Τραγούδια της ημέρας

Μπορεί να φαίνεται σαν ξαναζεσταμένο φαγητό η σημερινή ανάρτηση (ειδικά αυτόν τον καιρό που για διάφορους λόγους δεν σας προσφέρω κάτι καινούριο), αλλά ο Rena Fan έχει κάποια κολλήματα. Και ένα από αυτά είναι ο ρόλος του ελαφρού τραγουδιού και του ελαφρού μουσικού θεάτρου στον πόλεμο του 1940. Δεν θα γράψω ξανά όσα έγραψα το 2008 (ένα κείμενο που διαβάστηκε πολύ και αντιγράφτηκε αρκετά από διάφορα blog και ιστοσελίδες, να τα λέμε αυτά...) και το 2009, σας παραπέμπω στα κείμενα εκείνα, για να πάρετε πληροφορίες για τα ελαφρά τραγούδια που σατίριζαν ή/και γλύκαιναν τις τότε καταστάσεις, αλλά και στα εξαιρετικά αφιερώματα του Allu Fun Marx για τα ρεμπέτικα τραγούδια της εποχής εκείνης (εδώ και εδώ).

Σήμερα απλώς θα περιπλανηθούμε μουσικά στις μέρες εκείνες με τη βοήθεια τεσσάρων κυριών του ελαφρού τραγουδιού και μουσικού θεάτρου που έδωσαν το "παρούσα" εκείνες τις μέρες στα θέατρα, το ραδιόφωνο, τα νοσοκομεία, οπουδήποτε μπορούσαν να προσφέρουν ψυχαγωγία στον άμαχο πληθυσμό και σε τραυματίες του μετώπου. Θα ξεκινήσουμε με την "Τραγουδίστρια της Νίκης", τη μεγάλη Σοφία Βέμπο και το θρυλικό "Παιδιά, της Ελλάδος παιδιά" των Μιχάλη Σουγιούλ και Μίμη Τραϊφόρου. Ακούγεται παντού σήμερα, θα ακουστεί και στο blog αυτό:

Συνεχίζουμε με την άλλη μεγάλη ερμηνεύτρια του ελαφρού τραγουδιού, τη Δανάη Στρατηγοπούλου, την αγαπημένη μας "γιαγιά" Δανάη που επέλεξε να σφραγίσει με τη φωνή της ένα μόνο πολεμικό τραγούδι, το "Άντε στο καλό" του σπουδαίου συνθέτη Ιωσήφ Ριτσιάρη (στίχοι: Βασίλης Σπυρόπουλος-Πάνος Παπαδούκας) (στην πίσω πλευρά του δίσκου υπήρχε ένα ακόμα λιγότερο γνωστό τραγουδάκι με στίχους σχετικούς με το έπος της Αλβανίας, το "Μυστικό της σκλάβας"...).

Μια άλλη σπουδαία παρουσία του ελαφρού θεάτρου που επίσης ταυτίστηκε με τις μέρες εκείνες είναι η αξέχαστη Άννα Καλουτά. Αδιαφιλονίκητη πρωταγωνίστρια του μουσικού θεάτρου της εποχής, για χρόνια ολόκληρα μάς χάριζε τις αναμνήσεις της από τη δύσκολη εκείνη περίοδο και βέβαια έσπευδε να τραγουδήσει το δικό της "σουξέ", το "Ευζωνάκι γοργό". Ήταν άλλωστε ένα από τα τραγούδια που μάς είπε στην τελευταία της εμφάνιση στη σκηνή, στο αξεπέραστο X-Σκηνής του Σταμάτη Κραουνάκη, τον Ιούνιο του 2008 στο Ηρώδειο. Σήμερα θέλω να τη θυμηθούμε κεφάτη και ακμαία σε ένα νούμερο ραδιοφωνικής πολεμικής επιθεώρησης που υμνεί τα κατορθώματα της αεροπορίας.

