Στις 2 Αυγούστου 1945 δόθηκε στο θέατρο Ακροπόλ η γενική δοκιμή της επιθεώρησης των Γ. Ασημακόπουλου-Β. Σπυρόπουλου-Π. Παπαδούκα Ελεύθερες νύχτες της οποίας η πρεμιέρα δόθηκε την επόμενη μέρα. Ήταν η δεύτερη επιθεώρηση που ανέβαζε εκείνη τη σεζόν η "Μουσική Εταιρία Μαυρέα-Αυλωνίτη-θίασος Φιλιππίδη", "διά την οποίαν τόσος έγινε θόρυβος" (η πρώτη ήταν το Μπλε και άσπρο).
Την επομένη της πρεμιέρας ο Γιάννης Φερμάνογλου δημοσίευσε μια ενδιαφέρουσα κριτική-ρεπορτάζ στη Βραδυνή:
Χρόνια πολλά ασφαλώς, το μουσικό μας θέατρο θα είχε να γνωρίση πιέννα όπως η χθεσινή της νέας επιθεωρήσεως "Ελεύθερες νύχτες". Ό,τι εκλεκτότερο έχει να επιδείξη η κοσμική Αθήνα παρευρέθη στην χθεσινή πρεμιέρα του "Ακροπόλ", και τα ταμεία του θεάτρου είχαν κλείσει πολύ προ της ενάρξεως.
Όπως το "Μπλε και Άσπρο", έτσι και οι "Ελεύθερες νύχτες" δεν είνε απλώς μια επιθεώρησις. Είνε μία μεγαλοπρεπής φεερί με ονειρώδη διάκοσμον του Κλώνη, πρωτοφανή ιδίως αυτήν την φορά για το ελληνικό θέατρο, με εκθαμβωτικόν πλούτον τουαλεττών για την σημερινή εποχή, με αλλεπάλληλα "τρυκ", με συμμετρικά μπαλλέτα, με αριστείς εκτελεστάς και με αξιόλογο πνεύμα, που συναγωνίζεται θαυμάσια, όπως έλεγε χθες ένας συνάδελφος που ήλθε μόλις προ ολίγων ημερών από το Παρίσι, την τελευταία επιθεώρησι του Παρισινού θεάτρου "A.B.C.".
Από τα εξυπνότερα νούμερα της νέας αυτής δημιουργίας των κ.κ. Ασημακοπούλου-Σπυροπούλου-Παπαδούκα είνε η "Ερωτική Συμφωνία της Βάρκιζας" με τον Μαυρέαν--που είχε παραδόξως για πρώτη φορά χθες "τρακ", ίσως διότι έπαιξε με μεγάλο πυρετό--και την Μπέμπα Δόξα, "Οι δυο καρδιές" με την Ρένα Ντορ, την εκλεκτή καλλιτέχνιδα που εσκόρπισε το κέφι με το δαιμονισμένο της μπρίο, και την Δόξα, όπως επίσης και ένα ακόμη λεπτότατο νουμεράκι, το "Στο ρυθμό του γιούπι-γιούπι" με τον υπέροχο τυπίστα Κούλη Στολίγκα, που είνε ασφαλώς ο καλλιτέχνης του μέλλοντος, μαζί με την χαριτωμένη Κίτυ Άλμα που σημειώνει διαρκώς εξέλιξι και την Νανά Γκάτση, όπως και το "Ημερολόγιο μεγάλων ανδρών" με τον δημοφιλή θιασάρχη Μάνο Φιλιππίδη και την Πόπη Άλβα. Ωραιόταται αι χορευτικαί συνθέσεις, ιδιαίτερα δε το ειδύλλιο του "Φαύνου", μια μεγάλη επιτυχία του Γιάννη Φλερύ, που του δίδει την ευκαιρία να επιδείξη με το τόσο φυσικό παίξιμό του όλο το δυναμικό και πολυσύνθετο ταλέντο του, όπως επίσης και στο "Κόγκα" που αποτελεί ένα θαυμάσιο ζευγάρι μαζί με την αλματωδώς προοδεύουσα παρτεναίρ του Λίντα Άλμα. Ωραίο το φινάλε, ανεξαρτήτως όμως του πλούτου εις εμφάνισιν θα έπρεπε ίσως να είνε ακόμη καλλίτερο εις περιεχόμενο. Το σκετς δίδει φυσικά πεδίον δράσεως στην πρωταγωνίστρια του θιάσου Νανά Σκιαδά, προκαταλαμβάνει όμως τον θεατή με την εντύπωσι του προηγούμενου και χάνει εν μέρει το ενδιαφέρον του. Τα τραγούδια--το πρώτο ιδίως--και η τριφωνία, χωρίς να μειώνουν την προσωπικότητα της Ρένας Βλαχοπούλου, μπορούσαν να ήσαν καλλίτερα.
Συμπέρασμα: Για ένα τέτοιο ονειρώδες θέαμα που είνε ζήτημα αν έχει ξαναδή η Αθήνα, επιχείρησις, συγγραφείς, σκηνοθέτης και συνθέτης είνε άξιοι θερμών συγχαρητηρίων.
