαντολογίας" αποσκοπών, προφανώς, να πρωτοτυπήση, δεδομένου ότι όλοι οι άλλοι συνάδελφοί του εξέφρασαν τελείως διαφορετικάς απόψεις.
Εν συνεχεία, ο διάσημος θεατρικός κριτικός μας συνιστά επιεικώς "γενναίας περικοπάς ή αντικαταστάσεις", καταφέρεται δε εναντίον των συγγραφέων, διότι "άφησαν ανεκμετάλλευτα ή αγνόησαν ένα σωρό φλέγοντα θέματα από την πολιτική και κοινωνική ζωή".
Όσον διά το φινάλε της α' πράξεως, ο κ. Γ. Σ. το θεωρεί "κάτι χειρότερο από άστοχο" και διατυπώνει την συνταρακτικήν γνώμην ότι είναι "αφελής η προσπάθεια να συνταυτιστεί ο σοσιαλιστικός κόσμος με τις γκαγκστερικές επιδιώξεις των ιμπεριαλιστών της Γουώλλ Στρητ". Αυτή η δήθεν "αντικειμενικότητα"--συνεχίζει--"δικαιώνει τα θηρία του αμερικανικού χρηματιστηρίου που έχουν κάθε συμφέρον να εξομοιώνονται με τους ηγέτες του σοσιαλισμού--για να πιστέψουν τα θύματά τους πως ό,τι και να κάνουν δεν υπάρχει σωτηρία. Και να υποταχτούν στο μοιραίο".
Επ' αυτού θα μου επιτρέψη ο διεθνούς φήμης ανελέητος τιμητής να του αναφέρω, με τον προσήκοντα προς το κύρος του σεβασμόν, ότι, εν αγνοία των συνεργατών μου, είχον αναλάβει προσωπικήν υποχρέωσιν έναντι του προέδρου Αϊζενχάουερ να υποστηρίξω ολίγον την Αμερικήν. Διότι, κατά την ομόφωνον γνώμην του Κογκρέσσου, θα επήρχοντο ραγδαίαι και λίαν επικίνδυνοι διαφοροποιήσεις, εάν επέρριπτα όλον το βάρος μου εναντίον των Ηνωμένων Πολιτειών. Του υπόσχομαι, όμως, ότι εις την νέαν μου επιθεώρησιν θα επιδείξω ανάλογον εύνοιαν προς την Ρωσίαν, ούτως ώστε να επιφέρω ισορροπίαν των παγκοσμίων δυνάμεων και να αποτρέψω τους κινδύνους πολεμικής συρράξεως.
Αλλά, πέραν όλων αυτών, ο κ. Γ. Σ. απεδείχθη και μέγας μουσικοκριτικός, δεδομένου ότι η μουσική του Αλέκου Σπάθη "του φάνηκε πρόχειρη, αν όχι ανύπαρκτη", αγνοών, ίσως,--πώς το έπαθεν;--ότι μεταξύ προχειρότητος και ανυπαρξίας υπάρχει κάποια ουσιώδης διαφορά.
Καταλήγων, τον παρακαλώ θερμότατα--και με τον προσήκοντα σεβασμόν, πάντοτε--να δεχθή να κρίνη προληπτικώς εις το μέλλον τα υπό αναβίβασιν έργα μου, επί τω σκοπώ όπως παρουσιασθούν εις το Κοινόν, συμφώνως προς τας σοφάς υποδείξεις του. Και εις αντάλλαγμα της τόσον τιμητικής δι' εμέ εξυπηρετήσεως, αναλαμβάνω να του διδάξω έναντι λογικής αμοιβής--έστω και με ευκολίας πληρωμής--τον τρόπον να αξιοποιήση την πληθώραν των αγνοηθέντων υφ' ημών "φλεγόντων θεμάτων" και να τον ενθαρρύνω διά μίαν ακόμη απόπειραν συγγραφής επιθεωρήσεως, η οποία εύχομαι εκ βάθους καρδίας να μη αποβή ματαία, όπως τόσαι και τόσαι προηγούμεναί του.
Φιλικώτατα
Γ. ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ
Αθηναϊκή, 13-6-1959





Ο τότε πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής παρακολούθησε την παράσταση
ενάμιση μήνα μετά την πρεμιέρα, στις 19 Ιουλίου.
Η φωτογραφία προέρχεται από
τη σελίδα του Facebook Μουσικό Θέατρο
του ηθοποιού και χορευτή Γιάννη Χριστόπουλου