Είναι η σειρά της μούσας μας, και του μοναδικού πολεμικού τραγουδιού που μάς άφησε για να θαυμάζουμε τη δροσιά της νεανικής φωνής της. "Πήγαινε κι όταν θα 'ρθεις" των Κώστα Γιαννίδη και Μίμη Τραϊφόρου τραγουδούσε η πρωτόβγαλτη Κερκυραία τραγουδίστρια στο θέατρο "Μοντιάλ" και ξεκινούσε τη θριαμβευτική της καριέρα.

Και θα κλείσουμε και πάλι με τη Βέμπο. Υπάρχει ένα πανέμορφο τραγούδι της που ακούγεται κάθε χρόνο τέτοιες μέρες μαζί με τα άλλα "τραγούδια του σαράντα", ωστόσο δεν ανήκει στο σαράντα, ανήκει στη μεταπολεμική εποχή και έχει τη δική του μικρή ιστορία. Το "Κάνε κουράγιο, Ελλάδα μου" των Μιχάλη Σουγιούλ και Μίμη Τραϊφόρου τα έψελνε στους συμμάχους μας "που ξέχασαν τα λόγια εκείνα τους που μάς τα λέγαν κάθε βράδυ απ' τα Λονδίνα τους". Το τραγούδι ενόχλησε την πρεσβεία της Μεγάλης Βρεταννίας και αποσύρθηκε για να κυκλοφορήσει ξανά λίγο αργότερα με παραλλαγμένους στίχους και αναφορές στον εμφύλιο, τους "Γράμμους και τα Βίτσια". Ευτυχώς σήμερα έχουμε την ευκαιρία να ακούμε πιο συχνά την πρώτη του εκδοχή. 

Φέτος μάλιστα, το τραγούδι ακούγεται και ζωντανά στη νυχτερινή Αθήνα από τη σπουδαία Ελένη Κοκκίδου: στην παράσταση Εφαιδρία στην Πλάκα που έστησαν στον Ζυγό η Τάνια Τσανακλίδου και οι συνεργάτες/τιδες της (εκτός από την Κοκκίδου, επί σκηνής είναι ο Κώστας Θωμαΐδης, ο Παναγιώτης Τσεβάς, η Ίρις Λουκά ή... Συμπεθέρα, και οι μουσικοί Αντώνης Ανδρέου, Αλέξανδρος Κτιστάκης, Σωτήρης Λεμονίδης και Δημήτρης Μπαρμπαγάλας) το τραγούδι αυτό κλείνει ένα νούμερο της Κοκκίδου και οι στίχοι του μοιάζουν να μας αγγίζουν ιδιαίτερα στις μέρες που ζούμε. Και με την ευκαιρία να πω ότι ως Rena Fan απόλαυσα ιδιαίτερα το πρόγραμμα του Ζυγού αφού πέρα από τα αναμενόμενα και λιγότερο αναμενόμενα τραγούδια που τραγουδούν η Τάνια Τσανακλίδου και οι υπόλοιποι συντελεστές, υπάρχουν και μερικά διαμαντάκια του ελαφρού τραγουδιού που τραγουδούν κυρίως η Ελένη Κοκκίδου και ο Παναγιώτης Τσεβάς ("Θέλω να τα σπάσω", "Πάολα", "Σουδάν", "Πόσο λυπάμαι") καθώς και κάποια κατοχικά σουξέ ("Βρες τι μπορείς αν σου έφερα απόψε", "Πατάω ένα κουμπί").

Βέβαια, στη σημερινή εκδοχή του "Κάνε κουράγιο, Ελλάδα μου", τα Λονδίνα έγιναν Βερολίνα. Δεν ξέρω πόσοι/ες από το (νεανικό και λιγότερο νεανικό) κοινό που γεμίζει τον Ζυγό γνωρίζουν την προέλευση του. Βλέποντας κι ακούγοντας πάντως όσα γίνονται και λέγονται αυτόν τον καιρό, νομίζω πως πραγματικά το μόνο που μπορούμε να πούμε με σιγουριά είναι "Κάνε κουράγιο, Ελλάδα μου, να μη μας αρρωστήσεις..."