Βραδυνή, 4-8-1945
 |
| Η Ρένα Βλαχοπούλου φωτογραφίζεται για το πρόγραμμα του Ακροπόλ. Αρκετά τολμηρή πόζα για τα δεδομένα της εποχής (1945). Φωτογραφία από το βιβλίο της Σπεράντζας Βρανά Επιθεώρηση, καψούρα μου (εκδ. Γλάρος, 1985) |
Παρόμοια καλά λόγια είχε να πει και η κριτική της Εστίας (6-8-1945) που υπογράμμισε "τον πολιτισμένον τρόπον που εδόθη η επιθεώρησις, ώστε να διερωτάται κανείς αν το ανέβασμα είχε γίνει εις τας Αθήνας. Η κουρελαρία, που ήτο μέχρι προ ολίγων ετών και είνε ακόμη διά μερικούς θιάσους το χαρακτηριστικόν του ανεβάσματος κάθε επιθεωρήσεως, αντεκαταστάθη από μίαν εξαιρετικώς πλουσίαν και καλαίσθητον παράστασιν, που διαδηλώνει και σκηνογράφου καλού την παρουσίαν και μίαν γενικωτέραν φροντίδα". Και το θέαμα που παρουσιάζει το Ακροπόλ γίνεται "όχι από τα απλώς καλλίτερα, αλλά τα σπάνια" χάρη στον σπινθηρισμό "της σατύρας, της υγιούς ευθυμίας, ενός ειλικρινούς πατριωτισμού".
Αντίθετη γνώμη είχε, λίγες μέρες αργότερα, ο Λ. Σάββας (ψευδώνυμο του Γιώργου Σεβαστίκογλου) στον Ριζοσπάστη (19-8-1945). Ενώ το Μπλε και άσπρο, η προηγούμενη επιθεώρηση, τον είχε ικανοποιήσει με την "αρκετά επίκαιρη και έξυπνη" σάτιρα, το προσεγμένο θεαματικό μέρος και το "υποφερτό" μπαλέτο, με τις Ελεύθερες νύχτες "η προσπάθεια αυτή πισωδρομάει απ' την άποψη της σάτυρας (που παραείναι 'άκακη'), προχωρεί στο χορευτικό και τα σκηνικά και μένει στάσιμη (αντιγράφεται δηλαδή) στην παλιά, κακή φόρμα, που σαν προπατορικό αμάρτημα τυποποιεί την επιθεώρηση εδώ και χρόνια. Τα ίδια και τα ίδια και τα ίδια--νούμερα, τύποι, στίχοι, ομοιοκαταληξίες, τα πάντα". Το αποτέλεσμα είναι να "πληρώνουν τη νύφη" οι θεατές αλλά και οι ηθοποιοί: "Η Ρένα Ντορ μένει η Ρένα Ντορ κι ο Μαυρέας Μαυρέας κι ο Φιλιππίδης κι ο Αυλωνίτης κι η Σκιαδά κι οι πάντες. Μόνη εξαίρεση ακόμη ο Στολίγκας, που δεν πρόλαβε να τον ισοπεδώσει η ρουτίνα". Δυστυχώς, γράφει ο Σεβαστίκογλου, η επιθεώρηση "περιορίζεται να μας παρουσιάζει κοσμαγάπητους ηθοποιούς--και τέχνη μηδέν". Έτσι όμως χάνει την ευκαιρία "να εξελιχθεί σε σπουδαίο θεατρικό είδος, δημιουργώντας ατόφιους ελληνικούς τύπους κι ελληνική παράδοση". Και όσο καλά και να είναι τα χορευτικά και τα πλούσια σκηνικά, δεν συμπληρώνουν το βασικό κενό που αφήνουν οι Ελεύθερες νύχτες, τη σάτιρα δηλαδή "της τωρινής κατάντιας μας σαν κράτος". Και κλείνει την κριτική του αναρωτώμενος: "Ως πότε θα χαραμίζεται έτσι το θεατρικό αυτό είδος που έχει την πιο πλατειά ανταπόκριση μέσα στο λαό;".
Δεν έχω ανακαλύψει τον τίτλο της τριφωνίας στην οποία συμμετείχε η Ρένα Βλαχοπούλου--ούτε τα ονόματα των δυο ηθοποιών που την πλαισίωναν. Ξέρω όμως ότι ερμήνευε το τραγούδι του Ιωσήφ Ριτσιάρδη "Σ' αγαπώ, μη μου λες να σε ξεχάσω":
Σ' αγαπώ, μη μου λες να σε ξεχάσω
γιατί δίχως εσέν' αν βρεθώ
κι αν μια ώρα μονάχα σε χάσω
σου τ' ορκίζομαι θα τρελαθώ.
Σ' αγαπώ, μη μου λες να ξεχαστούμε
και καινούρια να χτίσω φωλιά,
μα για πες μου σαν θα χωριστούμε
πού θα βρω τα δικά σου φιλιά.
