Πριν από ένα μήνα περίπου κυκλοφόρησε ένα CD/DVD με τίτλο Τραγούδια με... ουσίες. Πρόκειται για την ηχογράφηση και μαγνητοσκόπηση της μουσικής παράστασης Όταν συμβεί στα πέριξ: Τραγούδια για "τσίλιες... και μία νύχτες" που παρουσιάστηκε στο Ωδείο Ηρώδου του Αττικού στις 4 και 5 Ιουλίου 2007 στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών. Η έκδοση αυτή περιέχει 48 τραγούδια (36 στο DVD) σχετικά με το ποτό, το τσιγάρο και άλλες ουσίες, απαγορευμένες και μη... Βασικός ερμηνευτής των τραγουδιών είναι ο Γιώργος Νταλάρας, αλλά στην επιτυχία της εκδήλωσης συνέβαλαν και οι υπόλοιποι ερμηνευτές: οι Στέλιος Βαμβακάρης, Χρήστος Θηβαίος, Μπάμπης Τσέρτος, Ασπασία Στρατηγού και Μάρθα Φριντζήλα, που ερμηνεύουν τα ρεμπέτικα και λαϊκά τραγούδια του προγράμματος, και οι Ζαχαρίας Καρούνης, Χαρά Κεφαλά, Νίνα Λοτσάρη και Θέμης Σερμιέ, που αναλαμβάνουν να αναδείξουν--και ομολογουμένως το καταφέρνουν πολύ καλά!--τα ελαφρά τραγούδια που έχουν θέμα τους το πιοτό, το τσιγάρο και άλλες ουσίες (έκπληξη προκαλεί το ταγκό των Ιωσήφ Ριτσιάρδη και Σύλβιου "Το χασίς"). Θεωρώ ιδιαίτερα σημαντικό ότι οι συντελεστές αυτής της συναυλίας, το πρόγραμμα της οποίας επιμελήθηκε ο Παναγιώτης Κουνάδης, αποφάσισαν να συμπεριλάβουν ελαφρά τραγούδια στην παράσταση. Συνήθως αντίστοιχες εργασίες επικεντρώνονται στο ρεμπέτικο και το λαϊκό τραγούδι και παραβλέπουν μικρά διαμαντάκια του ελαφρού τραγουδιού που έχουν αυτή τη θεματική .
Ένα από αυτά τα διαμαντάκια είναι το τραγούδι "Το αλκοόλ κι η νικοτίνη" που τραγουδάει στην παράσταση αυτή η εξαιρετική Χαρά Κεφαλά και που πρώτη ερμήνευσε η Ρένα
Βλαχοπούλου. Για τη δημιουργία του συνεργάστηκαν πέντε άνθρωποι: τη μουσική έγραψαν οι Ζακ Ιακωβίδης και Γιάννης Βέλλας και τους στίχους οι Ασημάκης Γιαλαμάς, Γιώργος Θίσβιος και Κώστας Πρετεντέρης. Πρωτοακούστηκε στην επιθεώρηση Σιγά και με το μαλακό, η οποία ανέβηκε στο θέατρο Ακροπόλ στις 27 Οκτωβρίου του 1956 και παίχτηκε μέχρι τις 14 Φεβρουαρίου του 1957 (τη διαδέχτηκε η επιθεώρηση Αλήθειες και ψευτιές που παίχτηκε μέχρι το τέλος της σεζόν--εκείνα τα χρόνια τα θέατρα ανέβαζαν συνήθως περισσότερα από ένα έργα κάθε σεζόν). Η Ρένα είχε τρεις εμφανίσεις σ' αυτήν: το βασικό της νούμερο "Αμύνεσθαι περί γάμου" (το οποίο αντικαταστάθηκε τον Δεκέμβρη με το νούμερο "Καλησπέρα θλίψη"), μια εμφάνιση στο φινάλε της επιθεώρησης που είχε τίτλο "Ησαΐα χόρευε" (το φινάλε της παλιάς επιθεώρησης ήταν ένα μεγάλο νούμερο στο οποίο συμμετείχε όλος ο θίασος και δεν πρέπει να συγχέεται με την αποθέωση που ήταν ο τραγουδιστικός και χορευτικός αποχαιρετισμός του θιάσου προς το κοινό) και το "ρεαλιστικό τραγούδι" (όπως το χαρακτήρισαν Τα Νέα σε ρεπορτάζ σχετικό με την παράσταση) "Το αλκοόλ κι η νικοτίνη".
Η Ρένα Βλαχοπούλου, ο Νίκος Ρίζος και η Σπεράντζα Βρανά
στο φινάλε της επιθεώρησης Σιγά και με το μαλακό
που είχε τίτλο "Ησαΐα χόρευε".
