Σαν σήμερα το 1941: Συναυλία τραγουδιών του Κώστα Κοφινιώτη

Στις 9 Νοεμβρίου 1941 η Ρένα Βλαχοπούλου συμμετείχε στην πρωινή συναυλία τραγουδιών του Κώστα Κοφινιώτη που δόθηκε στο θέατρο Κοτοπούλη (Ρεξ). Χάρη στο μπλογκ Tinos on the run-Περίπατοι στο νησί που χάνεται έχουμε στη διάθεσή μας το έντυπο πρόγραμμα της συναυλίας (καθώς και κάποια ακόμα κατοχικά ντοκουμέντα, μαζί με ένα γλυκό κείμενο που περιλαμβάνει ιδιαίτερη αναφορα στη Ρένα):

Το εξώφυλλο του λιτού (λόγω Κατοχής) προγράμματος
της συναυλίας της 9ης Νοεμβρίου 1941
από το μπλογκ Tinos on the run-Περίπατοι στο νησί που χάνεται 

Οι συναυλίες τραγουδιών ήταν μια κατοχική μόδα που είχε ξεκινήσει από τον στιχουργό Κώστα Κοφινιώτη έναν μήνα νωρίτερα. Ο Κοφινιώτης διοργάνωσε την πρώτη συναυλία τραγουδιών του στο θέατρο Μοντιάλ, στις 5 Οκτωβρίου του 1941--πριν δηλαδή ο πρώτος κατοχικός χειμώνας και ο λιμός δείξουν τα δόντια τους (είχε βέβαια αρχίσει να παρατηρείται ήδη η έλλειψη τροφίμων και το φαινόμενο της μαύρης αγοράς). Οι συναυλίες αυτές ήταν στην ουσία μια διαφορετική εκδοχή των τιμητικών παραστάσεων, που μας έχουν απασχολήσει ξανά, αλλά επειδή ο τιμώμενος δεν ήταν ηθοποιός ή τραγουδιστής που εμφανιζόταν επί σκηνής (ή έστω μουσικός που εμφανιζόταν στο πόντιουμ της ορχήστρας) αλλά στιχουργός, προτιμήθηκε ενδεχομένως ο όρος "συναυλία τραγουδιών". Στη διαφήμιση του Οκτωβρίου του 1941 βλέπουμε ότι το μεγαλύτερο όνομα είναι φυσικά αυτό του Αττίκ που επωμίζεται την ευθύνη της παρουσίασης αλλά και της καλλιτεχνικής διεύθυνσης του προγράμματος.

Η διαφήμιση της πρώτης συναυλίας
από τη Βραδυνή

Πολλά τα ονόματα που συμμετείχαν σ' εκείνη την πρώτη συναυλία: μεγάλα ονόματα του τραγουδιού (Δανάη, Κάκια Μένδρη, Αγγέλα Λυκιαρδοπούλου, Χρυσούλα Στίνη) αλλά και ανερχόμενα αστέρια (Ρένα Βλαχοπούλου, Μπελίνι (άγνωστο αν πρόκειται μόνο για τη Νάντια ή και για τις δυο αδελφές--που στη διάρκεια του ελληνοϊταλικού πολέμου είχαν "αρνηθεί" το ψευδώνυμό τους λόγω της ιταλικής χροιάς του και εμφανίζονταν ως αδελφές Παναγοπούλου...), το παιδί θαύμα Νινή Ζαχά, δημοφιλή Τρίο (Βάμπαρη, Μουτσάτσος, Μόλλυ), αστέρια του χορού (Μπέλλα Σμάρω), ηθοποιοί (Κούλα Γκιουζέππε, Βασίλης Μεσολογγίτης, Έυάγγελος Ανουσάκης--πατέρας της Ελένης--, Μητσάρας και ο περίφημος μίμος Ζαζάς), κονφερανσιέ και ποιητές-στιχουργοί (Ίκαρος, Γιώργος Οικονομίδης, Βάσος Σεϊτανίδης) και μαέστροι (Γιάννης Βέλλας, Γιώργος Μυρογιάννης). Φαίνεται πως η μεγάλη επιτυχία αυτού του μουσικού πρωινού έδωσε στον Κοφινιώτη την ιδέα να το επαναλάβει έναν μήνα αργότερα στο θέατρο Κοτοπούλη. Το πρόγραμμα μας αποκαλύπτει και πάλι το πλήθος των μεγάλων και μικρότερων ονομάτων που συμμετείχε:

Αλφαβητικά φυσικά τα μεγάλα και μικρότερα ονόματα
που συμμετείχαν στη συναυλία της 9ης Νοεμβρίου 1941,
με αποτέλεσμα το όνομα της Ρένας Βλαχοπούλου να βρίσκεται πρώτο! 
Φωτογραφία από το μπλογκ Tinos on the run-Περίπατοι στο νησί που χάνεται

"Νέες αφίξεις" η Σωτηρία Ιατρίδου, η Λίντα Άλμα, η Καίτη Ντιριντάουα, ο Ορέστης Λάσκος, η Καίτη Παρίτση, ο Νίκος Σταυρίδης, η Ξένη Δράμαλη, η Ρένα Κοτοπούλου και τόσοι άλλοι και τόσες άλλες... Το πρόγραμμα μάς θυμίζει επίσης κάποια από τα τραγούδια του Κοφινιώτη που θα ακουστούν στη συναυλία: "Του Γιάννου η φλογέρα", "Μη μου θυμίζεις", "Κλαις", "Έχασα τα μάτια που αγαπούσα", "Κάποτε κλάψαμε κι οι δυο", "Τι κι αν κλαις κι αν πονάς", "Βενετσάνα"... Βέβαια υπάρχει η σημείωση ότι ο Αττίκ (και πάλι κονφερανσιέ και καλλιτεχνικός διευθυντής) θα ερμηνεύσει τα τραγούδια του.

Η διαφήμιση της δεύτερης συναυλίας
από τη Βραδυνή

Η ιδέα του Κώστα Κοφινιώτη βρήκε σύντομα μιμητές, καθώς και άλλοι στιχουργοί άρχισαν να διοργανώνουν αντίστοιχα μουσικά πρωινά (θα μας απασχολήσουν και σε άλλα "Σαν σήμερα") που φαίνεται πως αποτελούσαν βασικό έσοδο για τους στιχουργούς στα δύσκολα χρόνια της Κατοχής (άλλωστε δίσκοι δεν γυρίζονταν πλέον και φαντάζομαι η είσπραξη των πνευματικών δικαιωμάτων που θα ήταν ήδη ένα θολό τοπίο, θα θόλωσε ακόμα περισσότερο...). Ωστόσο, η πλειοψηφία των πρωινών "συναυλιών τραγουδιών" που διοργανώθηκαν ήταν του Κόστα Κοφινιώτη. Με αποτέλεσμα, δυο χρόνια αργότερα η εφημερίδα Καλλιτεχνικός Κόσμος να εξαπολύσει ένα από τα γνωστά βέλη της, τα ποτισμένα με βιτριολικό χιούμορ:

ΑΙ ΣΥΝΑΥΛΙΑΙ ΤΟΥ κ. Κ. ΚΟΦΙΝΙΩΤΗ

Εδημοσιεύθη η απόφασις διά της οποίας άπασαι οι συναυλίαι Αθηνών, Πειραιώς και περιχώρων παραχωρούνται με αποκλειστικότητα εκμεταλλεύσεως εις τον κ. Κώσταν Κοφινιώτην, συναυλιοποιόν. 

Συντάκτης μας ερωτήσας τον εν λόγω συναυλιοκατασκευαστήν σχετικώς, ηναγκάσθη να δεχθή παρ' αυτού τριάκοντα εισιτήρια προς διάθεσιν.

Καλλιτεχνικός Κόσμος, 18-12-1943

Φωτογραφία από το βιβλίο του Κ. Κοφινιώτη
Η καρδιά της μάνας, όπως αναδημοσιεύτηκε στο ιστολόγιο
Πίκινος-Με μεράκι για το ρεμπέτικο τραγούδι
http://pikinos.blogspot.com/2013/12/blog-post_1.html