Ενώ, στην αρχή της δεύτερης πράξης, η Ρένα εμφανιζόταν σε ένα χορευτικό των Φλερύ-Άλμα με τίτλο "Ανατολή", στο οποίο υποδυόταν τη σκλάβα σ' ένα χαρέμι και τραγουδούσε την ιστορία της "Λεϊλά":
Σε μια χώρα μαγεμένη,
μακριά πολύ,
για τον έρωτα πλασμένη
στην Ανατολή,
μια μικρή χωρίς αγάπη
με καημό βαθύ
σ' έναν άπονο σατράπη
έχει σκλαβωθεί.
Μα στο σκυθρωπό χαρέμι κάθε βραδιά
η καρδούλα της πώς τρέμει--φτωχή καρδιά.
Καρτερεί τον όμορφο που θα φανεί,
μες στη νυχτιά προσμένει
για να της πει τα γλυκά
τα τραγούδια τα ερωτικά
που τα λαχταράει μυστικά.
Λεϊλά, φτωχή μου Λεϊλά
για κοίτα το φεγγάρι εκεί ψηλά
Λεϊλά, γλυκιά μου Λεϊλά
για μας τους δυο, λες, χαμογελά...
Στην επιθεώρηση εκείνη η Ρένα Ντορ και η Μπέμπα Δόξα παρουσίαζαν με μεγάλη επιτυχία το ντουέτο "Οι καρδιές εν δράσει". Η Δόξα υποδυόταν τη ρομαντική καρδιά του χθες και η Ντορ τη μοντέρνα καρδιά του σήμερα:
Δόξα: Είμαι καρδιά πλασμένη για αισθήματα
αισθήματα λεπτά, ρομαντικά.
Περιφρονώ τα πλούτη και τα χρήματα
για δυο θερμά λογάκια ερωτικά.
Ντορ: Είμαι καρδιά μοντέρνα και με πείσματα
ο έρωτας για μένα είναι σπορ
και έχω αρκετά διαμερίσματα
με όλα τ' απαραίτητα κομφόρ.
Το καλοκαίρι του 1952, στο θέατρο Ακροπόλ και πάλι, οι συγγραφείς φρέσκαραν το νούμερο για να το ερμηνεύσει και πάλι η Ρένα Ντορ ντουέτο με τη Ρένα Βλαχοπούλου αυτή τη φορά (στον ρόλο της ρομαντικής καρδιάς). Οι δύο Ρένες όμως δεν θέλησαν να το παίξουν, οπότε το νούμερο δόθηκε και πάλι στην Μπέμπα Δόξα αλλά και στη Σπεράντζα Βρανά, που έκανε τη "μοντέρνα καρδιά" ακόμα πιο μάγκισσα... (το νούμερο αναβίωσε η Βρανά, παρέα με τον αξέχαστο Πάνο Χατζηκουτσέλη στον ρόλο της Μπέμπας Δόξα στη ραδιοφωνική εκπομπή του 9.84 Ας επιθεωρησιολογήσουμε αλλά και στην τηλεοπτική εκπομπή της ΕΤ2 Μεγεθύνσεις...).
 |
| Η Μπέμπα Δόξα και η Σπεράντζα Βρανά ως "δυο καρδιές" στην επιθεώρηση του θεάτρου Ακροπόλ Να τι θα πει Αθήνα (1952). Από το αρχείο της Μπέμπας Δόξα που φυλάσσεται στο Τμήμα Παραστατικών Τεχνών του ΕΛΙΑ/ΜΙΕΤ |
Τέλος αξίζει να αναφέρουμε πως είχε αρχικά ανακοινωθεί πως στις Ελεύθερες νύχτες η Ρένα Βλαχοπούλου θα εμφανιζόταν σε ένα μουσικό σκετς που θα συνδυαζόταν με κινηματογραφική προβολή, αυτό το σχέδιο όμως δεν πραγματοποιήθηκε.
Οι Ελεύθερες νύχτες παίχτηκαν με μεγάλη επιτυχία όλη τη θερινή σεζόν του 1945, μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου--μόνο που λόγω της ξαφνικής κακοκαιρίας ο θίασος μεταφέρθηκε στον Ορφέα στα μέσα του Σεπτέμβρη. Στη συνέχεια, από τις 2 έως τις 21 Οκτωβρίου ο θίασος παρουσίασε τα καλύτερα νούμερα των επιθεωρήσεων Μπλε και άσπρο και Ελεύθερες νύχτες σε ένα ενιαίο θέαμα. Από τα τραγούδια της Ρένας αυτή η "Best of" παράσταση περιλάμβανε το "Σ' αγαπώ, μη μου λες να σε ξεχάσω" και το χορευτικό της Ανατολής...
Η παρούσα ανάρτηση, όπως και όλα τα κείμενα που δημοσιεύονται στο ιστολόγιο αυτό, είναι αποτέλεσμα προσωπικής έρευνας. Είναι υποχρεωτική η ρητή αναφορά στο ιστολόγιο, όταν χρησιμοποιείται υλικό από τις αναρτήσεις του.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου