Δευτέρα 18 Αυγούστου 2008

Το "Τρίτο Στεφάνι" του Κώστα Ταχτσή στο Τρίτο Πρόγραμμα...


Ένα πολύ ευχάριστο νέο έμαθα από τον συν-blogger μάκη σήμερα το πρωί. Όπως ανακοινώθηκε στο E-TETRADIO, το blog της στήλης "Τετράδιο" της Ελευθεροτυπίας, το Τρίτο Πρόγραμμα της ΕΡΑ, και συγκεκριμένα η εκπομπή Θεατρικές Ερμηνείες της Αιμιλίας Κτενά θα μεταδίδει από τη Δευτέρα 25 Αυγούστου τη ραδιοφωνική προσαρμογή του γνωστού μυθιστορήματος του Κώστα Ταχτή Το τρίτο στεφάνι, στην οποία συμμετέχει η Ρένα Βλαχοπούλου.

Πρόκειται για μια ηχογράφηση που έγινε στο Τρίτο Πρόγραμμα το 1978, όταν δηλαδή ήταν διευθυντής του ο Μάνος Χατζιδάκις. Η Σμάρω Στεφανίδου ερμήνευσε τον ρόλο της Εκάβης και η Ρένα Βλαχοπούλου τον ρόλο της Νίνας. Η διασκευή και η σκηνοθεσία ήταν του Γιώργου Παυριανού.

Έχω μεγάλη περιέργεια να ακούσω τη Ρένα Βλαχοπούλου σ' αυτή την εκπομπή γιατί, για να είμαι ειλικρινής, δεν μπορώ να φανταστώ πώς τα κατάφερε. Δεν μπορώ, δηλαδή, να τη φανταστώ να διαβάζει ένα κείμενο μπροστά στο μικρόφωνο του ραδιοφώνου. Ήταν συνήθως "ατίθαση" στη σκηνή και δεν πειθαρχούσε εύκολα σε κείμενα, και η ανάγνωση/ερμηνεία ενός ρόλου (και μάλιστα ενός τόσο πυκνού κειμένου όπως είναι το Τρίτο στεφάνι) σ΄αυτές τις συνθήκες δεν ήταν κάτι που της ταίριαζε ιδιαίτερα.

Επιπλέον, υπάρχει ένα ντοκουμέντο που δείχνει ότι ο ίδιος ο Ταχτσής μάλλον δεν ήταν πολύ ευχαριστημένος από το αποτέλεσμα ή, τουλάχιστον, από την παρουσία της Βλαχοπούλου. Στο βιβλίο Συγγνώμην, εσείς δεν είσθε ο κύριος Ταχτσής; που επιμελήθηκαν ο Θανάσης Θ. Νιάρχος και ο Κώστας Σταμάτης για τις εκδόσεις Πατάκη το 1993, υπάρχει η παρακάτω φωτογραφία από τις πρόβες καθώς και ένα ιδιόχειρο σχόλιο του Κώστα Ταχτσή:





"Εκτρωματική", λοιπόν, η Γεωργία Βασιλειάδου και γι' αυτό ο ρόλος της Εκάβης δόθηκε στη Σμάρω Στεφανίδου. "Ηλιθία" όμως κι η Ρένα Βλαχοπούλου που "έμεινε δυστυχώς"... Ο Ταχτσής ήταν ιδιόρρυθμος άνθρωπος αλλά, πέρα από αυτό, σαν δημιουργός είχε σίγουρα δικαίωμα να εφράσει τη γνώμη του.

Ίσως η αμεσότητα και η επιθεωρησιακότητα του λόγου του Ταχτσή (πχ διαβάστε εδώ ένα σχετικό κείμενο που έγραψε ο Θεόδωρος Γρηγοριάδης) ή ο μικροαστικός χαρακτήρας των ηρωίδων του να οδήγησαν τον Γιώργο Παυριανό στην επιλογή λαϊκών ηθοποιών όπως ήταν η Βλαχοπούλου και η Βασιλειάδου για αυτούς τους ρόλους (ας θυμηθούμε επίσης ότι το Τρίτο στεφάνι μεταφέρθηκε το 1995 και στην τηλεόραση, με αμφιλεγόμενα αποτελέσματα, από τον Γιάννη Δαλιανίδη έναν σκηνοθέτη που συνδέθηκε άρρηκτα με το μικροαστικό στοιχείο και που, άλλωστε, διαμόρφωσε ως ένα βαθμό και την κινηματογραφική περσόνα της Βλαχοπούλου). Μένει να ακούσουμε κι εμείς αυτή την εκδοχή του Τρίτου στεφανιού, για να κρίνουμε... Από την ερχόμενη Δευτέρα, 25 Αυγούστου, λοιπόν, στις 5 το απόγευμα, συντονιστείτε στο Τρίτο Πρόγραμμα.

7 σχόλια:

  1. Πράγματι, ο Ταχτσής ήταν ένας ιδιαίτερος και εκκεντρικός άνθρωπος. Αυτή την άρνηση που βγάζει στο χειρόγραφο κείμενο για τη Βασιλειάδου και τη Βλαχοπούλου, την εισέπραττε καθημερινά ο ίδιος από το λογοτεχνικό -για να μη σου πω, το καλλιτεχνικό γενικώς- κατεστημένο της εποχής του. Θρυλικοί οι καυγάδες του στο κέντρο της Αθήνας με τον ποιητή Τάσο Λειβαδίτη, που όποτε τον έβλεπε τού πετούσε οτιδήποτε υπήρχε μπροστά του! Εξαιρετικό ως μελέτη και το κείμενο του Θεόδωρου Γρηγοριάδη που έβαλες σε link!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ε, καλά, μπορεί να είχε και δίκιο και να μην ήταν καλές! Θα ακούσουμε την εκπομπή και θα κρίνουμε (τη Βλαχοπούλου, για τη Βασιλειάδου δεν μπορούμε να 'χουμε γνώμη)...
    Και ο Γρηγοριάδης είναι πολύ ενδιαφέρουσα περίπτωση στη σύγχρονη πεζογραφία. Η πρόσφατη συλλογή διηγημάτων του, οι "Χάρτες", μου άρεσε πολύ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Ό,τι και να ήταν, δε δικαιολογείται το μπινελίκι που τους σέρνει! Δε λέμε, οριακό έργο το "Τρίτο Στεφάνι", αλλά σα να τον είχε πάρει λίγο ψηλά τον αμανέ τότε ο φίλτατος Ταχτσής. Δηλαδή που να ζούσε και να μάθαινε ό,τι τον κάνει σήριαλ ο Δαλιανίδης...μπουνιές θα παίζανε!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. πολύ χάρηκα που το βρήκα αυτό βλογκ. εξαιρετικαμαν ιδέα. τώρα δουλεύω και απλώς το είδα, θα το ξεκοκαλίσω αργότερα!
    H Ρενα Βλαχοπουλου ήταν όπως και αρκετοι της εποχής της ³³άτυχη‘‘ γιατί αν ζούσε στην Ιταλία ή την Αμερική θα ήταν μεγάλη ντίβα.
    καλημέρα
    ;)
    www.u-hoo.gr/gianniskafatos

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. bosko,
    μόνο μπουνιές; Φόνο θα είχαμε...

    giannis kafatos,
    καλώς ήρθες! Ελπίζω να περάσεις καλά στις επόμενες επισκέψεις σου εδώ. Λίγο η "ατυχία" που λες, λίγο οι "ατυχείς" της επιλογές, η Βλαχοπούλου θα μπορούσε να μας έχει αφήσει πολλά ακόμα σπουδαία πράγματα. Καλησπέρα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Καλως σε βρηκα υπέροχη πληροφορία και εντελως ...συλλεκτική για τους ενδιαφερομενους!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Καλώς ήρθες. Συλλέκτης κι εσύ, ε; Μου έκαναν εντύπωση στο προφίλ σου και ο Θ. Γρηγοριάδης και ο Χαράλαμπος Γωγιός!
    Το άκουσα και μου άρεσε! Αλλά θα ήθελα να εκφραστούν και άλλοι/ες που θα είναι μάλλον πιο αντικειμενικοί/ές από μένα....

    ΑπάντησηΔιαγραφή