Εκείνα τα χρόνια ήταν απαραίτητη η παρουσία τέτοιων "αυτόνομων" τραγουδιών σε κάθε επιθεώρηση τα οποία ερμήνευαν τραγουδιστές και τραγουδίστριες (οι ντιζέρ και οι ντιζέζ της εποχής) και γίνονταν γνωστά πρώτα μέσα από το έργο και μετά από το ραδιόφωνο και τους δίσκους. Στο Σιγά και με το μαλακό υπήρχαν τρία τέτοια αυτόνομα τραγούδια: εκτός από το "Αλκοόλ", υπήρχαν το "Απόψε που χωρίζουμε" με την Καίτη Μπελίντα και το "Τύραννε" με την Έφη Πόλυ. Ας θυμηθούμε όμως τους στίχους αυτού του ιδιαίτερου τραγουδιού:
προβλήθηκε την ίδια περίοδο, 1956-57). Πρόκειται για μια ιδιαίτερα ατμοσφαιρική ηχογράφηση με μια ιδιαίτερα γοητευτική ερμηνεία από τη Ρένα. Μάλλον το τραγούδι δεν γνώρισε ιδιαίτερη επιτυχία και ήταν για πολλά χρόνια ξεχασμένο. Επανεκδόθηκε μόνο μια φορά σε δίσκο 33 στροφών, στη συλλογή του 1991 Όταν οι ηθοποιοί τραγουδούν νο. 1 (στο νο. 2 εντάχθηκε το άλλο τραγούδι του δίσκου, το "Μαζί σου για πάντα"). Δυστυχώς όμως, όταν η συλλογή αυτή κυκλοφόρησε σε CD, το τραγούδι έμεινε εκτός (πάγια τακτική των εταιριών όταν εκδίδουν διπλά LP σε μονά CD να παραλείπουν κάποια τραγούδια...) παρόλο που στο εξώφυλλο παρέμεινε η φωτογραφία της Ρένας ανάμεσα στους υπόλοιπους ηθοποιούς.
Έτσι το διαμαντάκι αυτό παρέμενε καταδικασμένο στην αφάνεια μέχρι το 2003 που ο Σταμάτης Κραουνάκης (καλός γνώστης του ελαφρού τραγουδιού) το συμπεριέλαβε στην παράσταση της Σπείρας-Σπείρας Η κλασική συνταγή που παίχτηκε για δύο σεζόν στη Μουσική Σκηνή "Αθηναΐς" (2002-03 και 2003-04). Το τραγουδούσαν υπέροχα η Ελεάνα Καραντινού και η Βικτωρία Ταγκούλη. Δυστυχώς και πάλι το τραγούδι αυτό βρέθηκε εκτός του CD με αποσπάσματα από την παράσταση εκείνη που κυκλοφόρησε το 2004. Τέσσερα χρόνια μετά όμως ήρθε επιτέλους η ώρα να φτάσει στα αφτιά ενός πλατύτερου κοινού χάρη στην έκδοση Τραγούδια με ουσίες και την εξαιρετική ερμηνεία της Χαράς Κεφαλά.
Αξίζει να σημειωθεί ότι παρόλο που στο πλούσιο ένθετο που συνοδεύει την έκδοση δεν γίνεται αναφορά στις πρώτες εκτελέσεις των τραγουδιών (άρα ούτε και στη Ρένα Βλαχοπούλου), μπορεί κανείς να δει στο DVD ότι όσο ερμηνεύει το τραγούδι η Χαρά Κεφαλά, προβάλλεται πίσω της στους τοίχους του Ηρωδείου το εξώφυλλο τη ς παρτιτούρας του τραγουδιού με τη φωτογραφία της Ρένας. (Και αυτό μας δίνει την ευκαιρία να επισημάνουμε πως μάλλον ήταν άκομψο στη διάρκεια της "Ταμπακιέρας" που ερμηνεύει η Μάρθα Φριντζήλα να προβάλλεται η φωτογραφία της Μαρίκας Νίνου που ερμήνευσε το τραγούδι σε δεύτερη εκτέλεση και όχι της Σοφίας Βέμπο που ήταν η αδιαφιλονίκητη πρώτη διδάξασα--έστω και αν η εκδοχή της Φριντζήλα είναι πιο κοντά στην εκδοχή της Νίνου...). Η Χαρά Κεφαλά τραγουδάει μόνο τις 2 στροφές του τραγουδιού, άρα αν θέλει κανείς να ακούσει ολόκληρο το τραγούδι, θα πρέπει να αναζητήσει την παλιά εκείνη ατμοσφαιρική εκτέλεση με τη μοναδική Ρένα Βλαχοπούλου...
Ένα από αυτά τα διαμαντάκια είναι το τραγούδι "Το αλκοόλ κι η νικοτίνη" που τραγουδάει στην παράσταση αυτή η εξαιρετική Χαρά Κεφαλά και που πρώτη ερμήνευσε η Ρένα
Βλαχοπούλου. Για τη δημιουργία του συνεργάστηκαν πέντε άνθρωποι: τη μουσική έγραψαν οι Ζακ Ιακωβίδης και Γιάννης Βέλλας και τους στίχους οι Ασημάκης Γιαλαμάς, Γιώργος Θίσβιος και Κώστας Πρετεντέρης. Πρωτοακούστηκε στην επιθεώρηση Σιγά και με το μαλακό, η οποία ανέβηκε στο θέατρο Ακροπόλ στις 27 Οκτωβρίου του 1956 και παίχτηκε μέχρι τις 14 Φεβρουαρίου του 1957 (τη διαδέχτηκε η επιθεώρηση Αλήθειες και ψευτιές που παίχτηκε μέχρι το τέλος της σεζόν--εκείνα τα χρόνια τα θέατρα ανέβαζαν συνήθως περισσότερα από ένα έργα κάθε σεζόν). Η Ρένα είχε τρεις εμφανίσεις σ' αυτήν: το βασικό της νούμερο "Αμύνεσθαι περί γάμου" (το οποίο αντικαταστάθηκε τον Δεκέμβρη με το νούμερο "Καλησπέρα θλίψη"), μια εμφάνιση στο φινάλε της επιθεώρησης που είχε τίτλο "Ησαΐα χόρευε" (το φινάλε της παλιάς επιθεώρησης ήταν ένα μεγάλο νούμερο στο οποίο συμμετείχε όλος ο θίασος και δεν πρέπει να συγχέεται με την αποθέωση που ήταν ο τραγουδιστικός και χορευτικός αποχαιρετισμός του θιάσου προς το κοινό) και το "ρεαλιστικό τραγούδι" (όπως το χαρακτήρισαν Τα Νέα σε ρεπορτάζ σχετικό με την παράσταση) "Το αλκοόλ κι η νικοτίνη".
Η Ρένα Βλαχοπούλου, ο Νίκος Ρίζος και η Σπεράντζα Βρανάστο φινάλε της επιθεώρησης Σιγά και με το μαλακό
που είχε τίτλο "Ησαΐα χόρευε".
Εκείνα τα χρόνια ήταν απαραίτητη η παρουσία τέτοιων "αυτόνομων" τραγουδιών σε κάθε επιθεώρηση τα οποία ερμήνευαν τραγουδιστές και τραγουδίστριες (οι ντιζέρ και οι ντιζέζ της εποχής) και γίνονταν γνωστά πρώτα μέσα από το έργο και μετά από το ραδιόφωνο και τους δίσκους. Στο Σιγά και με το μαλακό υπήρχαν τρία τέτοια αυτόνομα τραγούδια: εκτός από το "Αλκοόλ", υπήρχαν το "Απόψε που χωρίζουμε" με την Καίτη Μπελίντα και το "Τύραννε" με την Έφη Πόλυ. Ας θυμηθούμε όμως τους στίχους αυτού του ιδιαίτερου τραγουδιού:
Στο 'να χέρι το ποτήρι, στ' άλλο χέρι το τσιγάροΤο τραγούδι αυτό ευτυχώς ηχογραφήθηκε σε δίσκο 78 στροφών (στην άλλη όψη του οποίου η Ρένα τραγουδούσε το "Μαζί σου για πάντα" των Μενέλαου Θεοφανίκη-Ηλία Λυμπερόπουλου που ακουγόταν στην πρώτη της επίσημη ταινία, τις Πρωτεουσιάνικες Περιπέτειες που
με μια θύελλα μιλάω, μ' ένα όνειρο φλερτάρω
και μισώ τον εαυτόν μου που κι εκείνος με μισεί
κι ίσως κάποιος να 'ρθει απόψε, αλλά αυτός δεν είσαι εσύ.
Δεν βαριέσαι, ό,τι κι αν γίνει,
θα μου φτάσουνε για απόψε
το αλκοόλ κι η νικοτίνη...
Στο 'να χέρι το τσιγάρο, στ' άλλο χέρι το ποτήρι
και μπερδεύτηκαν οι σκέψεις στο δικό τους πανηγύρι
και αν πεις και για τη νύχτα, πάει πέρασε η μισή.
Κάποιος έρχεται νομίζω, αλλά αυτός δεν είσαι εσύ.
Δεν βαριέσαι, ό,τι κι αν γίνει,
θα μου φτάσουνε για απόψε
το αλκοόλ κι η νικοτίνη...
Στο 'να χέρι το ποτήρι, στ' άλλο χέρι το τσιγάρο
μέχρι που να ξημερώσει κάποια απόφαση θα πάρω
κι ίσως για το φέρσιμό σου να σου πω απλώς "μερσί".
Κάποιος χτύπησε την πόρτα, αλλά αυτός δεν είσαι εσύ.
Δεν βαριέσαι, ό,τι κι αν γίνει,
θα μου φτάσουνε για απόψε
το αλκοόλ κι η νικοτίνη...
προβλήθηκε την ίδια περίοδο, 1956-57). Πρόκειται για μια ιδιαίτερα ατμοσφαιρική ηχογράφηση με μια ιδιαίτερα γοητευτική ερμηνεία από τη Ρένα. Μάλλον το τραγούδι δεν γνώρισε ιδιαίτερη επιτυχία και ήταν για πολλά χρόνια ξεχασμένο. Επανεκδόθηκε μόνο μια φορά σε δίσκο 33 στροφών, στη συλλογή του 1991 Όταν οι ηθοποιοί τραγουδούν νο. 1 (στο νο. 2 εντάχθηκε το άλλο τραγούδι του δίσκου, το "Μαζί σου για πάντα"). Δυστυχώς όμως, όταν η συλλογή αυτή κυκλοφόρησε σε CD, το τραγούδι έμεινε εκτός (πάγια τακτική των εταιριών όταν εκδίδουν διπλά LP σε μονά CD να παραλείπουν κάποια τραγούδια...) παρόλο που στο εξώφυλλο παρέμεινε η φωτογραφία της Ρένας ανάμεσα στους υπόλοιπους ηθοποιούς.Έτσι το διαμαντάκι αυτό παρέμενε καταδικασμένο στην αφάνεια μέχρι το 2003 που ο Σταμάτης Κραουνάκης (καλός γνώστης του ελαφρού τραγουδιού) το συμπεριέλαβε στην παράσταση της Σπείρας-Σπείρας Η κλασική συνταγή που παίχτηκε για δύο σεζόν στη Μουσική Σκηνή "Αθηναΐς" (2002-03 και 2003-04). Το τραγουδούσαν υπέροχα η Ελεάνα Καραντινού και η Βικτωρία Ταγκούλη. Δυστυχώς και πάλι το τραγούδι αυτό βρέθηκε εκτός του CD με αποσπάσματα από την παράσταση εκείνη που κυκλοφόρησε το 2004. Τέσσερα χρόνια μετά όμως ήρθε επιτέλους η ώρα να φτάσει στα αφτιά ενός πλατύτερου κοινού χάρη στην έκδοση Τραγούδια με ουσίες και την εξαιρετική ερμηνεία της Χαράς Κεφαλά.
Αξίζει να σημειωθεί ότι παρόλο που στο πλούσιο ένθετο που συνοδεύει την έκδοση δεν γίνεται αναφορά στις πρώτες εκτελέσεις των τραγουδιών (άρα ούτε και στη Ρένα Βλαχοπούλου), μπορεί κανείς να δει στο DVD ότι όσο ερμηνεύει το τραγούδι η Χαρά Κεφαλά, προβάλλεται πίσω της στους τοίχους του Ηρωδείου το εξώφυλλο τη ς παρτιτούρας του τραγουδιού με τη φωτογραφία της Ρένας. (Και αυτό μας δίνει την ευκαιρία να επισημάνουμε πως μάλλον ήταν άκομψο στη διάρκεια της "Ταμπακιέρας" που ερμηνεύει η Μάρθα Φριντζήλα να προβάλλεται η φωτογραφία της Μαρίκας Νίνου που ερμήνευσε το τραγούδι σε δεύτερη εκτέλεση και όχι της Σοφίας Βέμπο που ήταν η αδιαφιλονίκητη πρώτη διδάξασα--έστω και αν η εκδοχή της Φριντζήλα είναι πιο κοντά στην εκδοχή της Νίνου...). Η Χαρά Κεφαλά τραγουδάει μόνο τις 2 στροφές του τραγουδιού, άρα αν θέλει κανείς να ακούσει ολόκληρο το τραγούδι, θα πρέπει να αναζητήσει την παλιά εκείνη ατμοσφαιρική εκτέλεση με τη μοναδική Ρένα Βλαχοπούλου...
2 σχόλια:
Συγχαρητήρια για την καταπληκτική δουλειά που κάνετε και τις άγνωστες λεπτομέρειες από τη ζωή και το έργο της αξέχαστης Ρένας Βλαχοπούλου που φέρνετε στο φως.
Σας ευχαριστώ πολύ...
Δημοσίευση σχολίου