Σαν σήμερα το 1965: Γκάρντεν πάρτι

Στις 18 Αυγούστου 1965 το θέατρο Εθνικού Κήπου γιόρτασε την 100ή παράσταση της επιθεώρησης Γκάρντεν Πάρτυ που παιζόταν από τις 19 Ιουνίου. Την επιθεώρηση που παρουσίαζε ο "θίασος Χρήστου Ευθυμίου-Ρένας Βλαχοπούλου-Γιάννη Γκιωνάκη-Καίτης Μπελίντα και η Σπεράντζα Βρανά" είχαν γράψει ο Αλέκος Σακελλάριος και ο Γιώργος Γιαννακόπουλος σε μουσική του Λυκούργου Μαρκέα.

Η επιθεώρηση αυτή ανήκε στην παράδοση που είχε ξεκινήσει το προηγούμενο καλοκαίρι στο θέατρο Εθνικού Κήπου ο επιχειρηματίας του Βασίλης Μπουρνέλλης: αποτελούνταν από μια ορθόδοξη επιθεώρηση στο πρώτο μέρος και ένα παραμυθόδραμα στο δεύτερο, μια σατιρική διασκευή δηλαδή κάποιου γνωστού παραμυθιού στην οποία συνήθως πρωταγωνιστούσε η Ντόρα Γιαννακοπούλου.

Η πρώτη σελίδα του προγράμματος του Γκάρντεν Πάρτυ

Έθνος, 19-6-1965

Πιστό επίσης στην παράδοση που είχε ξεκινήσει στα θέατρα Ακροπόλ και Βέμπο, το Γκάρντεν Πάρτυ είχε πλούσια σκηνικά και κοστούμια. Μάλιστα στις διαφημίσεις του τονιζόταν ότι τα σκηνικά και τα κοστούμια κόστισαν 1.500.000 δραχμές! Σκηνογράφος ήταν η Ριακόνι (Ρία Πολιουράκη--κατά το Έθνος της 3ης Αυγούστου 1965--ή Πολιουδάκη--κατά την καλά ενημερωμένη σελίδα του ΕΛΙΑ), της οποίας η φωτογραφία κατείχε εξέχουσα θέση στο πρόγραμμα--ήταν ολοσέλιδη και προηγούνταν των φωτογραφιών των συγγραφέων, του συνθέτη και των θιασαρχών. Η Σπεράντζα Βρανά θυμόταν ότι όταν την αντίστοιχη θέση (όχι βέβαια με ολοσέλιδη φωτογραφία) κατείχε ο Γιώργος Ανεμογιάννης κανείς/καμιά δεν ενοχλούνταν. Όταν όμως ήρθε η Ριακόνι η εξέχουσα θέση της στο πρόγραμμα κακοφάνηκε στον θίασο... Τελικά το συνήθισαν... 

Η σκηνογράφος Ριακόνι 

Οι συγγραφείς Αλέκος Σακελλάριος,
Γιώργος Γιαννακόπουλος (αδελφός του Χρήστου)
και ο συνθέτης Λυκούργος Μαρκέας

Η Ρένα Βλαχοπούλου εμφανιζόταν στην παράσταση αυτή μαζί με τον Γιάννη Γκιωνάκη σε ένα σκετς που είχε τίτλο "Ένα μικρό δάνειο". Εκείνος υποδυόταν τον τοκογλύφο στον οποίο απευθυνόταν η Ρένα για να πάρει το δάνειο που χρειαζόταν. Λίγο αργότερα η Ρένα επανερχόταν στη σκηνή με το τραγούδι "Όσο κι αν πίνω δεν ζαλίζομαι":

Ούτε ξέρω πού θα φτάσω,
ούτε ξέρω τι θα γίνω,
όσο πίνω σε θυμάμαι
κι όσο σε θυμάμαι πίνω.

Όσο κι αν πίνω δεν ζαλίζομαι,
όσο κι αν κλαίω δεν ξεσπάω.
Κάθε στιγμή σε συλλογίζομαι
κι όπως πρώτα σ' αγαπάω.

Και φυσικά η Ρένα συμμετείχε μαζί με όλον τον θίασο στο φινάλε του πρώτου μέρους που είχε τίτλο "Γκάρντεν Πάρτυ στου Μπαρμπά-Μυτούση". Σε αυτό εμφανίζονταν όλοι/ες οι ήρωες/ίδες των παραμυθιών. Η Ρένα υποδυόταν τη Θεία Λένα που διηγείται τα παραμύθια στην "Ώρα του παιδιού". Ο Ραφήλ Ντενόγιας υποδυόταν τον Μπαρμπά-Μυτούση: όπως μας πληροφορούσε ο Φάνης Κλεάνθης στα Νέα (17-6-1965), Μυτούσης ήταν ο Γεώργιος Παπανδρέου και συνοδευόταν από τον γιο του που τον υποδυόταν ο Γιάνης Γκιωνάκης. Χαλιμά-ΕΡΕ ήταν η Σπεράντζα Βρανά, Παπουτσωμένος Γάτος-Καραμανλής ο Χάρης Παναγιώτου, ΕΔΑ η Νινή Τζάνετ, Κουφιοκεφαλάκης-Λαός ο Χρήστος Ευθυμίου, Αλή-Μπαμπάς ο Βαγγέλης Πλοιός. Συρκούφ με τα παλικάρια του (που ήταν σύγχρονοι πειρατές, δηλαδή αυτοκινητιστές) ο Φιλήμων Μεθυμάκης. Πεντάμορφες (όχι των παραμυθιών αλλά των καλλιστείων) ήταν η Σόφη Λαμπράκη, η Μαργαρίτα Αθανασίου και η Μπέλα Τζέσκα. 

