Σαν σήμερα το 1963: Ένα κορίτσι για δύο

Στις 21 Οκτωβρίου 1963 έκανε πρεμιέρα στους αθηναϊκούς κινηματογράφους (αλλά και σε άλλες πόλεις, στον Πειραιά, τη Θεσσαλονίκη, την Πάτρα, την Καβάλα και τις Σέρρες--στον κινηματογράφο Αστέρια, εκεί που 24 χρόνια μετά ο Rena Fan συνάντησε τη Ρένα Βλαχοπούλου...) η ελληνική κωμωδία του Γιάννη Δαλιανίδη Ένα κορίτσι για δύο, που βασίστηκε στη θεατρική κωμωδία των Νίκου Τσιφόρου-Πολύβιου Βασιλειάδη Ερωτευτείτε παρακαλώ--την είχε παρουσιάσει τον Δεκέμβρη του '62 ο θίασος Κάκιας Αναλυτή-Κώστα Ρηγόπουλου. Πρόκειται για τη δεύτερη ταινία της Ρένας Βλαχοπούλου στη Φίνος Φιλμ και καταγράφεται ως η μόνη ταινία που το όνομα της Ρένας βρίσκεται τόσο... χαμηλά στην κατάταξη (έκτο για την ακρίβεια), αν και συνοδεύεται από την τιμητική φράση "και η". 

Ακόμα θυμάμαι τη μέρα που, παιδί ακόμα, πρωτοείδα την ταινία και που περίμενα με την ανήλικη ανυπομονησία του Rena Fan--η οποία, εδώ που τα λέμε, δεν ενηλικιώθηκε ποτέ για ό,τι έχει να κάνει με τη Ρένα Βλαχοπούλου...--να εμφανιστεί το όνομά της στους τίτλους: η έκτη θεση φάνταζε τόσο μακρινή, αλλά εκτός από το "και η", το ξάφνιασμα το γλύκανε η μουσική του Μίμη Πλέσσα που γίνεται πιο απαλή με την εμφάνιση του ονόματος της Ρένας αλλά και το χαριτωμένο σκίτσο (υποθέτω του Άρη Αλαγιάννη που υπέγραφε τις μακέτες των τίτλων της ταινίας) που παραπέμπει στην Πολυξένη, τη χήρα ("με τα μαύρα της και με την τσαχπινιά της...") αδελφή του αυστηρού καθηγητή Κίμωνα που τολμά να διεκδικήσει εκ νέου την ευτυχία σμίγοντας με τον στεγνοκαθαριστή Προκόπη (τον υπέροχο Γιάννη Βογιατζή). Το "και η", βέβαια, συνήθως σημαίνει ότι κανονικά το όνομα αυτό λόγω κύρους/ηλικίας (φαντάζομαι τη Ρένα να με διαολοστέλνει αυτή τη στιγμή...)/θέσης στο σινάφι αξίζει να... πάει πιο πάνω και αυτό αντικατοπρίζεται σε κάποιες από τις διαφημίσεις της ταινίας που τοποθετούν το όνομά της τρίτο και τη φωτογραφία της στη μέση...

Η διαφήμιση που εμφανίστηκε στα Νέα μια βδομάδα πριν την πρεμιέρα της ταινίας

Η υπόθεση της ταινίας είναι λίγο-πολύ γνωστή. Ο κύριος Κίμων (Αλέκος Αλεξανδράκης) είναι καθηγητής πανεπιστημίου που έχει απαρνηθεί τον έρωτα και ετοιμάζει και σχετικό φιλοσοφικό σύγγραμα για να αποδείξει την ανυπαρξία του--δεξί του χέρι η γραμματέας του Ινώ (Μάρθα Καραγιάννη). Αντίθετα με τον Κίμωνα, ο ζωηρός αδελφός του Άρης (Κώστας Βουτσάς) είναι ερωτευμένος με τη Μυρτώ που είναι τραγουδίστρια (Ζωή Λάσκαρη) και η χήρα αδελφή του Πολυξένη (Ρένα Βλαχοπούλου) φλερτάρει με τον Προκόπη, τον στεγνοκαθαριστή της γειτονιάς (Γιάννη Βογιατζή). Ο Κίμων φυσικά δεν εγκρίνει τέτοιες καταστάσεις, οπότε ο Άρης αποφασίζει να του παρουσιάσει τη Μυρτώ ως δακτυλογράφο. Κίμων και Μυρτώ ερωτεύονται τελικά, αλλά και ο Άρης δεν μένει παραπονεμένος, αφού τα φτιάχνει με την Ινώ... 