Ανεξάρτητα από το τι έγραψαν οι κριτικές η επιθεώρηση Σαμπάνια και ρετσίνα γνώρισε μεγάλη εμπορική επιτυχία. Το Μετροπόλιταν ήταν σταθερά πρώτο σε εισπράξεις ανάμεσα σε όλα τα θέατρα, μουσικά και πρόζας. Ήταν η εποχή της παντοδυναμίας του Κώστα Χατζηχρήστου, μια παντοδυναμία που κράτησε για μια δεκαετία περίπου, ως τα μέσα της δεκαετίας του '60. Ήταν επίσης το καλοκαίρι που ο Χατζηχρήστος επισημοποίησε τον δεσμό του με την Καίτη Ντιριντάουα (που εμφανιζόταν στο Περοκέ την ίδια εποχή), καθώς παντρεύτηκαν στο τέλος του Σεπτέμβρη. Στο μεταξύ το Σαμπάνια και ρετσίνα παρακολούθησαν διάφορες προσωπικότητες της εποχής, από τον τότε πρωθυπουργό Κωνσταντίνο Καραμανλή, που ήταν και φίλος του θιασάρχη, και τη σύζυγό του Αμαλία Μεγαπάνου (είδαν την παράσταση στις 19 Ιουλίου) μέχρι τον πρέσβη της Σοβιετικής Ένωσης Σεργκέιεφ (στις 28 Αυγούστου).

Ο Κώστας Χατζηχρήστος και η Ρένα Βλαχοπούλου
με τον τότε πρέσβη της Σοβιετικής Ένωσης Σεργκέιεφ

Η Ρένα Βλαχοπούλου είχε συμφωνήσει να εμφανίζεται στο έργο μέχρι τις αρχές Σεπτεμβρίου, καθώς στη συνέχεια πήγε στη Θεσσαλονίκη για τις καθιερωμένες εμφανίσεις της στη διάρκεια της Διεθνούς Έκθεσης. Στις 5 Σεπτεμβρίου, τελευταία μέρα της παραμονής της στον θίασο, γιορτάστηκαν οι 150 παραστάσεις του έργου με άκρως πανηγυρικό τρόπο. Στο πεζοδρόμιο έξω από το θέατρο η επιχείρηση έστησε σούβλες για να απολαύσει ο κόσμος μεζέδες με ρετσίνα--500 οκάδες προσφορά της Αχάια Κλάους--, ενώ υπήρχε και άφθονη σαμπάνια που το κοινό μπορούσε να απολαύσει με συνοδεία φρούτων. Ο Χατζηχρήστος, με τη στολή του τροχονόμου, θα αναλάμβανε για λίγη ώρα να συντονίσει την κυκλοφορία στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας, ενώ ορχήστρα λαϊκών οργάνων θα διασκέδαζε τις περαστικές και τους περαστικούς. Την πανηγυρική παράσταση προλόγισε ο Αλέκος Σακελλάριος.

Γ. Δάνης, Ρένα Βλαχοπούλου, Κώστας Χατζηχρήστος, Καλή Καλό, Κώστας Δούκας
στην αποθέωση της επιθεώρησης
Σαμπάνια και ρετσίνα
στο θέατρο Μετροπόλιταν, το καλοκαίρι του 1959

Ωστόσο, παρασκηνιακά, η εορταστική ατμόσφαιρα είχε αμαυρωθεί από έναν έντονο καυγά ανάμεσα στη Ρένα Βλαχοπούλου και την Καλό Καλό στις 29 Αυγούστου. Η Καλή Καλό έχει παρουσιάσει τη δική της εκδοχή για τον καυγά, η Ρένα Βλαχοπούλου είχε παρουσιάσει μια άλλη εκδοχή για τον μοναδικό, όπως έλεγε, καυγά της θεατρικής της καριέρας (χωρίς ωστόσο να κατονομάσει την Καλή Καλό) και οι εφημερίδες, που ασχολήθηκαν με τη διένεξη και τις προσφυγές και των δύο ηθοποιών στην Άδεια (το "δικαστήριο των ηθοποιών"), δεν παρουσίασαν καμία... Σε κάθε περίπτωση ήταν ένα δυσάρεστο γεγονός που ο θίασος αναγκαστικά "ξεπέρασε" με την προγραμματισμένη αποχώρηση της Ρένας. Η Καλή Καλό την αντικατέστησε στο νούμερό της και η Μαίρη Μοντ στα δύο τραγούδια που ερμήνευε, το "Εκείνα τα μάτια" και το "Ο άντρας της ζωής μου". Η Μοντ, σύζυγος του μαέστρου της παράστασης Αλέκου Σπάθη και κουμπάρα της Ρένας, ηχογράφησε τα τραγούδια αυτά και για τη ραδιοφωνία (ένα από αυτά κυκλοφόρησε σχεδόν σαράντα χρόνια μετά σε CD)... 



Η παρούσα ανάρτηση, όπως και όλα τα κείμενα που δημοσιεύονται στο ιστολόγιο αυτό, είναι αποτέλεσμα προσωπικής έρευνας. Είναι υποχρεωτική η ρητή αναφορά στο ιστολόγιο, όταν χρησιμοποιείται υλικό από τις αναρτήσεις του.

Δεν υπάρχουν σχόλια: