Το Δεύτερο Πρόγραμμα θυμάται τη Ρένα Βλαχοπούλου

Και όχι μόνο το Δεύτερο Πρόγραμμα τελικά... Οι πιο δυσοίωνες προβλέψεις μου ευτυχώς διαψεύστηκαν και τόσο η blogόσφαιρα όσο και κάποια ΜΜΕ θυμήθηκαν την επέτειο των 5 χρόνων από τον θάνατο της Ρένας Βλαχοπούλου. Απλές τρυφερές αναφορές στην επέτειο από blogs και sites--Αισθηματική ηλικία, Στίχοι και άλλα, Αποχρώσεις, Vendetta, Clopypaste, στην ιστοσελίδα του Star Channel και σίγουρα και άλλα που δεν εντόπισα. O δημοσιογράφος του Έθνους Βασίλης Μπουζιώτης θυμήθηκε επίσης τη συνάντησή του με τη Ρένα Βλαχοπούλου το 2001, όταν κατάφερε να της πάρει μια συνέντευξη μετά από μεσολάβηση του Μάριου Φραγκούλη. Δεν ξέρω πόσα και ποια ηλεκτρονικά ΜΜΕ θυμήθηκαν την επέτειο. Τυχαία, μάλλον, το Έχει Γούστο της Μπήλιως Τσουκαλά και της ΝΕΤ πρόβαλε την Τετάρτη σε επανάληψη ένα αφιέρωμα στους Γιάννης Δαλιανίδη και Μίμη Πλέσσα και έτσι η Ρένα Βλαχοπούλου εμφανίστηκε στις οθόνες μας, ενώ ακούστηκαν και τραγούδια της ερμηνευμένα από την Πένυ Ξενάκη. Φαίνεται όμως πως κάποιος/κάποια εκεί στη ΝΕΤ έμαθε ή θυμήθηκε την επέτειο και έτσι χτες, μια μέρα μετά, προβλήθηκε το αφιέρωμα που είχε παρουσιάσει το Έχει Γούστο τον Οκτώβριο, με τη συμμετοχή του αδελφού της Ρένας, Σπύρου Βλαχόπουλου και παλιών συνεργατών της (Ζωή Φυτούση, Δημήτρης Καλλιβωκάς, Γιάννης Μιχαλόπουλος, Φώτης Μεταξόπουλος). Αυτό ήταν πράγματι μια πολύ καλή κίνηση...

Όσον αφορά το ραδιόφωνο, φυσικά θυμήθηκε την επέτειο ο Σιδερής Πρίντεζης στο Κλειδί του Σολ του Δεύτερου Προγράμματος, αλλά το σημαντικό είναι το αφιέρωμα που θα επιμεληθεί αύριο ο Σιδερής Πρίντεζης από την εκπομπή του Πάμε σαν άλλοτε. Όπως έχει κάνει αρκετές φορές και στο παρελθόν, ο κ. Πρίντεζης θα μεταδώσει σπάνιες ηχογραφήσεις της Ρένας Βλαχοπούλου από τους ραδιοθαλάμους του ΕΙΡ, από τα χρόνια του '50 και του '60. Στο παρελθόν είχαμε τη σπάνια χαρά να ακούσουμε τραγούδια που είτε δεν έχουν ποτέ δισκογραφηθεί είτε δισκογραφήθηκαν σε διαφορετικές εκτελέσεις με τη φωνή της. Έίναι, ευτυχώς, αρκετές αυτές οι ηχογραφήσεις, τι να πρωτοθυμηθεί κανείς. Ενδεικτικά αναφέρω τη "Σερενάτα της μοδιστρούλας" του Αττίκ (από την εκπομπή Η ιστορία της Ελληνικής Επιθεωρήσεως του 1955), το "Τι είναι αυτό που το λένε αγάπη" των Τάκη Μωράκη-Δανάης, το "Έλα πάρε μου τη λύπη" (το μόνο χατζιδακικό τραγούδι που φαίνεται να έχει φτάσει στις μέρες μας με τη φωνή της Ρένας), το "Τι 30, τι 40, τι 50" των Νίκυ Γιάκοβλεφ-Πυθαγόρα (σε μια τζαζίστικη εκτέλεση αρκετά διαφορετική από τη δισκογραφημένη εκτέλεση) και βέβαια το "Καλημέρα ζωή" των Μενέλαου Θεοφανίδη-Γιώργου Ασημακόπουλου-Βασίλη Σπυρόπουλου-Παναγιώτη Παπαδούκα, αυτό το τόσο σημαντικό τραγούδι που προφανώς λόγω της διάρκειάς του, δεν δισκογραφήθηκε το 1957... Υπάρχει ακόμα το "Ποιος το ξέρει", οι γνωστοί στίχοι του Κώστα Πρετεντέρη που τραγούδησε σε δίσκους ο Δημήτρης Χορν με μουσική του Μίμη Πλέσσα, με μια διαφορετική μελοποίηση από τον Αλέκο Σπάθη και με μια μαγευτική ερμηνεία της Ρένας Βλαχοπούλου. Κάποια από αυτά τα σπάνια διαμάντια και σίγουρα και άλλα από το πλουσιότατο αρχείο της ΕΡΑ θα μας προσφέρει ο Σιδερής Πρίντεζης αύριο Σάββατο 1 Αυγούστου, στις 6μμ, από το Δεύτερο Πρόγραμα και την εκπομπή του Πάμε σαν άλλοτε (που εξακολουθεί, δυστυχώς για μας, να περιορίζεται στα εξήντα μόνο λεπτά)...

Όμως κι άλλη μια εκπομπή του Δεύτερου Προγράμματος θα θυμηθεί και θα τιμήσει τη Ρένα Βλαχοπούλου. Η Άννα Παναγιωτοπούλου, που επανέκαμψε στο Δεύτερο Πρόγραμμα πριν από δύο χρόνια με την αγαπημένη εκπομπή Μπα, πήγε κιόλας δώδεκα;, παρουσιάζει ένα αφιέρωμα στη Ρένα Βλαχοπούλου τα μεσάνυχτα της Δευτέρας 3 Αυγούστου (την περασμένη Δευτέρα αφιέρωσε την εκπομπή της στους παράλληλους βίους της Αλίκης Βουγιουκλάκη και της Τζένης Καρέζη που οι επέτειοι των θανάτων τους ήταν στις 23 και 27 Ιουλίου αντίστοιχα). Η Άννα Παναγιωτοπούλου, αυτή η σημαντικότατη κωμική ηθοποιός της γενιάς της, έχει δηλώσει σε συνεντεύξεις της πόσο θαύμαζε τη Ρένα Βλαχοπούλου και πόσα έχει "μάθει" για την κωμωδία παρακολουθώντας το παίξιμό της. Οι δυο τους συναντήθηκαν καλλιτεχνικά μόνο μια φορά, στο ραδιοφωνικό Τρίτο στεφάνι του Κώστα Ταχτσή, στο Τρίτο Πρόγραμμα του Μάνου Χατζιδάκι, το 1979. Η Άννα Παναγιωτοπούλου πήρε μέρος σε κάποια από τα επεισόδια της σειράς ερμηνεύοντας τον ρόλο της Ελένης, της κόρης της κυρά-Εκάβης. Ως εκ τούτου είχε κοινές σκηνές με τη "μητέρα" της, τη Σμάρω Στεφανίδου. Ωστόσο, προς το τέλος του βιβλίου η Ελένη συναντά τη Νίνα και της προτείνει να παντρευτεί τον αδελφό της, τον Θόδωρο. Δεν είμαι σίγουρος αν αυτός ο διάλογος ανάμεσα στη Ρένα Βλαχοπούλου-Νίνα και την Άννα Παναγιωτοπούλου-Ελένη είναι φυσικός ή μοντάζ δυο ξεχωριστών ηχογραφήσεων, ωστόσο έχουμε καταγεγραμμένο έναν διάλογο ανάμεσα στις δυο ηθοποιούς!

Τις δυο τους όμως τις συνδέει και ένας ρόλος: η "Χαρτοπαίχτρα" Αλέκα του Δημήτρη Ψαθά, ο ρόλος που δόξασε η Ρένα Βλαχοπούλου τόσο στον κινηματογράφο όσο και στο θέατρο. Η Άννα Παναγιωτοπούλου ανέβασε τη Χαρτοπαίχτρα το καλοκαίρι του 1988 στο θέατρο "Βέμπο", σε σκηνοθεσία Διαγόρα Χρονόπουλου με παρτενέρ τον Ηλία Λογοθέτη. Η ίδια δήλωσε αργότερα σε συνέντευξή της ότι δεν ήταν ικανοποιημένη από την παράσταση εκείνη (είναι γνωστή βέβαια η σεμνότητά της και η αυτο-υπονομευτική της διάθεση), ωστόσο ο ρόλος αυτός σίγουρα της πήγαινε και νομίζω ότι το κοινό απόλαυσε και εκείνη την ερμηνεία της. Ένα άλλο στοιχείο που συνδέει εκείνη την παράσταση του '88 με τη Ρένα Βλαχοπούλου είναι η ηθοποιός που ερμήνευε τον ρόλο της κυρά-Μαριγώς και δεν ήταν άλλη από την Έλντα Πανοπούλου, που 5 χρόνια μετά επανέλαβε τον ρόλο αυτόν στο πλευρό της κουμπάρας της Ρένας Βλαχοπούλου, στο θέατρο "Μπροντγουαίη"! (Βέβαια στα 5 χρόνια που είχαν μεσολαβήσει, η Έλντα Πανοπούλου είχε πλέον "λυθεί" πολύ και είχε αναπτύξει τον δικό της χειμαρρώδη ερμηνευτικό κώδικα. Έτσι ενώ στην παράσταση του Βέμπο ήταν πιο "συγκρατημένη" και πιστή στο κείμενο του Ψαθά, στο "Μπροντγουαίη", συνεπικουρούμενη από τον αυτοσχεδιαστικό οίστρο της Ρένας, έδωσε μια πολύ διαφορετική ερμηνεία του ρόλου).

Η Άννα Παναγιωτοπούλου του χθες και του σήμερα στο συγκλονιστικό X-Σκηνής: Αυτά που κάψαν το σανίδι του Στ. Κραουνάκη τον Ιούνιο του 2008 στο Ηρώδειο.