Κώστας Βουτσάς, Κάκια Αναλυτή, Κώστας Ρηγόπουλος
στο θεατρικό έργω των Τσιφόρου-Βασιλειάδη Ερωτευτείτε παρακαλώ
στο θέατρο Διάνα τη σεζόν 1962-63.
Φωτογραφία από την έκδοση του Θ. Κρίτα Θέατρο 63

Στο πρωτότυπο θεατρικό έργο Ερωτευτείτε παρακαλώ  (για την ακρίβεια Ερωτευθήτε παρακαλώ) τον Κίμωνα υποδυόταν ο Κώστας Ρηγόπουλος και τη Μυρτώ η Κάκια Αναλυτή. Ο Άρης ήταν και πάλι ο Κώστας Βουτσάς, Ινώ ήταν η Κατερίνα Γιουλάκη και Πολυξένη η μεγάλη Μαρίκα Νέζερ. Ωστόσο στο θεατρικό έργο, η υπόθεση δεν εξελίσσεται όπως στην ταινία: η Μυρτώ αρνείται τον έρωτα του Κίμωνα και παραμένει με τον Άρη, ενώ ο Κίμων καταλήγει τελικά με την Ινώ που είναι ήδη ερωτευμένη μαζί του (ενώ στην ταινία εκείνη είναι εξαρχής ερωτευμένη με τον Άρη). Όπως παρατήρησε πρόσφατα ο Παναγιώτης Τιμογιαννάκης (στο προφίλ του στο Facebook), ο Δαλιανίδης πίστευε στο δόγμα ότι "η διανομή είναι το ήμισυ της σκηνοθεσίας" και έχοντας την ιδανική κινηματογραφική διανομή βελτίωσε το σενάριο έτσι ώστε να γίνεται η ανατροπή στα ζευγάρια και το έργο να γίνει πιο ιντριγκαδόρικο. Η πρωτότυπη κωμωδία παίχτηκε στο θέατρο Διάνα από τις 22 Δεκεμβρίου 1962 ως τις 17 Φεβρουαρίου 1963 (η συνηθισμένη διάρκεια ενός θεατρικού έργου με μέτρια εισπρακτική κίνηση), ενώ η ταινία του Δαλιανίδη έκοψε 386.817 εισιτήρια στην πρώτη της προβολή σε Αθήνα-Πειραιά και κατέκτησε την 5η θέση στον πίνακα εισιτηρίων της σεζόν 1963-64 (πρώτο ήρθε φυσικά το μιούζικαλ Κάτι να καίει...). 

Η διαφήμιση του Σαββάτου 19-10-1963

Εκείνη τη Δευτέρα, 22 Οκτωβρίου 1963, τρεις από τους κινηματογράφους που πρόβαλλαν την ταινία (Ρεξ, Ρίβολι, Έλλη) θα ξεκινούσαν προβολές από τις 10 το πρωί (όπως συνηθιζόταν άλλωστε), ενώ οι πρωταγωνίστριες/-στές της ταινίας θα παρευρίσκονταν στη βραδυνή προβολή του Σελέκτ. Οι περισσότερες κριτικές για την ταινία Ένα κορίτσι για δύο, που δημοσιεύτηκαν, όπως συνηθιζόταν τότε, την Τρίτη και την Τετάρτη, ήταν σχετικά θετικές. Γράφω "σχετικά", επειδή διακρίνω μια... "παραχωρητική διάθεση" των κριτικών απέναντι στο είδος της κινηματογραφικής κωμωδίας. 

Η διαφήμιση τη μέρα της πρεμιέρας

Ο Αντώνης Μοσχοβάκης της Αυγής (23-10-1963) είχε μάλλον αρνητική γνώμη για την ταινία: "πλέει στην κοινοτοπία και τη συμβατικότητα, ώστε δεν τη σώζει ούτε η σχετικά καλή ανάπτυξη, ούτε η τεχνική της, ούτε ακόμα το παίξιμο των λαμπρών πρωταγωνιστών της" που έπρεπε να ενσαρκώσουν αυθαίρετους χαρακτήρες που αλλάζουν κάθε τόσο διάθεση και προτιμήσεις, ενώ "όσο κι αν προσπάθησε ο σκηνοθέτης ν' 'αερίση' το έργο, η διασκευή διατηρεί τη στατική ανάπτυξη με διαλογικές σκηνές του πρωτοτύπου". Ο Μοσχοβάκης είχε όμως καλά λόγια για όλες/-ους τους/τις ηθοποιούς: "το καλό παίξιμο του Αλεξανδράκη, το ανεξάντλητο μπρίο του Βουτσά φέρνουν μια δροσιά σ' αυτή τη στέγνα. Η Λάσκαρη παρουσιάζεται ανανεωμένη: κινείται ελεύθερα κι έχει δυο καλά χορευτικά μέρη. Εξαίρετη καρατερίστα η Βλαχοπούλου (μ' όλο που ο τύπος που της επιβάλλει ο σκηνοθέτης είναι ενοχλητικά αυθαίρετος) (σημείωση του Rena Fan: ειλικρινά δεν μπορώ να καταλάβω γιατί!), πολυ καλή η Καραγιάννη και άριστος σ' ένα σύντομο ρόλο ο Βογιατζής".

Μια από τις αφίσες της ταινίας (από τη Βικιπαίδεια)

Παρόλο που η Αυγή βρήκε "αρκετά καλή" τη φωτογραφία και "άρτια" την τεχνική επεξεργασία της ταινίας, ο Μ.Γ. της Εστίας (22-10-1963) θεωρεί πως παραδόξως "η ταινία στερείται της τεχνικής αρτιότητος, την οποίαν συνήθως παρουσιάζουν αι τανία της 'Φίνος'"! Επιπλέον θεωρεί πως η ταινία είναι μια κακή κινηματογραφημένη θεατρική παράσταση "πολύ κατωτέρα εκείνης, την οποίαν είχε παρουσιάσει προ έτους ένα Αθηναϊκόν θέατρον" με τον Αλεξανδράκη να παίζει έναν ρόλο ξένον προς εκείνον και τη Λάσκαρη να μιμείται, "κακώς", τη Βουγιουκλάκη και να χορεύει και να τραγουδά "χωρίς ίχνος σχετικού ταλέντου" (στο μεταξύ τη Λάσκαρη ντουμπλάρει στα τραγούδια της η πολύ καλή τραγουδίστρια Νέλλη Μάνου!). Και συμπληρώνει: "Διασκεδαστικοί μόνον, αλλά καθόλου κινηματογραφικοί η κ. Ρένα Βλαχοπούλου και ο κ. Βουτσάς". 

Μάρθα Καραγιάννη-Ρένα Βλαχοπούλου
Φωτογραφία από την ιστοσελίδα της Ταινιοθήκης της Ελλάδας

Ο Γ.Π.Σ. του Βήματος (22-10-1963) ενθουσιάστηκε ακόμα περισσότερο από τον Μοσχοβάκη με τη φωτογραφία της ταινίας που τη χαρακτήρισε άριστη και την ταινία γενικά "καλογυρισμένη" και, αντίθετα από τον Μοσχοβάλη, επισήμανε πως "αποφεύγει τη συνήθη στατικότητα ανάλογων διασκευών". Πάντως έκρινε την επεξεργασία των διαλόγων "ρηχή" αλλά "πνευματώδη", και βασικό ελάττωμα της ταινίας την "απίθανη" δραματική δομή του πρωτοτύπου της που έχει ως θύματα τον Αλεξανδράκη και την Καραγιάννη, "οι οποίοι ωστόσο δίνουν τον καλύτερο εαυτό τους στους άδικα συντριπτικούς ρόλους που τους έτυχαν" ενώ για τη Ρένα και τους/τις υπόλοιπους/-ες του καστ συμπληρώνει πως "βρίσκουν την ευκαιρία να αποδείξουν καλύτερα από ποτέ ίσως, το αναμφισβήτητο ταλέντο τους για ταινίες αυτού του απόλυτα θεμιτού εμπορικού είδους". Η Ροζίτα Σώκου στην Καθημερινή (23-10-1963) έκρινε πως η κωμωδία ήταν αστεία αλλά "παρατραβηγμένη" και χωρίς τον ρυθμό που απαιτεί το είδος, ενώ συμπλήρωσε πως ο σκηνοθέτης έπρεπε να περικόψει τον διάλογο του θεατρικού και να προσθέσει καινούριο και πιο πρωτότυπο και πως οι ηθοποιοί παίζουν "με αρκετό κέφι και υπερβολή". Η Ειρήνη Καλκάνη στην Απογευματινή (22-10-1962) έγραψε πως η ταινία είναι "γοργή, δεν έχει χυδαιότητες, βλέπεται ευχάριστα". 

Ρένα Βλαχοπούλου, Γιάννης Βογιατζής
Το Ένα κορίτσι για δύο επιβεβαίωσε
το πόσο ταιριαστό κινηματογραφικό ζευγάρι ήταν οι δυο τους
Φωτογραφία από την ιστοσελίδα της Ταινιοθήκης της Ελλάδας

Ο Κώστας Σταματίου στα Νέα (22-10-1963) παρατήρησε πως "το κοινό γελάει με τα λεκτικά ευρήματα των συγγραφέων και με το παίξιμο του Βουτσά και της Βλαχοπούλου (είναι απολαυστικοί). Ωστόσο ο ερμηνευτικός άθλος προέρχεται απ' τον Αλεξανδράκη που παίζει περίφημα έναν ρόλο ξένο προς την ιδιοσυγκρασία του. Καλός κι ο Γιάννης Βογιατζής" και συνόψισε: "Μια ευπρόσωπη, συνηθισμένη ελληνική κωμωδία". Πιο θετικός από όλους/όλες ήταν μάλλον ο Αχιλλέας Μαμάκης στο Έθνος (22-10-1963) που χαρακτήρισε την ταινία "διασκεδαστική" με "πνευματώδη διάλογο" και τον Αλεξανδράκη "εξαίρετο" και επισήμανε πως "το ίδιο ισχύει δια τον Κώστα Βουτσά και την Ρένα Βλαχοπούλου που και οι δύο ζωντανεύουν παραστατικά και χαρακτηριστικά τα δύο πρόσωπα που σκορπούν το γέλιο". Συνολικά, "μια καινούρια, ικανοποιητική επίτευξις της 'Φίνος Φιλμς'" (ήταν μάλιστα η πρώτη ταινία της εταιρίας για τη σεζόν 1963-64).

Αλεξανδράκης, Λάσκαρη, Βλαχοπούλου, Βουτσάς
Φωτογραφία από την ιστοσελίδα της Ταινιοθήκης της Ελλάδας

Η πρώτη προβολή της ταινίας Ένα κορίτσι για δύο σε Αθήνα και Πειραιά διήρκεσε έναν μήνα περίπου. Από εκεί και πέρα η ταινία γνώρισε δεύτερη καριέρα στους κινηματογράφους Β' προβολής σε Αθήνα, προάστια και επαρχία εκείνη τη σεζόν αλλά και τα επόμενα χρόνια (καλοκαίρια κυρίως). Η ταινία έδειξε και πάλι πόσο καλή ήταν η Ρένα Βλαχοπούλου στους ρόλους ώριμης κυρίας και ο Τύπος σχολίασε πως έχει πλέον καθιερωθεί, μαζί με τη Μαρίκα Νέζερ (την πρώτη διδάξασα τον ρόλο της Πολυξένης δηλαδή!), ως κωμική καρατερίστα του κινηματογράφου. 

Screenshot από το πρωτότυπο κινηματογραφικό τρέιλερ της ταινίας
Ένα κορίτσι για δύο
Ευχαριστίες στον συλλέκτη Κώστα Πατσαλή!

Όσο για το θεατρικό Ερωτευτείτε παρακαλώ, από όσο γνωρίζω, παίχτηκε μόνο μια φορά ακόμα, το καλοκαίρι του 1992 στο θέατρο Φλορίντα. Πρωταγωνιστούσαν ο Γιώργος Παπαζήσης και η Ισμήνη Καλέση (στους ρόλους του Αλεξανδράκη και της Λάσκαρη) και η Δήμητρα Νομικού στον ρόλο της Ρένας Βλαχοπούλου (η παράσταση προβλήθηκε μάλιστα και από τον ΑΝΤ1). Κρατήθηκε φυσικά η πλοκή του πρωτότυπου έργου. 

Η αλλαγή στη σειρά των ονομάτων με οδηγεί στο συμπέρασμα 
πως η αφίσα προέρχεται από μεταγενέστερη προβολή της ταινίας
σε κινηματογράφους Β' προβολής

Λεπτομέρεια: σύμφωνα με την εφημερίδα Τα Νέα (31-10-1963), το Ένα κορίτσι για δύο χαρακτηρίστηκε αρχικά ταινία "ακατάλληλη δι' ανηλίκους" από την αρμόδια Επιτροπή Λογοκρισίας. Η Φίνος Φιλμ άσκησε έφεση και έκοψε από το χορευτικό της Μάρθας Καραγιάννη ένα πλάνο, στο οποίο η ηθοποιός σήκωνε "κάπως" το πόδι της, και η ταινία μεταβαπτίστηκε "κατάλληλη"...