Η ιστορική κιθάρα της Δανάης Στρατηγοπούλου στο Μουσείο Λαϊκών Οργάνων

Τη Δευτέρα 22 Ιουνίου το Μουσείο Ελληνικών Λαϊκών Μουσικών Οργάνων υποδέχεται την κιθάρα της Δανάης Στρατηγοπούλου. Το σημαντικό αυτό γεγονός συνδυάζεται με τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Μουσικής και το Μουσείο διοργανώνει ένα τιμητικό αφιέρωμα στη μεγάλη μας τραγουδίστρια, ποιήτρια και μεταφράστρια.

H Δανάη με την κιθάρα της, στα γυρίσματα της ταινίας
του Φρίξου Ηλιάδη Το οργανάκι

Η ίδια η Δανάη είχε αποφασίσει να δωρίσει την ιστορική της κιθάρα στο Μουσείο και, τώρα που εκείνη "έφυγε", η κόρη της Λήδα Χαλκιαδάκη ανέλαβε να εκπληρώσει την επιθυμία της. Η κιθάρα της Δανάης είναι ένα μουσικό όργανο εξαιρετικής τέχνης, από τα αριστουργήματα του ονομαστού οργανοποιού των αρχών του αιώνα Δημητρίου Μούρτζινου. Ο Μούρτζινος είχε κατασκευάσει μόνο δυο πανομοιότυπα όργανα, ένα για τον πρίγκιπα Ανδρέα κι ένα για τον Πορφυρόπουλο, ονομαστό τροβαδούρο της Πάτρας. Μετά τον θάνατο του Πορφυρόπουλου (που οι ρομαντικές αφηγήσεις της εποχής τον θέλουν ν’ αφήνει την τελευταία του πνοή πάνω στην κιθάρα του), το όργανο κατέληξε στη Δανάη, όταν ξεκινούσε την καριέρα της στη μάντρα του Αττίκ, κι έκτοτε ταυτίστηκε μαζί της, όπως αναγραφόταν πάντοτε στις εμφανίσεις της: «Η Δανάη με την κιθάρα της».

Στην εκδήλωση της Δευτέρας θα συμμετάσχουν η Αρλέτα, η Λήδα Χαλκιαδάκη, ο Κώστας Καράλης και η Αναστασία Έδεν. Θα παίξουν οι μουσικοί: Άλκηστη Ραυτοπούλου (πιάνο), Φώτης Μυλωνάς (φλάουτο-μπάσο), Σωκράτης Γανιάρης (τύμπανα) και Νίκος Κοταράς (κιθάρα). Αποσπάσματα από κείμενα και μεταφράσεις της Δανάης θα διαβάσει ανιψιά της, ηθοποιός Αλεξάνδρα Σακελλαροπούλου.

Η Δανάη και η μικρή Λήδα (φωτογραφία
από το αρχείο της Λήδας Χαλκιαδάκη)

Ομιλητές θα είναι ο πρόεδρος του Μουσείου Λαϊκών Οργάνων Λάμπρος Λιάβας, καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, και ο συγγραφέας Δημήτρης Πιστικός. Χαιρετισμό θα απευθύνουν ο συνθέτης Μίμης Πλέσσας, η πρέσβης της Χιλής Σοφία Πρατς και η κόρη της Δανάης Λήδα Χαλκιαδάκη.

Η είσοδος θα είναι ελεύθερη. Το Μουσείο Ελληνικών Λαϊκών Μουσικών Οργάνων βρίσκεται στην Πλατεία Αέρηδων στην Πλάκα (Διογένους 1-3).

Για να μπείτε στο κλίμα της εκδήλωσης, σας παραθέτω μερικά σπάνια μουσικά βιντεάκια.