Στο παραμυθόδραμα του Β' μέρους η Ντόρα Γιαννακοπούλου υποδυόταν την Ηλιογέννητη, ο Χρήστος Πάρλας τον Βασιλιά, ο Χρήστος Ευθυμίου τον Μπέκιο και ο Χάρης Παναγιώτου τον Ανδρόνικο.

Έθνος, 23-6-1965

Έχω εντοπίσει δυο κριτικές για την παράσταση αυτή. Ο Βάσος Βαρίκας στα Νέα (19-7-1965) κάπως συγκρατημένα σημείωνε πως το Γκάρντεν Πάρτυ περιείχε μάλλον "φτωχή" σάτιρα και "εμφανώς μονόπλευρη"--προφανώς φιλοκαραμανλική. Ο Βαρίκας έκρινε πως η επιτυχία του έργου στηριζόταν κυρίως στο θεαματικό μέρος και "στην παρουσία της ανεξάντλητης σε μπρίο και ευρηματικότητα κ. Ρένας Βλαχοπούλου και του πραγματικά αμίμητου κ. Γκιωνάκη. Ανεκτίμητες δυνάμεις για το ελαφρό μας θέατρο".  Ωστόσο, ο Στάθης Δρομάζος στην Αυγή (25-6-1965) ήταν πολύ πιο αυστηρός. Έγραψε πως το Γκάρντεν Πάρτυ ήταν μια επιθεώρηση "στο πνεύμα της χούντας" (η λέξη είχε λίγες εβδομάδες νωρίτερα μπει στο λεξιλόγιο των Ελλήνων/Ελληνίδων), "ένα κείμενο που μόνο τα μέλη της 'Καρφίτσας' μπορεί να ψυχαγωγήσει". Ο Δρομάζος σημειώνει πως βρέθηκε μπροστά "σε μια αηδή εκμετάλλευση των μέσων του θεάτρου για να επιστρέψει ο σωτήρας Καραμανλής!" αλλά συμπληρώνει πως θα έπρεπε να γυρίσει γιατί τον περιμένει το "εδώλιο για τον 'ηθικό αυτουργό' της δολοφονίας του Λαμπράκη". Αντί για συγγραφείς, επισημαίνει ο Δρομάζος, ο Σακελλάριος και ο Γιαννακόπουλος έγιναν "κλάκα υποδοχής" του Καραμανλή. Παρατηρεί επίσης ότι οι δυο συγγραφείς ανησυχούν γιατί όσο λείπει ο Καρμανλής η Αριστερά θα μεγαλώνει: "Και με ρίγη δεκεμβριανής φρίκης αναθυμούνται πως το φιλί που έδωσε ο Παπανδρέου στην Αριστερά το 1944 το πληρώνουμε ακόμα. Δεν ξέρουμε τι έκανε τους δυο νεοφώτιστους καλάμους της χούντας να κάνουν πτωματολογία ακόμα και με την κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας του 1944. Αλλά τι παθαίνουν οι δυο συγγραφείς αν μεγαλώνει η Αριστερά και τι πλήρωσαν αυτοί; Πουθενά δεν είδαν τον Δεκέμβρη Άγγλους, ταγματασφαλίτες και άλλα εύοσμα άνθη από τον εθνικό κήπο της Δεξιάς; Τόσο γρήγορα τα ξεχάσανε; Και γιατί αντί του μάννα χολήν;" (Αυγή, 25-6-1965).

Για το φινάλε του πρώτου μέρους, το οποίο ήταν ανάμεσα στα νούμερα που ο Βαρίκας ξεχώρισε, ο Δρομάζος αναρωτιέται γιατί πρέπει να γελοιοποιηθεί ο Ανδρέας Παπανδρέου (θυμίζω ότι τον υποδυόταν ο Γκιωνάκης), ενώ υπήρχαν άλλοι πολιτικοί ("φαιδρά, τω όντι, πρόσωπα του καραμανλικού πανθέου") που θα έπρεπε να προηγούνται ως θέματα (και θύματα) της σάτιρας, αλλά οι δυο συγγραφείς τους αγνόησαν. Όσο για το παραμυθόδραμα της Ηλιογέννητης στο Β' μέρος; Ο Βαρίκας μετριοπαθώς το χαρακτήρισε "απλοϊκή εικονογράφηση" του ακριτικού τραγουδιού, αλλά ο Δρομάζος τόνισε πως οι δύο συγγραφείς έπρεπε "να μετρήσουν τις δυνάμεις τους μετά την καλλιτεχνική αξιοποίηση του τραγουδιού από τον Γ. Θεοτοκά" και το χαρακτήρισε παράσταση σχολικού επιπέδου. Έκρινε πως ο Χρήστος Ευθυμίου και η Ντόρα Γιαννακοπούλου έχουν εγκαταλείψει το θέατρο (αν το κείμενο είχε γραφτεί λίγες εβδομάδες αργότερα θα μπορούσε να τους χαρακτηρίσει και "αποστάτες"!...), ενώ ειδικά για τον Ευθυμίου (που γιόρταζε 40 χρόνια στο θέατρο εκείνη τη χρονιά...) έγραψε πως "τον εκδικείται η νέα Παλλακίς"... Ο Δρομάζος επισήμανε πως τα μόνα στελέχη του θιάσου που ήταν αρμόδια για να παίξουν επιθεώρηση ήταν η Ρένα Βλαχοπούλου και ο Γιάννης Γκιωνάκης (δίχως πάντως να τους παινέψει παραπάνω) και συνολικά χαρακτήρισε το Γκάρντεν Πάρτυ ως "θέαμα για υπαναπτύκτους", από την κακογουστιά του οποίου διασώζονταν μόνο ο Γιάννης Φλερύ και η Λίντα Άλμα.

Έθνος, 18-8-1965

Λίγες μέρες μετά την κριτική του Δρομάζου, ακολούθησε η Αποστασία και τα γεγονότα του καλοκαιριού του '65. Ελάχιστα γνωρίζω για τις προσθήκες που έγιναν στο κείμενο του Γκάρντεν Πάρτυ. Συγκεκριμένα στο νούμερο "Δόξα τω Θεώ", ο Χρήστος Ευθυμίου και ο Γιάννης Γκιωνάκης υποδύονταν δυο ψαλτάδες που έψαλλαν πάνω στον σκοπό του γνωστού τραγουδιού του Μίκη Θεοδωράκη (μέρος των στίχων δημοσιεύονται στο πρόγραμμα). Μετά τα γεγονότα του Ιουλίου, σύμφωνα με δημοσίευμα του Έθνους (14-8-1965), προστέθηκαν οι παρακάτω στίχοι:

Φύλαξον τον λαόν σου από τις ταραχές.
Διαφύλαξον την πρωθυπουργίαν από τον Νόβαν.
Δώσε Άγιον Πνεύμα στους Παπανδρέου πατέρα και υιόν. 

Ο Γιάννης Φλερύ σκηνοθετεί τον Χρήστο Ευθυμίου
και τον Γιάννη Γκιωνάκη
στο νούμερο "Δόξα τω Θεώ".
Έθνος, 15-6-1965

Το Γκάρντεν Πάρτυ διαφημιζόταν ως η πιο πετυχημένη επιθεώρηση εκείνου του καλοκαιριού (ήταν και η μόνη που κράτησε το πρόγραμμα του θεάτρου για όλο το καλοκαίρι, αν και για να είμαστε δίκαιοι πρέπει να αναφέρουμε ότι τα περίφημα Γαργάλατα του Μίμη Τραϊφόρου που γνώρισαν τεράστια επιτυχία στο θέατρο Βέμπο και--προκάλεσαν και αντιπαπανδρεϊκές αντιδράσεις--ανέβηκαν στο τέλος Αυγούστου και συνεχίστηκαν και τη χειμερινή σεζόν.

Έθνος, 9-7-1965

Ευτυχώς σε μετέπειτα παραστάσεις ο Δρομάζος είχε να πει καλύτερα λόγια και για τον Σακελλάριο και για τη Ρένα Βλαχοπούλου. Θα είχε βέβαια ενδιαφέρον να διαβάσουμε και κάποια κριτική για το Γκάρντεν Πάρτυ που να δημοσιεύτηκε σε φιλοκαραμανλικό έντυπο--δυστυχώς δεν στάθηκε δυνατό μέχρι τώρα να εντοπίσω κάποια.  Ωστόσο, οι δυο αυτές κριτικές μπορούν νομίζω να μας μεταφέρουν στο κλίμα του καλοκαιριού του 1965--έστω κι αν δεν έχουμε στη διάθεσή μας πλήρη τα επιθεωρησιακά κείμενα της έντονης εκείνης περιόδου.

Τα Νέα, 4-8-1965

Για το τέλος, κράτησα (έστω και σε μια φωτογραφία κακής ποιότητας) το πορτρέτο της "Ηλιογέννητης" Ντόρας Γιαννακοπούλου, όπως το φιλοτέχνησε η Ριακόνι. Δήλωσε μάλιστα πως αμέσως μετά θα ξεκινούσε το πορτρέτο της Ρένας Βλαχοπούλου. Δεν αποκλείεται αυτό να ήταν το πορτρέτο της Ρένας ντυμένης στα μπλε που βρισκόταν σε έναν τοίχο του σπιτιού της στη Δασιά της Κέρκυρας...