Ας επιστρέψουμε όμως στην Άννα Παναγιωτοπούλου και στην εκπομπή που θα αφιερώσει στη Ρένα Βλαχοπούλου τη Δευτέρα (η μουσική επιμέλεια της εκπομπής είναι και πάλι του Σιδερή Πρίντεζη). Θεωρώ ιδιαίτερα σημαντικό όταν ηθοποιοί μιλούν για συναδέλφους/συναδέλφισσές τους--ειδικά όταν ηθοποιοί μιας νεότερης, "ψαγμένης", γενιάς αναφέρονται με αγάπη στην παλαιότερη, πιο "αυθόρμητη" γενιά--γιατί μπορούν να κατανοήσουν καλύτερα την ψυχολογία τους, την τέχνη τους και την τεχνική τους. Συνεπώς, αναμένω με ιδιαίτερο ενδιαφέρον και την εκπομπή της Άννας Παναγιωτοπούλου...


Η Άννα Παναγιωτοπούλου στο φινάλε του X-Σκηνής μαζί με τους/τις Μάρω Κοντού, Στ. Κραουνάκη, Ζ. Σαπουντζάκη, Ά. Καλουτά και Λ. Λαζόπουλο. Ακόμα θυμάμαι με πόσο σεβασμό η Άννα Παναγιωτοπούλου έσκυψε και φίλησε το χέρι της Άννας Καλουτά...

Πέντε χρόνια χωρίς τη Ρένα Βλαχοπούλου

Πριν από πέντε ακριβώς χρόνια, στις 29 Ιουλίου 2004, λίγες μέρες πριν την έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας επέλεξε να "φύγει" η Ρένα Βλαχοπούλου. Η ολυμπιονίκης της σκηνής και του κεφιού, είπαν τότε οι συνάδελφοί της και οι δημοσιογράφοι, η Ρένα μας, είπαν πολλές Ελληνίδες και πολλοί Έλληνες που συγκινήθηκαν στο άκουσμα της είδησης, η Ειρήνη μας, είπαν οι δικοί της άνθρωποι που βίωσαν το τέλος αυτής της τόσο σημαντικής καλλιτέχνιδας, ένα τέλος δύσκολο και θλιβερό, τόσο διαφορετικό από τα κεφάτα happy end των ταινιών της.

Η φίλη Χρονοστιβάδα μού μήνυσε ότι περιμένει ένα αφιέρωμα στη μνήμη της, από εκείνα που ετοιμάζω για άλλους απόντες και άλλες απούσες. Δεν ξέρω όμως αν μπορώ να ετοιμάσω ένα τέτοιο αφιέρωμα. Άλλωστε, το blog αυτό θυμάται κάθε μέρα τη Ρένα Βλαχοπούλου τιμώντας τη μνήμη της με κάθε δυνατή (ή και... αδύνατη!) ευκαιρία και αφορμή. Πέρα από το καθιερωμένο για τέτοιες στιγμές τραγούδι της "Το πρωτοβρόχι μου" (των Γεράσιμου Λαβράνου και Κώστα Πρετεντέρη) που άκουγα τέτοιες μέρες πριν από πέντε χρόνια και θα ακούσω και φέτος, σκέφτηκα να τιμήσω τη Ρένα μας με εικόνες από την καριέρα της και με τα λόγια ενός ξένου τραγουδιού που έγραψε ο Herbert Kretzmer με μουσική του Charles Aznavour και τραγούδησε ο Elvis Costello.

She may be the face I can't forget
a trace of pleasure or regret,
may be my treasure or the price I have to pay.
She may be the song that summer sings,
may be the chill that autumn brings,
may be a hundred different things within the measure of a day.

...
She may not be what she may seem inside her shell.

She who always seems so happy in a crowd,
whose eyes can be so private and so proud,
no one's allowed to see them when they cry.
She may be the love that cannot hope to last,
may come to me from shadows of the past
that I'll remember till the day I die.

...
Me, I'll take her laughter and her tears
and make them all my souvenirs...

Δεν γνωρίζω πόσοι/ες θα θυμηθούν φέτος την επέτειο του θανάτου της Ρένας Βλαχοπούλου, πέρα από τους δικούς της ανθρώπους που τέλεσαν ένα τρισάγιο στη μνήμη της τη Δευτέρα. Είμαι σίγουρος ότι θα τη θυμηθεί το Pathfinder club που είναι αφιερωμένο στη Ρένα και ελπίζω να τη θυμηθούν τα (οκτώ, αν δεν κάνω λάθος) groups του Facebook που είναι επίσης αφιερωμένα σ' εκείνη. Σας ενημερώνω επίσης ότι θα τη θυμηθεί η εκπομπή του Σιδερή Πρίντεζη Πάμε σαν άλλοτε, στο Δεύτερο Πρόγραμμα, το Σάββατο 1 Αυγούστου. Ο Σιδερής Πρίντεζης, τηρώντας την υπόσχεση που μας έδωσε όταν ολοκληρώθηκε η ζώνη 70 χρόνια ΕΡΑ, επανέρχεται με σπάνιες ηχογραφήσεις της Ρένας Βλαχοπούλου από τους ραδιοθαλάμους του παλιού ΕΙΡ. Προβλέπεται ότι θα είναι ένα ουσιαστικό αφιέρωμα στη μνήμη της μούσας μας και ανυπομονούμε για αυτό!

Αφιέρωμα στη Ρένα Βλαχοπούλου στο νέο τεύχος του περιοδικού "Όασις"

Από χτες βρίσκεται στα περίπτερα το τεύχος 10 (Ιουλίου-Αυγούστου) του περιοδικού Όασις. Το περιοδικό αυτό που έστησε ο Κώστας Μπαλαχούτης, ένας άνθρωπος παθιασμένος με το λαϊκό τραγούδι που μας έχει δώσει εξαιρετικά βιβλία στο παρελθόν (Τα μαγικά 45άρια και η εποχή τους, Λαϊκά Μονοπάτια, Γιώτα Λύδια: Η πιο μεγάλη ώρα είναι τώρα) γίνεται αυτές τις μέρες ενός έτους (το πρώτο του τεύχος κυκλοφόρησε πέρσι, στις 25 Ιουλίου). Σ' αυτόν τον πρώτο χρόνο της κυκλοφορίας του έχει αποδείξει, μέσα από επίκαιρα άρθρα, πολύτιμες μονογραφίες και ζουμερές συνεντεύξεις αλλά και απολαυστικά CD, την αγάπη του για το λαϊκό τραγούδι, την ιστορία του και τους/τις εκπροσώπους του--και όταν μιλάμε για λαϊκό τραγούδι δεν αναφερόμαστε απλώς στη στενή έννοια της λέξης "λαϊκό", δηλαδή του τραγουδιού που συνοδεύει το μπουζούκι, αλλά στην ουσιαστική έννοια της λέξης, στο τραγούδι που εξέφρασε πραγματικά τον λαό, είτε το έγραψε ο Αττίκ είτε το έγραψε ο Τσιτσάνης.

Στο καινούριο τεύχος ξεχωρίζουν οι συντεντεύξεις της Ελένης Βιτάλη στον Κώστα Μπαλαχούτη και του Μανώλη Μητσιά στην Αφροδίτη Παπακαλού (που συνοδεύονται από τις αναλυτικές δισκογραφίες τους που επιμελήθηκε ο Πέτρος Δραγουμάνος), ένα αφιέρωμα του Λευτέρη Παπαδόπουλου στην Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου και ένα αφιέρωμα του Δημήτρη Βάκη στον Γιώργο Φούντα (με ιδιαίτερη έμφαση στη συνύπαρξή του με τη Μελίνα Μερκούρη στη Στέλλα, στο Ποτέ την Κυριακή και στις Κάννες). Υπάρχουν ακόμα μια πολύ ενδιαφέρουσα έρευνα του Θανάση Γιωγλού σχετικά με τα 45άρια του Γιάννη Πάριου, ένα γλυκό αφιέρωμα της Αφροδίτης Παπακαλού στα θερινά σινεμά και τις μουσικές τους και ένα αφιέρωμα στον Φουσταλιέρη, τον ρεμπέτη της Κρήτης. Η πλούσια ύλη του τεύχους αυτού συμπληρώνεται από συνεντεύξεις του Μιχάλη Μπουρμπούλη, του Αγάθωνα, του Βαγγέλη Τρίγκα, του Παναγιώτη Στεργίου, του Στέλιου Θεοδωσίου, του Μιχάλη Χρυσοχοϊδη, του συγκροτήματος Λαβύρυθμος και των Αλέξανδρου Αρκαδόπουλου και Παναγιώτη Λάλεζα.


Η Ρένα Βλαχοπούλου και ο Γιάννης Σταματίου
(φωτογραφία από το αρχείο του Γιάννη Σταματίου)

Τέλος, το τεύχος αυτό φιλοξενεί ένα αφιέρωμά μου στη σχέση της Ρένας Βλαχοπούλου με το λαϊκό τραγούδι. Με αφορμή τη συμπλήρωση 5 χρόνων από τον θάνατο της Ρένας, το κείμενο παρουσιάζει μια αναδρομή στην καριέρα της αξέχαστης ηθοποιού και τραγουδίστριας δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στις "συναντήσεις" της με το αρχοντορεμπέτικο, το λαϊκό και το ελαφρολαϊκό τραγούδι στη δισκογραφία, το θέατρο και το σινεμά. Η συνεργασία μου αυτή με το περιοδικό είναι ένα ακόμα "προξενιό" του καλού φίλου Αντώνη Μποσκοϊτη-bosko, τον οποίο ευχαριστώ για άλλη μια φορά, όπως επίσης ευχαριστώ και τον Κώστα Μπαλαχούτη για τη φιλοξενία του.

Απόλυτα εναρμονισμένα με τα περιεχόμενα του τεύχους είναι τα CD που προσφέρει το περιοδικό. Στο πρώτο από αυτά ο Μανώλης Μητσιάς ερμηνεύει εξαιρετικά Τα ζεϊμπέκικα του Μίκη (το CD προλογίζει ο ίδιος ο Μίκης Θεοδωράκης). Το δεύτερο CD είναι μια συλλογή με τίτλο Τα μπουζούκια πάνε παραλία που περιλαμβάνει αγαπημένα λαϊκά τραγούδια που μιλούν για τη θάλασσα: τα θαλασσινά μεράκια, τη θαλασσινή αύρα, τους αποχαιρετισμούς και τα λιμάνια... Τέλος, ως μουσική υπόκρουση στο αφιέρωμα της Αφροδίτης Παπακαλού στα θερινά σινεμά (και κατ' επέκταση και στο αφιέρωμα στη Ρένα Βλαχοπούλου) προσφέρεται το CD Τα λαϊκά του σινεμά που περιέχει πρώτες και δεύτερες εκτελέσεις αγαπημένων λαϊκών τραγουδιών που πρωτοακούστηκαν σε ελληνικές ταινίες.

Περισσότερα για το περιοδικό Όασις, τα προηγούμενα τεύχη του και τα CD που έχει προσφέρει μπορείτε να διαβάσετε στην ιστοσελίδα http://www.oasis-magazine.gr που λειτουργεί εδώ και λίγο καιρό με υποδειγματική δομή και οργάνωση. Στην ιστοσελίδα θα βρείτε ακόμα σύνδεσμο για να ακούσετε ζωντανά το πρόγραμμα του ραδιοφωνικού σταθμού Όασις 88.

Θέλω, τέλος, να προσθέσω ότι στην τελευταία σελίδα του περιοδικού, στη στήλη "Παρελκόμενα" του λαϊκού, διάβασα κάτι που με χαροποίησε ιδιαίτερα: κυκλοφορούν σε επιμέλεια του Κώστα Ματσούκα και του Κώστα Διαμαντή οι κατάλογοι δισκογραφίας 45 στροφών και EPs των εταιριών Minos, Columbia, His Master's Voice, Odeon και Parlophone, δηλαδή των μεγαλύτερων εταιριών δίσκων της δεκαετίας του '60 και του '70.


Η εργασία αυτή συμπληρώνει την πολύτιμη έκδοση του Διονύση Μανιάτη Η εκ περάτων δισκογραφία γραμμοφώνου. Είχα διαβάσει πριν από λίγους μήνες στη στήλη του Βασίλη Αγγελικόπουλου στην Καθημερινή ότι ο Διονύσης Μανιάτης έχει ήδη ετοιμάσει και τον κατάλογο δισκογραφίας των 45 στροφών αλλά δεν βρίσκει χρηματοδότη για να τον εκδώσει (οι εκκλήσεις του στο ΥΠΕΠΘ προφανώς δεν βρήκαν ανταπόκριση...). Ελπίζω και ο Δ. Μανιάτης να καταφέρει να εκδώσει τον κατάλογό του αλλά και οι Κώστας Ματσούκας-Κώστας Διαμαντής να συνεχίσουν με την καταγραφή των δίσκων των υπόλοιπων εταιριών, αρχίζοντας από τη Philips στην οποία ανήκουν κάποιοι από τους δίσκους της Ρένας Βλαχοπούλου. Ήδη, όπως βλέπω στο Όασις, στο εξώφυλλο του καταλόγου της Odeon υπάρχουν δυο εξώφυλλα δίσκων 45 στροφών της Ρένας (συμπτωματικά, το ένα από τα δύο είναι το EP με τα τραγούδια από την ταινία Κάτι να καίει και έχει τη φωτογραφία της Ρένας Βλαχοπούλου με το μπουζούκι, που συνοδεύει το αφιέρωμα του περιοδικού).

Κλείνοντας, θέλω να θυμίσω ότι σαν σήμερα πριν από 69 χρόνια, στις 18 Ιουλίου 1940, η Ρένα Βλαχοπούλου πραγματοποίησε την πρώτη της εμφάνιση "προ του αθηναϊκού κοινού" στο κοσμικό κέντρο Αρζεντίνα, στο Καλαμάκι... Περισσότερα για το αθηναϊκό ντεμπούτο της Ρένας μπορείτε να βρείτε εδώ, στη σχετική περσινή ανάρτηση...

Γάμοι, βαφτίσια, κουμπαριές...

Το καλοκαίρι είναι ιδανική εποχή για γάμους και βαφτίσια... Με αφορμή έναν γάμο, μια βάφτιση και μια κουμπαριά της σημερινής μέρας, ανέτρεξα στο αρχείο μου και "αλίευσα" χαριτωμένα στιγμιότυπα με τη Ρένα Βλαχοπούλου... νύφη, κουμπάρα και νονά!

Η Ρένα Βλαχοπούλου παντρεύτηκε τρεις φορές. Στάθηκε τυχερή στον τρίτο της γάμο, με τον επιχειρηματία Γιώργο Λαφαζάνη, έναν γοητευτικό και πνευματώδη επιχειρηματία που τη λάτρεψε και έζησαν μαζί 39 ολόκληρα χρόνια. Του στέλνουμε σήμερα την αγάπη μας και τον σεβασμό μας και του ευχόμαστε να είναι καλά. Στις περισσότερες ταινίες της η Ρένα Βλαχοπούλου έβρισκε (στο τέλος συνήθως...) το ταίρι της, αλλά σε πέντε μόνο από αυτές τη βλέπουμε στην τελετή του γάμου της (ή λίγο πριν ή λίγο μετά). Στο Μερικοί το προτιμούν κρύο παντρεύεται τον Γιάννη Βογιατζή, στη Βουλευτίνα παντρεύεται τον Σταύρο Ξενίδη, στην Παριζιάνα παντρεύεται τον Δημήτρη Καλλιβωκά, στην Κόμησσα της Κέρκυρας παντρεύεται τον Αλέκο Αλεξανδράκη στο Ποντικονήσι (αλλά δεν φοράει νυφικό!) και στη βιντεοταινία Είσαι το λαχείο μου! παντρεύεται τον Κώστα Παληό με πολιτικό γάμο. Η Ρένα Βλαχοπούλου και ο Γιάννης Βογιατζής στον "γάμο" τους στην ταινία του Γιάννη Δαλιανίδη Μερικοί το προτιμούν κρύο (1962-63). Η Ρένα Βλαχοπούλου και ο Αλέκος Αλεξανδράκης στον "γάμο" τους στο Ποντικονήσι. Από την ταινία του Αλέκου Σακελλάριου Η κόμησσα της Κέρκυρας (1971-72) Καθώς ήταν ιδιαίτερα δημοφιλής στον χώρο του θεάματος αλλά και στους συμπατριώτες/στις συμπατριώτισσές της, η Ρένα Βλαχοπούλου έγινε πάρα πολλές φορές κουμπάρα σε γάμους, θρησκευτικούς και πολιτικούς, και φυσικά νονά. Είναι μάλλον δύσκολο να απαριθμήσουμε τα ονόματα όσων πάντρεψε και βάφτισε. Θα αναφέρουμε ότι, μεταξύ άλλων, βάφτισε την κόρη του αδελφού της, του Σπύρου Βλαχόπουλου, στην οποία έδωσε το όνομά της, Ειρήνη. Ειδικά τα τελευταία 20 χρόνια της... κουμπαρικής της δράσης, οι τελετές καλύπτονταν φυσικά από τους φωτορεπόρτερ και έτσι οι κουμπαριές της Ρένας γίνονταν θέμα στις κοσμικές σελίδες εφημερίδων και περιοδικών. Μια από τις τελευταίες κουμπαριές της, τον Νοέμβριο του 1992, παρουσιάστηκε στον Τύπο ως αρκετά επεισοδιακή: η κουμπάρα Ρένα Βλαχοπούλου ξέχασε να φέρει τις λαμπάδες και τα στέφανα για τον γάμο της Έλντας Πανοπούλου... "Η αφηρημένη/ξεχασιάρα κουμπάρα" ήταν ο τίτλος που μπήκε σε όλα σχεδόν τα έντυπα (αν και τελικά αυτό που συνέβη ήταν απλώς μια λάθος συνεννόηση με το κατάστημα που θα έφερνε τα στέφανα και τις λαμπάδες). Η Έλντα Πανοπούλου παντρεύτηκε τελικά με τα στέφανα που είχε η Εκκλησία. Ευτυχώς που κάποιες νύφες αποφασίζουν να παντρευτούν με τα στέφανα της μητέρας τους ή της γιαγιάς τους και έτσι απαλλάσσουν τους κουμπάρους και τις κουμπάρες τους από αυτή την έννοια! Έτσι, είτε μόνη της είτε παρέα με άλλους/ες συναδέλφους της η Ρένα Βλαχοπούλου απέκτησε αρκετά πνευματικά παιδιά που ελπίζουμε να κληρονόμησαν από την πνευματική τους μητέρα το κέφι, την αισιοδοξία, την αγάπη για τη ζωή και τους ανθρώπους και, γιατί όχι, και κάποια από τα τόσα ταλέντα της... Δεξιά τη βλέπουμε στη βάφτιση της κόρης των ηθοποιών Βίλμας Τσακίρη και Γιάννη Ευαγγελίδη, τον Απρίλιο του 1974. Η Ρένα Βλαχοπούλου και η Μάρθα Καραγιάννη βαφτίζουν τον γιο του θεατρικού επιχειρηματία Μάρκου Τάγαρη και της ηθοποιού Ελεάνας Μίχα τον Ιούλιο του 1993. Η Ρένα ήταν η κουμπάρα του ζεύγους και στον πολιτικό τους γάμο. Κλείνω αυτή την ανάρτηση με πολλές ευχές για τη Σίσσυ, τον Σπύρο και τον Λαζαράκο τους: να ζήσουνε! Και η Αφροδίτη... πάντα άξια! Ακούμε φυσικά τη Ρένα Βλαχοπούλου μαζί με τον Σταύρο Ξενίδη, να τραγουδούν στο γλέντι του κινηματογραφικού τους γάμου: "Να ζήσουμε, να ζήσουμε, μαζί να ευτυχήσουμε!" (μουσική: Γιώργος Μουζάκης, στίχοι: Λάκης Μιχαηλίδης, από την ταινία του Κώστα Καραγιάννη Η Βουλευτίνα).

Σπύρος Καλογήρου και Άννα Παϊταζή

Μέσα σε μια εβδομάδα «έφυγαν» δυο αγαπημένα πρόσωπα του θεάτρου, του κινηματογράφου και της τηλεόρασης. Ο Σπύρος Καλογήρου και η Άννα Παϊταζή, δυο ηθοποιοί που έμειναν στη μνήμη μας κυρίως σε «δεύτερους» ρόλους τους οποίους όμως έκαναν πρωταγωνιστικούς με το ταλέντο τους και την εκλεκτή τους παρουσία.

Σπύρος Καλογήρου

Ο Σπύρος Καλογήρου πέθανε το Σάββατο 27 Ιουνίου σε ηλικία 87 ετών. Έμεινε στη μνήμη μας κυρίως ως ένας από τους «κακούς» του ελληνικού σινεμά, αλλά στην πραγματικότητα (και όπως συνέβαινε και στην περίπτωση άλλων «κακών», πχ. του Αρτέμη Μάτσα) ήταν ένας γλυκύτατος και καλοσυνάτος άνθρωπος. Σπούδασε στη Δραματική Σχολή του Ελληνικού Ωδείου και πρωτοεμφανίστηκε στο θέατρο το 1955. Συνεργάστηκε με σημαντικούς θιάσους (Αδαμάντιου Λεμού, Μιράντας Μυράτ, Μάνου Κρατάκη, «Πειραϊκό θέατρο» Ροντήρη) μέχρι την ένταξή του, το 1960, στο «Θέατρο Τέχνης» του Κάρολου Κουν, με το οποίο συνεργάστηκε για πολλά χρόνια, πρωταγωνιστώντας σε αρχαίες κωμωδίες, τραγωδίες αλλά και έργα του σύγχρονου ρεπερτορίου. Μετά το «Θέατρο Τέχνης» δούλεψε και πάλι κοντά σε μεγάλα ονόματα (Αλέξης Μινωτής, Αλέξης Σολομός, Έλλη Λαμπέτη, Κατερίνα). Τα τελευταία χρόνια συνεργάστηκε κυρίως με θιάσους κωμωδίας και επιθεώρησης.

Η εικόνα του Σπύρου Καλογήρου μένει έντονα στη μνήμη μας χάρη στις δεκάδες ταινίες, τηλεοπτικές σειρές και βιντεοταινίες στις οποίες εμφανίστηκε από το 1955 μέχρι και το 2003. Μπορεί να καθιερώθηκε ως «κακός» (κυρίως σε κοινωνικά δράματα αλλά και σε κάποιες κωμωδίες), ωστόσο είχε μια πλατιά γκάμα που έφτανε από τον καλοκάγαθο νησιώτη στη Μανταλένα μέχρι τον αυστηρό θείο στον Κατεργάρη. Η τελευταία του κινηματογραφική εμφάνιση πραγματοποιήθηκε στην ταινία του Νίκου Περάκη Η Λίζα και όλοι οι άλλοι.

Ο Σπύρος Καλογήρου και η Ρένα Βλαχοπούλου δεν συνεργάστηκαν ποτέ, ωστόσο η Ρένα «συναντήθηκε» δυο φορές με τη λατρεμένη σύζυγο του Καλογήρου, τη γλυκύτατη ηθοποιό Ευαγγελία Σαμιωτάκη: σε έναν από τους κλασικούς γυναικοκαβγάδες της Παριζιάνας του Γιάννη Δαλιανίδη και της Φίνος Φιλμ το 1969 αλλά και στην πρώτη τηλεοπτική σειρά της Ρένας, την αδικοχαμένη Μια Αθηναία στην Αθήνα του Αλέκου Σακελλάριου το 1976.

Ο Σπύρος Καλογήρου και η Ευαγγελία Σαμιωτάκη γνωρίστηκαν το 1952 και παρέμειναν μαζί ως το τέλος. Απέκτησαν ένα γιο. Ήταν από τις σπάνιες περιπτώσεις θεατρικών ζευγαριών που έμειναν τόσα πολλά χρόνια μαζί και, σε κάθε ευκαιρία, δήλωναν την αγάπη τους ο ένας για τον άλλο, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, μέσα από τηλεοπτικές εκπομπές, στις οποίες ο Σπύρος Καλογήρου δεν έχανε την ευκαιρία να απαγγέλει τρυφερά ποιήματα που έγραφε για εκείνη. Το ζευγάρι Καλογήρου-Σαμιωτάκη συγκρότησε προσωπικούς θιάσους τη δεκαετία του ’80 και περιόδευσε σε όλη την Ελλάδα. Μια από τις παραστάσεις τους είναι μια από τις πρώτες θεατρικές μου αναμνήσεις στο κινηματοθέατρο «Κεντρικόν» της Ηράκλειας Σερρών...

Άννα Παϊταζή

Στο ίδιο κινηματοθέατρο, λίγα χρόνια πριν, είχε εμφανιστεί η Άννα Παϊταζή επικεφαλής του θιάσου του Λούνα Παρκ. Στα μέσα της δεκαετίας του ’70, η Άννα Παϊταζή, που πέθανε σε ηλικία 86 χρόνων την Πέμπτη 2 Ιουλίου, ήταν μια από τις δημοφιλέστερες ελληνίδες ηθοποιούς χάρη στην τηλεοπτική σειρά του Γιάννη Δανιαλίδη Λούνα Παρκ, που άρχισε να προβάλλεται το 1974 και κράτησε επτά ολόκληρα χρόνια ως το 1981. Ο βασικός πρωταγωνιστής της σειράς ήταν ο έξοχος Διονύσης Παπαγιαννόπουλος, που χάρη στον ρόλο του «Κυρ-Γιώργη» καθιερώθηκε, μετά από πολλά χρόνια παρουσίας στο θέατρο και το σινεμά, ως ο απόλυτος πρωταγωνιστής. Στο πλάι του, η «κυρία Ουρανία» γνώρισε αντίστοιχη επιτυχία, τόση που όταν ο Παπαγιαννόπουλος δεν μπόρεσε να συμμετάσχει στην περιοδεία του θεατρικού Λούνα Παρκ, ηγήθηκε εκείνη του θιάσου (στον οποίο συμμετείχαν κι άλλοι/ες ηθοποιοί της σειράς) και γνώρισε τεράστια επιτυχία σε όλη την Ελλάδα.

Ωστόσο, η Άννα Παϊταζή δεν ήταν μόνο η «κυρία Ουρανία» του Λούνα Παρκ. Το βιογραφικό της σημείωμα που παρουσιάζει ο Θόδωρος Έξαρχος στο πολύτιμο έργο του Έλληνες Ηθοποιοί: Αναζητώντας τις ρίζες περιέχει εντυπωσιακές σπουδές (Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, Δραματική Σχολή Ωδείου Αθηνών, Δραματική Σχολή Εθνικού Θεάτρου, Conservatoire του Παρισιού) και συνεργασίες («Θέατρο Τέχνης» Κάρολου Κουν, Εθνικό Θέατρο, Κατερίνα, Κώστας Μουσούρης, Γιώργος Παππάς-Έλλη Λαμπέτη-Δημήτρης Χορν, Ελένη Χατζηαργύρη, Λάμπρος Κωνσταντάρας, Αλέκος Αλεξανδράκης-Αλίκη Γεωργούλη, Αλίκη Βουγιουκλάκη, Έλσα Βεργή κ.ά.) σε πολλά έργα του παγκόσμιου ρεπερτορίου.

Στον κινηματογράφο πρωτοεμφανίστηκε το 1950, ωστόσο στα χρόνια του ’60, χάρη στη Φίνος Φιλμ και τον Γιάννη Δαλιανίδη κυρίως, διαμορφώθηκε η κινηματογραφική της περσόνα: μητέρα αστικών ή μικροαστικών οικογενειών, άλλοτε αυστηρή κι άλλοτε καλοσυνάτη, άλλοτε πανούργα και άλλοτε αφελής. Ο Δαλιανίδης της έδωσε και τη μεγάλη τηλεοπτική επιτυχία του Λούνα Παρκ, ωστόσο πριν από αυτό η Άννα Παϊταζή έγραψε ιστορία στα πρώτα χρόνια της ελληνικής τηλεόρασης ως η «Μαντάμ Σουσού» στην πρώτη τηλεοπτική μεταφορά του έργου του Δημήτρη Ψαθά, το 1971 (αυτή η τηλεοπτική της ερμηνεία δυστυχώς δεν έχει σωθεί, υπάρχει όμως μια ραδιοφωνική ηχογράφηση της Μαντάμ Σουσούς που μας δίνει μια «ηχητική» εικόνα της εξαιρετικής της ερμηνείας).

Η Άννα Παϊταζή και η Ρένα Βλαχοπούλου συναντήθηκαν στο θέατρο «Βέμπο» τη χειμερινή περίοδο 1976-77, στην επιθεώρηση Ευτυχέστα κι άστα των Κώστα Νικολαϊδη και Πυθαγόρα, με μουσική του Ζακ Ιακωβίδη. Ένας μεγάλος θίασος με επικεφαλής τους Ρένα Βλαχοπούλου, Χρόνη Εξαρχάκο, Γιάννη Βογιατζή, Βασίλη Τσιβιλίκα, Νίκο Τσούκα, Ντάνο Λυγίζο, Άννα Παϊταζή, Μεταξόπουλο-Φοντάνα και... τον Γιάνη Πάριο, που παρουσίαζε ενα ημίωρο τραγουδιστικό πρόγραμμα στο δεύτερο μέρος του έργου (και στο οποίο συμμετείχε και η Ρένα).

Ήταν η πρώτη από τις λιγοστές εμφανίσεις της Άννας Παϊταζή στην επιθεώρηση και το γεγονός αυτό σχολιάζεται, με χαριτωμένο τρόπο, στο πρόγραμμα, στη σελίδα της διανομής του έργου.

Στα χρόνια του ’80 η Άννα Παϊταζή επέστρεψε στο Εθνικό Θέατρο, στο σημαντικό ρεπερτόριο για το οποίο την είχαν εφοδιάσει οι σπουδές της ενώ συνέχιζε, μέχρι πριν από λίγα χρόνια, να χαρίζει την υπέροχη παρουσία της σε κάποιες ταινίες (πιο πρόσφατη το R20) και τηλεοπτικές σειρές (τελευταία της εμφάνιση στις Επτά Θανάσιμες Πεθερές ως πολίτισσα θεία της πολίτισσας πεθεράς Μπέτυς Βαλάση...). Έδινε πού και πού και κάποιες συντεντεύξεις σε τηλεοπτικές εκπομπές: τη θυμάμαι, πριν από 6-7 χρόνια, να μιλάει για τη ζωή και την καριέρα της στον Φώτη Σεργουλόπουλο και τη Μαρία Μπακοδήμου στο πρωινό Σαν στο σπίτι σας. Στον λόγο της φαινόταν η καλλιέργειά της, η αξιοπρέπειά της και η αγάπη της για τη δουλειά της και τους ανθρώπους...

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Καλός φίλος με ρώτησε γιατί γράφω "Άννα Παϊταζή" και όχι "Άννα Παϊτατζή", όπως γράφουν οι περισσότερες εφημερίδες και ιστοσελίδες. Δίχως να έχω κάνει εξονυχιστική έρενα βέβαια, προτίμησα το "Παϊταζή" γιατί έτσι εμφανίζεται το όνομα στο αξιόπιστο λεξικό ηθοποιών του Θόδωρου Έξαρχου (όπου αναφέρεται και το αληθινό της επώνυμο, "Παϊταζόγλου"), στην ιστοσελίδα www.imdb.com και στις πηγές που παρουσιάζω εγώ, δηλαδή το πρόγραμμα της παράστασης του θεάτρου "Βέμπο" (όπου, υποθέτω, το όνομα γράφτηκε έτσι με την έγκριση της ίδιας) και οι διαφημίσεις της παράστασης από τις εφημερίδες της εποχής.