Πρώτα από όλα, την την αγαπημένη μας "γιαγιά" Δανάη, στη μοναδική ίσως τηλεοπτική τραγουδιστική της εμφάνιση: στην εκπομπή του Φρέντυ Γερμανού Το πορτρέτο της Πέμπτης, το 1976, τραγουδάει έπειτα από την επιμονή του αξέχαστου δημοσιογράφου το "Ven Conmigo, Ven", ποίηση του Πάβλο Νερούδα μελοποιημένη από την ίδια, στα χρόνια που βρισκόταν στη Χιλή. Το κομμάτι αυτό εντάχθηκε στον δίσκο Danai canta a Neruda που ηχογράφησε η Δανάη στη Χιλή και ο οποίος περιλαμβάνει 8 τραγούδια σε ποίηση Νερούδα και μουσική Δανάης και 4 ελληνικά τραγούδια σε στίχους και μουσική της Δανάης. To "Ven Conmigo, Ven" τραγούδησε πρώτη στην Ελλάδα η Λήδα Χαλκιαδάκη (στον δίσκο Χαμένο τίποτα δεν πάει).

Στην εκπομπή εκείνη η Δανάη δεν ήθελε να αναφερθεί στο τραγουδιστικό της παρελθόν και έτσι ο Φρέντυ Γερμανός δεν της ζήτησε να τραγουδήσει κάτι από τα παλιά. Της ζήτησε όμως να συνοδέψει στο πιάνο τη Λήδα σε ένα από εκείνα τα τραγούδια. Έτσι, μετά από τα παρακάλια, η Δανάη δέχτηκε να συνοδέψει τη Λήδα στο "Τρεχαντήρι". Μια μοναδική, συγκινητική στιγμή που δυστυχώς "κόπηκε" όπως φαίνεται: λόγω ενός ποδοσφαρικού αγώνα που θα μεταδιδόταν εκείνη την Πέμπτη, η ΕΡΤ έπρεπε να μειώσει τη διάρκεια της εκπομπής του Γερμανού, και έτσι από το "Τρεχαντήρι" "κόπηκαν" το δεύτερο κουπλέ και το δεύτερο ρεφραίν.

Δεκαοχτώ χρόνια αργότερα η εκπομπή της Μπίλιως Τσουκαλά Έχει γούστο παρουσιάζει ένα αφιέρωμα στη Χιλή, τον Νερούδα και τη Δανάη. Η Λήδα τραγούδησε το "Adios Otono de Paris" που είχε μελοποιήσει και τραγουδήσει η Δανάη στον δίσκο της Χιλής αλλά και το "Gracias a la Vida" της Violetta Parra, την οποία ο Νερούδα αγαπούσε πολύ. Δίπλα στη Λήδα η Δανάη καμαρώνει... (Σημείωση: η Μπίλιω Τσουκαλά ομολόγησε πως η εκπομπή αυτή δεν υπάρχει πια στο αρχείο της ΕΡΤ...)

Τέλος, ας ακούσουμε τη σπουδαία Αρλέτα, που τόσο χαιρόμαστε που ανάρρωσε και είναι πάλι κοντά μας, να τραγουδάει τη μεγάλη επιτυχία της Δανάης "Ας ερχόσουν για λίγο" (των Μιχάλη Σουγιούλ και Μίμη Τραϊφόρου). Το βίντεο προέρχεται από την εκπομπή του Άγγελου Πυριόχου Πυρ και Μανία (μια εκπληκτική αναδρομή στο ελληνικό τραγούδι από το 1940 ως τις μέρες μας, ΕΤ-2, 1991).

Η Αρλέτα είχε συμμετάσχει σε ένα ακόμα αφιέρωμα στη Δανάη που είχε διοργανώσει το Μουσείο Λαϊκών Οργάνων στις 23 Ιουνίου 2006. Στην ίδια εκείνη εκδήλωση στην αυλή του Μουσείου στην Πλάκα, είχαν τραγουδήσει και η Λήδα αλλά και ο Γιώργης Χριστοδούλου. Ήταν παρούσα και η ίδια η Δανάη, χαρούμενη και συγκινημένη. Κάτι μου λέει πως θα είναι εκεί και φέτος...